M3 - fictie: Smaak

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

M3 - Nederlands - Fictie: personages en perspectief

Programma

1. Terugblik

2. Leerdoelen

3. Theorie: personages en perspectief

4. Zelfstandig werken en bespreken

5. Fragment

6. Check leerdoelen met fragment

Terugblik

Uit welke drie elementen bestaat de setting van een verhaal?

Leg uit wat een genre is en noem twee voorbeelden.

Leerdoelen

3. Ik kan uitleggen aan welke twee zaken je een hoofdpersonage herkent.

4. Ik kan uitleggen wat de volgende perspectieven zijn in een verhaal:

- ik-perspectief;

- personaal (hij/zij)-perspectief;

- alwetend perspectief.

Pak je schrift erbij en neem de leerdoelen over in je schrift. 

Personages

We kennen twee soorten personages:

1. hoofdpersonages (ook wel round characters):

- geven je een kijkje in het hoofd --> je weet wat ze denken/voelen.

- maken een ontwikkeling mee in het verhaal.

Personages

2. bijfiguren (ook wel flat characters):

- leer je alleen oppervlakkig kennen. Je krijgt niet te weten wat hij/zij denkt of voelt. Je kunt wel veel informatie krijgen over hoe de persoon eruitziet en wat voor eigenschappen hij/zij heeft.

Ontwikkeling van de hoofdpersoon

Vier fases:

1. Leven van de hoofdpersoon is normaal --> alles is al een tijd hetzelfde.

2. Er gebeurt iets wat het leven verandert, zoals een scheiding van ouders, ziekte, verhuizing.

3. Hoofdpersoon moet in actie komen EN moet leren omgaan met de verandering.

4. Leven van de hoofdpersoon is weer rustig, maar anders dan in het begin. Denk aan persoonlijke groei of een les.

Leg in je eigen woorden uit wat perspectief is

Tip: denk aan tekenen.

Perspectief (in verhalen)

Definitie perspectief: standpunt vanuit waar iets wordt waargenomen.

Een verhaal wordt ook vanuit iemands perspectief/standpunt verteld. 

Perspectieven (in verhalen)

Ik-perspectief: het verhaal is in de ik-vorm geschreven. Het woordje 'ik' komt dus veel terug in het verhaal.

Personaal (hij/zij)-perspectief: Verhaal wordt verteld in de derde persoon, maar volgt wel één persoon in het verhaal. Naar de personages wordt verwezen met zij en het. 

Perspectieven (in verhalen)

Alwetend/auctoriaal perspectief: Verteller staat buiten het verhaal en geeft commentaar op wat er gebeurt.

Weten wat het perspectief is, is belangrijk, omdat ...?

Aan de slag!

1. Ga naar blz. 78 in je boek.

2. We lezen samen tekst 1 en 2.

3. Daarna maak je opdrachten 1 en 2.

4. Klaar? Opdracht 3. 

5. Daarna: bespreken.

Bespreken

1. Ga naar blz. 78 in je boek.

2. We lezen samen tekst 1 en 2.

3. Daarna maak je opdrachten 1 en 2.

Fragment

Check leerdoelen

3. Ik kan uitleggen aan welke twee zaken je een hoofdpersonage herkent.

4. Ik kan uitleggen wat de volgende perspectieven zijn in een verhaal:

- ik-perspectief;

- personaal (hij/zij)-perspectief;

- alwetend perspectief.

Vanuit welk perspectief wordt het verhaal verteld?

Programma

1. Terugblik

2. Leerdoelen

4. Theorie

5. Samen lezen

6. Zelfstandig werken

7. Leerdoelen check

De vorige keer hebben we het gehad over ....

Setting van een verhaal:

1. plaats - in de klas, op het voetbalveld, op straat.

2. tijd - vanmorgen, in 2025, in de herfst.

3. omstandigheden - tijdens WO II, op vakantie, in de regen.

Voorbeeld van setting: de zomer van 2025, op het voetbalveld, in de regen.

Leerdoelen vandaag

1. Ik kan uitleggen wat een genre is.

2. Ik kan ten minste vijf genres opnoemen.

Genres

Genre = het soort verhaal.

Veelvoorkomend: psychologische verhalen.

Populair: science fiction (toekomst) en dan vooral dystopieën               verhalen die de toekomst somber afschilderen.

Neem over in je schrift!

Aan de slag!

1. Ga naar blz. 66 in je boek.
2. We lezen samen tekst 1.
3. Maak zelfstandig opdracht 2.
4. Klaar? Maak dan opdracht 3.

Check leerdoelen

1. Ik kan uitleggen wat een genre is.

2. Ik kan ten minste vijf genres opnoemen.

Leg uit wat een genre is.

Noem vijf verschillende genres.

Wat weet je nog van ....?

De setting in een boek bestaat uit plaats, ......... en ..........................................................	Het Achterhuis, het dagboek van Anne Frank valt onder fictie/non-fictie .
Is het voltooid deelwoord goed of fout gespeld? 'Hij is verandert.'		Het leesboek dat ik nu lees heeft als tekstdoel ...........................................................

Neem over en vul in.