vwo1 theorie h.1 verhalen over mensen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Personen beschrijven

uiterlijk

karaktereigenschappen

kenmerken

lesdoelen

• Je kunt een hoofdpersoon van een boek goed beschrijven;

• Je weet dat je moet letten op het uiterlijk van de hoofdpersoon, zijn kenmerken en zijn karakter.

Wat doen we deze les?

• Jullie lezen 25 minuten in stilte in jullie leesboek.

• Jullie luisteren naar een uitleg over het beschrijven van je hoofdpersoon.

• Jullie beschrijven je hoofdpersoon van je boek met behulp van de theorie.

Pak je leesboek en lees de eerste 25 minuten.

De hoofdpersoon van een boek beschrijven

hoofdpersonen

De belangrijkste persoon in het verhaal (soms zijn er meer hoofpersonen in een boek).

Deze persoon wordt uitgebreid beschreven. Je leert deze persoon van binnenuit kennen.

Deze persoon heeft een belangrijk probleem of een opdracht of een doel.

Personen beschrijven

uiterlijk

karaktereigenschappen

kenmerken

Personen beschrijven

Als je een persoon in een verhaal beschrijft, let je op:

1. het uiterlijk van de persoon (lichaam, gezicht, haar, kleding). 

    het lichaam: mager postuur, normaal postuur, stevig, brede schouders;

    het gezicht: opvallende neus, rimpels, blauwe ogen, kuiltje in de wangen;

    het haar: krullend haar, steil haar, kalend, kort haar; donker haar;

    de kleding: een hoody, een petje, trainingsbroek, spijkerbroek.

     

• Soms wordt er in een boek veel over het uiterlijk gezegd, soms maar heel weinig.

Personen beschrijven

Als je een persoon in een verhaal beschrijft, let je op:

1. het uiterlijk van de persoon (lichaam, gezicht, haar, kleding). 

    het lichaam: mager postuur, normaal postuur, stevig, brede schouders;

    het gezicht: opvallende neus, rimpels, blauwe ogen, kuiltje in de wangen;

    het haar: krullend haar, steil haar, kalend, kort haar; donker haar;

    de kleding: een hoody, een petje, trainingsbroek, spijkerbroek.

     

• Soms wordt er in een boek veel over het uiterlijk gezegd, soms maar heel weinig.

Personen beschrijven

2. belangrijke kenmerken zoals:

    de leeftijd van je personage

    de gezondheid van het personage

    de situatie van je personage (op het moment dat je erover leest):

    is het personage arm of rijk?

Deze kenmerken hebben invloed op een personage.

    Denk aan de hoofdpersoon Linus (van mr. Orange)

Personen beschrijven

2. belangrijke kenmerken zoals:

    de leeftijd van je personage

    de gezondheid van het personage

    de situatie van je personage (op het moment dat je erover leest):

    is het personage arm of rijk?

Deze kenmerken hebben invloed op een personage.

    Denk aan de hoofdpersoon Linus (van mr. Orange)

Personen beschrijven

3. de karaktereigenschappen die je ontdekt door te letten op wat iemand

    doet, zegt en denkt.

aardig	gemeen
verlegen	vrij
eigenwijs	gehoorzaam
piekert veel	zorgeloos
agressief	zoekt vrede

open, spontaan	gesloten, geremd
snel in paniek	kalm
angstig	dapper
voorzichtig	onvoorzichtig
opvliegend	beheerst zichzelf

Personen beschrijven

3. de karaktereigenschappen die je ontdekt door te letten op wat iemand

    doet, zegt en denkt.

aardig	gemeen
verlegen	vrij
eigenwijs	gehoorzaam
piekert veel	zorgeloos
agressief	zoekt vrede

open, spontaan	gesloten, geremd
snel in paniek	kalm
angstig	dapper
voorzichtig	onvoorzichtig
opvliegend	beheerst zichzelf

Schrijf de antwoorden op in je schrift:

Wie is de hoofdpersoon?

Hoe oud is hij/zij?

Hoe ziet hij/zij eruit?

Heeft de hoofdpersoon een probleem (opdracht of doel)?

Wat voor een karakter heeft de hoofdpersoon? Geef een voorbeeld uit het boek.

klaar: lees verder in je boek of maak h.2 Hoofdletters en leestekens blz.42 en verder.

