bs 1.6 allemaal anders

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Bs 1.6: Allemaal anders

Er zijn hele grote verschillen tussen organismen onderling

Er zijn aanpassingen aan:

• hun manier van leven
• hun omgeving
  

• ademhaling, beweging, voeding, verdediging & voortplanting

aanpassing bij planten

genoeg water?

• Aanpassingen tegen uitdroging
  
• kleine dikke / grote dunne bladeren
• veel / weinig wortels 

Veel water beschikbaar

Weinig water beschikbaar

Verdediging bij planten

• Stekels
• Brandharen
• Maken van gifstof
  

Leerdoelen

 * Je kunt aanpassingen bij planten beschrijven.

* Je kunt aanpassingen bij dieren beschrijven. 

Dieren en planten moeten zich voeden, verdedigen en voortbewegen. Dat doet elke soort op zijn eigen manier.

Verdediging bij dieren

       tegen vijanden:

• stekels of gifstekels
• schutkleur -> onzichtbaar
• schild                                  tegen de omgeving:
• vacht tegen kou
  

Voeden

Een snuit van een varken, het gebit van een mens, de snavel van een vogel. Allemaal aangepast naar hun leefwijze.

• kegelsnavel → zaden
• pincetsnavel → insecten
• haaksnavel → vlees
  
• priemsnavel → bodemdiertjes
• zeefsnavel → zeven uit water
  

Bewegen

• zoolgangers
  
• teengangers
• topgangers (hoefgangers)

Dit zijn aanpassing op de ondergrond.

Zoolganger               Teenganger    Topganger

zoolganger

Loopt op zijn hele voetzool 

(van hielbeen tot en met de teenkootjes). 

Voordeel: hij verdeelt zijn gewicht over een groot oppervlak en zakt niet snel diep weg in een zachte ondergrond zoals bijv. sneeuw.

Nadeel: een zoolganger is minder snel

teenganger

Loopt op zijn tenen (alleen op de teenkootjes)

Voordeel: hij kan zachtjes sluipen

                     hij kan snel sprinten

Nadeel: bij lange afstanden is hij minder snel

topganger (hoefganger)

Loopt op het puntje van zijn tenen 

(alleen op het laatste teenkootje/hoef)

Voordeel: hij heeft enorm lange poten/benen

en kan daardoor heel hard lopen

Nadeel: bij drassige ondergrond zakt hij makkelijk de bodem in

Waterdieren

• leven in het water
• hebben vinnen om te sturen
  
• zijn gestroomlijd: kop, lijf & staart lopen in elkaar over daardoor glijden ze snel door het water

Vogels

Voeden

De snavel van een vogels. Allemaal aangepast naar hun leefwijze.

• kegelsnavel → zaden
• pincetsnavel → insecten
• haaksnavel → vlees
  
• priemsnavel → bodemdiertjes
• zeefsnavel → zeven uit water
  

0

opdracht

Bedenk samen met je buurman/buurvrouw,

aanpassingen van planten en dieren die te maken hebben met de voortplanting.

Ik heb een goede schutkleur in het zand. Bij gevaar trek ik mijn poten onder mijn pantser en druk ik me plat tegen de grond. Ook graaf ik een hol in de grond voor de warmte en als  bescherming

Ik ben een....

Verstoppen

Schildpad

Capibara

Reuzeotter

Gordeldier

Kijken

Ik kan heel goed zien in het donker, wel 100x beter dan mensen. Mijn ogen draaien niet, maar mijn hele kop moet draaien om iets te zien. 

Ik ben een....

Oehoe

Sneeuwuil

Cheeta

Zwarte wouw

Kijken

Ik kan de hele horizon scherp zien. Handig als ik op jacht ben naar een prooi. 

Ik ben een....

Oehoe

Sneeuwuil

Cheeta

Zwarte wouw

Kijken

Ik kan heel goed zien. Ik ben heel goed in het vangen van vis in snelstromende rivieren. Tijdens het vliegen kan ik insecten in de lucht vangen.

Ik ben een....

Oehoe

Sneeuwuil

Cheeta

Zwarte wouw

Kijken

In de nacht jaag ik op prooien zoals een hert. Ik kan heel goed zien in het donker.

Ik ben een....

Sneeuwuil

Cheeta

Zwarte wouw

Siberische tijger

Voelen

 Ik heb hele gevoelige vingers waarmee ik zelfs een eitje kan pellen. 

Ik ben een....

Wasbeer

Ringstaart
maki

Aziatische
olifant

Stokstaartje

Ruiken

Mijn neus is heel belangrijk voor me. Ik kan een mens of roofdier al op 5 km afstand ruiken. Zo weet ik of er gevaar dreigt.   

Ik ben een....

Bruine beer

Ringstaart
maki

Aziatische
olifant

Vale gier

Ruiken

Mijn ogen en oren zijn niet zo groot maar ik kan wel heel goed ruiken met mijn lange snuit. Ik leef alleen en laat mijn geur op bomen achter. 
Hiermee laat ik weten dat dit mijn plekje is.  

Ik ben een....

Bruine beer

Ringstaart
maki

Aziatische
olifant

Vale gier

Ruiken

Als ik lekker in de zon zit dan komt er een sterke geur vrij in mijn polsen. Met mijn geur laat ik weten wat mijn plekje is. 
     Ik ben een....

Gestreept
stinkdier

Ringstaart
maki

Stokstaartje

Vale gier

Horen

 Ik kan goed geluiden nadoen en klets de hele dag met mijn soortgenoten. 
Met mijn kromme snavel kan ik goed zaden en noten openen.

Ik ben een....

Raaf

Sneeuwuil

Aziatische olifant

Ara

Horen

 Ik heb super goede oren. Door mijn goede oren kan ik zelfs lemmingen onder de sneeuw vinden. Ik heb een cirkel van veertjes rondom mijn ogen. De veertjes zijn mijn oorschelpen. 

Ik ben een....

Raaf

Sneeuwuil

Vale gier

Ara

Horen

Als ik de rest van de groep kwijt raak kan ik de hele lage geluiden  maken 

die de rest van groep kilometers ver kan horen.  

Ik ben een....

Raaf

Sneeuwuil

Aziatische olifant

Ara

Klimmen

Mijn behaarde voetzolen zorgen ervoor dat ik niet uitglijd op de gladde takken. En dat is lekker warm, want waar ik woon is er sneeuw en ijs.  

Ik ben een....

Rode panda

Ringstaart

maki

Witwang

gibbon

Chimpansee

Verstoppen

In de winter wordt mijn vacht helemaal wit zodat ik niet opval voor jagers. 
In de zomer ben ik zwart.

Ik ben een....

Sneeuwuil

Poolvos

Oehoe

Stokstaartje

Tussen mijn tenen heb ik vliezen waarmee ik goed kan zwemmen in het ijskoude water. Mijn warme vacht beschermt me tegen de kou. Zwemmen is voor mij een lekker bad om schoon te worden.  Ik ben een...

Zwemmen

IJsbeer

Canadese 
bever

Zeehond

Siberiche tijger

Mijn platte staart gebruik ik als stuur om in evenwicht te blijven. Verder gebruik ik bij gevaar mijn staart om op het water te slaan. 

Hiermee waarschuw ik andere soortgenoten.
  Ik ben een...

Zwemmen

IJsbeer

Canadese 
bever

Zeehond

Beverrat