3.4 Westerse wereldrijken

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Burgers en stoommachines

Westerse wereldrijken

Wat gaan we doen deze les?

Huiswerk was par. 3.3 en lezen par. 3.4

Vijf minuutjes filmpje bij 3.4

Uitleg 3.4

Herhaling par. 1 t/m 3. Let op: snelle quiz!

Huiswerk volgende les.

Leerdoelen

In deze paragraaf leer je:

• waardoor koloniale wereldrijken ontstonden
• hoe het imperialisme plaatsvond in Azië
• hoe het imperialisme plaatsvond in Afrika
• hoe Nederland zijn koloniale rijk uitbreidde

Kenmerkend aspect bij deze paragraaf: het modern imperialisme

Kolonie: Een overzees gebied dat hoort bij een land. 

Frankrijk, Engeland hadden veel koloniën in Afrika.  

Welke koloniën had Nederland? 

Welke koloniën had Nederland?

   Wereldrijken

Imperialisme: Europese machtsuitbereiding in Azië en Afrika 

tussen 1870 en 1914. Belangrijke oorzaak van het imperialisme is het blanke meerwaardigheidsgevoel: blanke mensen voelden zich beter dan andere rassen.

Koloniën werden om twee redenen ingenomen: 

1: Ze worden gebruikt om producten vandaan te halen en om mee te gaan handelen. 

2: De lokale bevolking werd gebruikt als werknemer (slaven) en als afzetgebied 

Europeanisering: het verspreiden van de Europese cultuur in andere werelddelen. 

Klik op de kaart voor een overzicht van de situatie in Afrika in 1880 en 1913. 

   Imperialisme in Azië 

Vanaf ongeveer 1500 hadden de Europeanen handelsposten en kleine 

kolonies in Azië, maar in 1900 kwamen er veel andere landen bij.

Japan was het enige Aziatische land met industrie en daardoor werd het geen kolonie van een Europees land, maar veroverde het zelf landen.  

Klik op de kaart voor een overzicht van de koloniën in 1914.

   Imperialisme in Afrika

Europese landen kregen ook de heerschappij over landen in Noord-Afrika, 

zoals Marokko. Dat vonden ze niet genoeg en ze wilden meer land veroveren.

In 1878 maakten de Europese landen afspraken over de verdeling van de rest van Afrika. Tien jaar later was bijna heel Europa bezet door België. 

Europeanen trokken op kaarten vaak rechte grenzen dwars door woongebieden van volken die daar al eeuwen woonden (klik op de kaart van Afrika voor een aantal voorbeelden van rechte grenzen). Daarbij werd geen rekening gehouden met de bevolking. Dit zorgde voor veel problemen tussen de volken van Afrika. 

   Het Nederlandse wereldrijk

In de 19e eeuw breidden Nederlanders hun gebieden in Indonesië steeds verder uit.

Ze noemden hun kolonie Nederlands-Indië.

De verovering van Nederlands-Indië verliep niet altijd even goed. 

Tussen 1874 en 1914 voerde het Nederlands-Indische leger op 

Noord-Sumatra een guerrillaoorlog: een oorlog tegen strijdtroepen 

die zich onder de bevolking verschuilden.

Uiteindelijk kwam heel Indonesië onder Nederlandse overheersing. Ze dwongen de bevolking om onder andere suiker, tabak en koffie te verbouwen en aan Nederland te leveren. 

Nederland had ook kolonies in Amerika: Suriname en de Nederlandse Antillen.

Kaart Aceh-oorlog

We lezen samen !

Het verhaal van Max Havelaar         

                      Bladzijde 51 

  Huiswerk voor de volgende les:

lz + m par. 3.4

TB blz. 49 t/m 51

online opdracht 1 t/m 9

Let op 25 maart toets of inleveren opdracht

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen