Kunstbeschouwing les 1 Bespiegeling

• Kunst
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

Antwoorden huiswerk

Hoofdstuk 9.1 Massamedia

Vraag 8: noem van elke trailer tot welke genre ze behoren en noem drie aspecten waaraan je dat kunt zien.

Vraag 9: Soaps hebben een format dat nog steeds herkenbaar is. Noem drie kenmerken van dat format.

The Searchers

Genre: western

Kenmerken:

• Veel totaalshots (waardoor het landschap goed te zien is).

• De openingsmuziek is pompeus en suggereert actie.

• John Wayne staat in vrijwel alle beelden centraal als hoofdpersoon.

• Veel buitenopnames.

Written on the wind

Genre: melodrama

• Veel mediumshots en close-ups (nadruk op drama).

• De openingsmuziek maakt gebruikt van romantische violen, maar suggereert ook spanning.

• Er is geen duidelijke hoofdpersoon, verschillende figuren worden geïntroduceerd.

• Vrijwel alle beelden zijn binnen opgenomen.

Soap format

9 Antwoord, drie van de volgende kenmerken zie je nog steeds in soaps:

• Er zijn geen echte hoofdpersonen, je volgt meerdere mensen uit een familie of gemeenschap.

• Omdat een soap snel en goedkoop gemaakt moet worden zijn er weinig buitenopnames en actiescènes.

• Dialogen zijn het voornaamste middel om het verhaal te vertellen.

• Afleveringen worden afgesloten met cliffhangers. Een spannend moment dat de kijker moet verleiden om verder te kijken.

Kunstbeschouwing beeldende kunst

Begrippen: voorstelling en vormgeving en betekenis

Genres

Figuratief, gestileerd, geabstraheerd en abstract of non-figuratief

Zelf beeldbeschouwen

VOORSTELLING en VORMGEVING

Wat is het verschil?

Voorstelling of vormgeving?

Je ziet schedel en glas.

Door sterk licht/donker (clair obscure) wordt het beeld dramatischer.

Het stilleven verbeeld de sterfelijkheid van de mens. 

Het geheel heeft diagonale compositie

Pieter Claesz, Vanitas-stilleven 1630

Voorstelling

• Waar gaat het over, wat zie je, wat is het verhaal?

• Alleen vertellen wat je echt kunt zien en horen 

• Nog geen betekenis eraan geven.

wat zie je?

stelt het iets voor?

Vormgeving

•Hoe is het gemaakt? 

•Welke materialen, kleuren?

•Welke vormen overheersen?

•Welke techniek is er gebruikt?

•Wat voor bewegingen?

Detail of “Revolve” (2021), glazed stoneware and porcelain, 168 x 335 x 35 centimeters. All images © Courtney Mattison, shared with permission

hoe worden beeldaspecten toegepast?

Dus hoe wordt het kunstwerk vormgegeven door middel van beeld? Aspecten van beeldende vormgeving zijn vorm, ruimte, licht, kleur en compositie.

Betekenis

Het idee, doel of diepere inhoud van een kunstwerk.

Om dit te kunnen beschrijven heb je context nodig. Dit kan kennis zijn over de periode waarin het gemaakt is, over de kunstenaar of het publiek waarvoor het bedoeld is.

Vaak kun je door goed te kijken (zonder veel achtergrond informatie) wel een betekenis vinden in een kunstwerk.

Onderwerpen bij beeldende kunst

Voorstelling bij theater of kun je bijvoorbeeld ook benoemen: het is een tragedie, komedie of een musical. 

Bij beeldende kunst kun je bijvoorbeeld onderscheid maken tussen b.v. stilleven, portret of landschap.

Dans: moderne dans, ballet, streetdance, hip hop etc.

Dit zijn genres: een soort kunstwerk met bepaald onderwerp

                                  Genre: Portret

Portretten zijn vaak eenvoudige afbeeldingen van het gezicht zonder veel creativiteit. De opzet is te tonen hoe de persoon eruitziet, met soms wat artistiek inzicht in zijn of haar persoonlijkheid. Meestal is herkenbaarheid van het gezicht het belangrijkst.

Een portret waar twee personen op zijn afgebeeld wordt een dubbelportret genoemd, een met meer dan twee personen een groepsportret. Als een kunstenaar een portret van zichzelf maakt, wordt het een zelfportret genoemd.

                                                                              Landschap                              

Stilleven                                           

Schelpen, Adriaen Coorte (1697)

Een stilleven is een artistieke compositie (schilderij, tekening, foto) van roerloze of levenloze objecten, die met zorg zijn belicht. 

FoodScape, Tjalf Sparnaay, 2014 120 x 300 cm 

Beschrijf de voorstelling en de vorm van dit schilderij zo precies mogelijk. 

FoodScape, Tjalf Sparnaay, 2014 120 x 300 cm 

Voorstelling: de voorstelling is realistisch
Het is een stilleven, je ziet o.a. een hamburger, zoutvaatje, ketchup fles etc.

Textuur: je ziet duidelijke stofuitdrukking, het harde dopje van zoutvaatje, de zachte natte smeltende kaas en ribbelige blaadje sla, de vette hamburger etc.

Vorm: het is een tweedimensionaal schilderij met daarop plastische, ruimtelijke vormen. Het geheel is horizontaal geordend en heeft een daarom horizontale compositie.

Ave Maria door Marianne von Werefkin 1927, 75 x 57 cm

Beeldbeschouwing

Beschouw dit schilderij 

Vertel iets over:

• Vorm
• Kleur
• Licht
• Ruimte
• Compositie
• Voorstelling en de betekenis die je eruit kunt halen.