Pak je agenda

Schrijf op bij het huiswerk van dinsdag

• Maak de beschrijving van je hoofdpersoon af.
• Gebruik de theorie.

Je leeservaring beschrijven.

Leeservaring beschrijven

Als je een verhaal leest, doet dat iets met je. Het maakt je vrolijk of nieuwsgierig. Wat de hoofdpersoon overkomt maakt je verdrietig of je maakt je ergens boos over. Het verhaal laat je even alles vergeten of verveelt je. Dit is je leeservaring. Die is voor iedereen anders. Beoordelingswoorden helpen je jouw leeservaring onder woorden te brengen en uit te leggen.

spannend	saai
laat me meeleven	doet me niets
maakt me nieuwsgierig naar de afloop	is voorspelbaar
laat me alles even vergeten	kan me niet boeien
geheimzinnig	helder
maakt me verdrietig	maakt me vrolijk
veel actie	gebeurt weing in
leest moeilijk	leest makkelijk

• Pak je schrift, je pen en je laptop.

• Maak in stilte de startopdracht.

verwachtingen

• Maak in stilte de startopdracht 1 t/m 3 hieronder. 
• Schrijf de antwoorden in je schrift.

startopdrachten

startopdrachten

1. Hoe weet je welke persoon in een verhaal de

    hoofdpersoon is?

2. Hoe weet je of een verhaal niet-realistisch is?

3. Welke rol kan een bijfiguur in een verhaal hebben?

Na deze les

• Weet je welke kenmerken een verhaal (niet-) realistisch maken.

• Weet je hoe je leeservaring kunt beschrijven.

Lesdoelen

• We bespreken een deel van de theorie van het hoofdstuk fictie;

• Ik lees twee fragmenten voor waarbij je de theorie moet gebruiken;

Wat doen we deze les?

• Je luistert geconcentreerd naar de theorie en de verhaalfragmenten.

• Je denkt actief mee over de vragen die ik stel.

verwachtingen

Noteer twee dingen die het verhaal realistisch maken.

bij opdracht 11 ga je je leeservaring beschrijven (wat het boek met je doet).

• Je denkt terug aan "Het ongemakkelijke...Larsen".
• Je gebruikt de theorie in je boek (blz. 24) en je gebruikt twee beoordelingswoorden.
• Leg ook uit waarom je deze woorden vindt passen bij het boek.

• Maak nu de opdrachten 9 t/m 11 op blz. 21, 22, 23 in je leer/werkboek.

• Klaar: start met opdracht 12.

Pak je agenda en noteer het huiswerk:

huiswerk dinsdag: 

Maak de opdrachten van h.1 Fictie af:

opdr. 9 t/m 11 op blz. 21, 22, 23.

Neem je leesboek mee!

huiswerk dinsdag

Noteer twee dingen die je vandaag geleerd hebt.

Bijvoorbeeld:

• Dit verhaal maakt mij nieuwsgierig naar de afloop, want ik ben benieuwd of het Henry gaat lukken om weer wat gelukkiger te worden. Ook vind ik het geheimzinnig wat er voor ergs gebeurd is op de oude school van Henry, wat is HET?

In opdracht 12 ga je een nieuwsbericht schrijven dat past bij de gebeurtenissen in 'Mister Orange'.

Het bericht heeft in ieder geval 50 woorden.

Maak opdr. 11 en 12 op blz. 24.

Ben je klaar: werk aan opdracht 12b (blz. 25)

Personen beschrijven

Als je een persoon in een verhaal beschrijft, let je op:

1. het uiterlijk van de persoon (lichaam, gezicht, haar, kleding). Soms wordt er veel veel over

    gezegd, soms maar heel weinig.

2. belangrijke kenmerken (bijvoorbeeld leeftijd, gezondheid, arm of rijk).

3. de karaktereigenschappen die je ontdekt door te letten op wat iemand doet, zegt en denkt.

aardig	gemeen
verlegen	vrij
eigenwijs	gehoorzaam
piekert veel	zorgeloos
agressief	zoekt vrede

open, spontaan	gesloten, geremd
snel in paniek	kalm
angstig	dapper
voorzichtig	onvoorzichtig
opvliegend	beheerst zichzelf