Samenvatting voor lln

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo b, k, t
• Leerjaar 2

leerdoelen: Je weet/kunt...

• waarvoor geluid wordt gebruikt
• hoe geluid ontstaat
• hoe het geluid in je oor komt
• hoe je geluid kunt versterken
• de eenheid voor geluidssterkte
• geluidssterkte kunt meten
• inschatten wanneer geluid gevaarlijk wordt
• uitleggen hoe je geluidsoverlast tegengaat

Hoe gebruik je geluid?

• Geluid is een communicatiemiddel
  
• Geluid gebruik je om informatie door te geven.
  

 praten, wekker, claxon auto, 

muziek, ringtone telefoon 

Wat is geluid?

• Geluid ontstaat door trillingen
  
• Elke geluidsbron heeft een onderdeel dat trilt
  
• Alles wat geluid maakt, is een geluidsbron 

Geluidsbron

Een geluidsbron is iets

 wat geluid maakt. 

Trillingen

Geluid bestaat uit trillingen. 

Deze trillingen komen door de lucht heen in jouw oor. 

Lucht is hier de tussenstof.

Hoe komt geluid bij je oor?

• Door trillingen van speaker gaat de lucht trillen
  
• Lucht geeft trilling door
  
• Trommelvlies van oren trilt mee met lucht: Je hoort muziek uit speaker.
  

Geluid verplaats zich door een tussenstof.

zonder tussenstof kan geluid zich niet verplaatsen.

Hoe versterk je geluid?

• Geluidsinstallatie met microfoon

Microfoon zet geluid om in elektrische stroom laat conus van speaker trillen.

• Muziekinstrumenten gebruiken klankkast om geluid te versterken.

Geluidssterkte noemen we ook wel volume

Geluidssterkte

• Geluidssterkte geeft aan hoe hard geluid is
  
• Geluidssterkte wordt gemeten in Decibel (dB)
  
• Geluidssterkte meet je met een decibelmeter

Geluidsterkte

De gehoordrempel is het moment wanneer geluid hard genoeg is om te horen. 

Wanneer loop je gehoorschade op?

• Tot 80 dB is veilig, daarna is er kans op gehoorschade
• 140 dB doet pijn en kan het gehoor direct beschadigen
  

Beschermen doe je met gehoorbeschermers 

Hoe verminder je geluidsoverlast?

• Geluidoverlast kun je verminderen met isolatie
  
• Geluidsisolatie werkt beste met zachte materialen (schuimrubber, textiel)
  
• Zachte materialen absorberen het geluid (het geluid verdwijnt)
  
• Geluidsschermen kaatsen geluid terug

Wat kun je doen om verkeerslawaai te verminderen?

1. geluidsarme banden maken  
2. stillere motoren maken

leerdoelen: Je weet/kunt...

• uitleggen waarom de ene toon hoger of lager klinkt dan een andere toon
• aangeven hoe je op muziekinstrumenten verschillende tonen maakt
•  het gehoorbereik van de mens
• manieren om geluid zichtbaar maken
• aan het beeld op een oscilloscoop het soort geluid herkennen

Hoge en lage tonen

De toonhoogte van een geluid hangt af van het aantal trillingen van de lucht.

Veel trillingen = hoog geluid

Weinig trillingen = laag geluid

Frequentie

Het aantal trillingen noemen we frequentie

Veel trillingen = hoge frequentie

Weinig trillingen = lage frequentie

Welke geluiden hoor je?

• Laagste toon van een mens: 20 Hertz
• Hoogste toon van een mens 20000 Hertz.
• Dieren hebben een ander gehoorbereik
• Hoe ouder je wordt hoe kleiner je gehoorbereik

Oscilloscoop

• Frequentie bepalen
• Trillingstijd bepalen van 1 trilling
• Hoge toon / lage toon bepalen
• Hoe hard of zacht het geluid is

Trillingstijd

• Trillingstijd is tijd van 1 trilling
  
• Elk hokje op de oscilloscoop komt overeen met bepaalde tijd (bv: 0,1 seconde
  
• Met trillingstijd kun je frequentie berekenen.