Ave Maria door Marianne von Werefkin 1927, 75 x 57 cm

Techniek en ruimte: geschilderd op plat vlak

Compositie: door het lijnenperspectief en licht-donker contrast ontstaat driehoekscompositie met de kerk als top.

Vorm: Het heeft gestileerde vormen.

Kleuren: zijn primair en secundair met complementair contrast tussen blauw en oranje. 

Licht: Licht-donker contrast tussen kerk en de omgeving. Grote slagschaduw door geopende deur en lantaarn, hierdoor verbinding met de belichte kerk op de achtergrond.

Voorstelling en betekenis:  je ziet een straatje met in de deuropeningen vrouwen, twee vrouwen zoeken contact met de priester, maar hij houdt zijn blik op de kerk en laat zich niet afleiden. Het heeft een godsdienstige betekenis.

Genre: Stadsgezicht

Stroming: Expressionisme

Beeldbeschouwing

Huiswerk

Volgende week:

Kunstbeschouwing bladzijde 151: opdracht 1 t/m 5

De bespiegeling 9.1: lezen bladzijde 208 

Tip: bekijk de online-filmpjes die horen bij de Kunstbeschouwing. Deze zijn heel duidelijk.

Pieter Bruegel De boerendans 1567 olie op eiken paneel

114.0 x 164.0cm

• Het schilderij wordt links en rechts afgesneden, waardoor de ruimte doorloopt: er zijn nog meer mensen op het plein, ook naast ons en rondom ons.

• Dit wordt versterkt door het danspaar rechts die het schilderij binnen lijken te lopen (diagonaalcompositie)

• Op het grondvlak is een ruimte vrijgelaten in een soort halve cirkelvorm die verwijst naar de ruimte waar wij als kijker staan.

4 Hoe betrekt Bruegel de kijker?

• Het schilderij wordt links en rechts afgesneden, waardoor de ruimte doorloopt: er zijn nog meer mensen op het plein, ook naast ons en rondom ons.

• Dit wordt versterkt door het danspaar rechts die het schilderij binnen lijken te lopen (diagonaalcompositie)

• Op het grondvlak is een ruimte vrijgelaten in een soort halve cirkelvorm die verwijst naar de ruimte waar wij als kijker staan.

Werefkin -Ave Maria

5. Ruimtesuggestie op schilderij Werefkin, naast lijnperspectief. Welke twee?

• Het nagenoeg ontbreken van kleurperspectief: ook op de achtergrond zie je zuivere kleuren.

• Het ontbreken van schaduwen waardoor er geen plasticiteit ontstaat.

1 Drie aspecten vrolijkheid voorstelling:

• De boeren dansen.

• Er wordt muziek gemaakt.

• Aan tafel wordt flink gedronken.

• Er hangt een vlag uit een van de huizen er zijn veel mensen afgebeeld, met andere woorden: het is een gezellige drukte.

2 Aspecten vrolijkheid in vormgeving:

• De compositie is door de vele diagonale richtingen dynamisch of levendig.

• Er zijn veel felle of onverzadigde en vrolijke kleuren gebruikt.

• Er staan veel mensen op het schilderij: dat veroorzaakt een drukke en levendige vlakverdeling.

3 Noem drie technieken voor ruimte suggestie

• Overlapping en groot-klein verschil.

• Kleurperspectief is goed herkenbaar als je de felle kleuren op de voorgrond

vergelijkt met de sterk vergrijsde bouwwerken aan de horizon.

• Lijnperspectief is herkenbaar in de huizen links

• Schaduw maakt de figuren plastisch.

• Links en rechts is er sprake van afsnijding.

Houding, gebaren en blikrichting

Door goed te kijken naar de houding van de mensen, de gebaren die ze maken en de richting waarin ze kijken kun je ook veel te weten komen over de voorstelling en betekenis van de kunstwerk. 

De doornenkroning van Jezus, Gerard van Honthorst, ca. 1622

Wat vertellen de houding, gebaren en blikken over de voorstelling?

Hiërarchie te zien tussen de regenten en de armen
1 aspect vormgeving, 1 aspect voorstelling

Nu jullie!

Je ziet zo meteen een afbeelding en ik wil dat je deze beschouwd aan de hand van de voorstelling, maar ook aan de hand van de vormgeving. 

Beoordeling

o Je hebt alles benoemt wat er in de voorstelling is te zien. Van boven tot onder, van links tot rechts. 

o Je hebt de tekst in het boek gebruikt ter verduidelijking, maar je gebruikt je eigen woorden. 

o Je omschrijft de vormgeving aan de hand van de beeldaspecten en waar je dit kan zien in de afbeelding. 

o Je zet voor de uitleg van een beeldaspect, het beeldaspect tussen haakjes. 

Geabstraheerd

Er is geen voorstelling uit op te 

halen

abstract=non-figuratief

Wat herken je?

Figuratief

je kunt het herkennen!

Realistisch - half abstract- abstract

Abstraheren

Beschrijf het verschil tussen een gestileerde en geabstraheerde voorstelling

Beeldaspecten

• Voorstelling en Vormgeving
• Compositie en Kleur
• Licht en Ruimte 
• Lijn en Vorm

KERAMIEK

gieten, boetseren, kleien

PAPIER

collage

hanteringswijze

lijn

Leerdoel gehaald?
Leg in eigen woorden het verschil tussen voorstelling en vormgeving uit.

Vormgeving: Hoe wordt het kunstwerk vormgegeven door middel van beeld? Hoe wordt het gebouw/object/affiche vormgegeven?

Hoe wordt het kunstwerk vormgegeven door middel van beeld? Aspecten van beeldende vormgeving zijn vorm, ruimte, licht, kleur en compositie.

Beeldende begrippen

Elo studiewijzers; kunstbeschouwen