Herhalingsles H1 t/m H4

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Herhalingsles H1 t/m H4

Wat gaan we doen?

- Theorie herhalen H1 t/m H4

- Bijwerken & leren

Zorg ervoor dat je uiterlijk aanstaande vrijdag helemaal bij loopt! 

H1

Wat is dagbesteding?

Dagbesteding gaat over activiteiten die overdag plaatsvinden.

1. Waar
2. Niet waar

Dagbesteding

= Doelgerichte, zoveel mogelijk zingevende, gestructureerde invulling van activiteiten om de tijd die tot je beschikking hebt te besteden

Als MZ'er ben je bezig met de dagbesteding van kwetsbare groepen --> begeleiden en ondersteunen in: bv. vaardigheden en vrije tijd. 

Aspecten van dagbesteding

Bij dagbesteding spelen vier aspecten een rol:

1. De persoon die aan de dagbesteding meedoet: dagbesteding geeft invulling aan de behoeften en wensen. Dit doet iedereen op zijn eigen manier.

2. De aard van de dagbesteding zelf: de tijd die je in een bepaalde levensfase beschikbaar hebt, geef je vorm en inhoud met dagbesteding

3. De omgeving waarin de dagbesteding plaatsvindt: dit is een plek die je eigen is, waar je veilig bent. Deze deel je met anderen of juist niet.

4. De waarde van de dagbesteding: het materiaal om je dag, je leven, je bestaan vorm en inhoud te geven. Je bent hier zelf een onderdeel in. 

Welke taken kun je de cliënt kunt aanleren? 

Als beroepskracht maatschappelijke zorg is het jouw taak om cliënten te helpen bij taken in hun levensloopfase. Je kunt verschillende taken aanleren, je moet hierbij het volgende in de gaten houden :

• Gedrag
  
• Zingeving
  
• Competenties
  
• Werken
  
• Scholing
  
• Vrije tijd

Valt vrije tijd wettelijk gezien onder de noemer dagbesteding?

1. Ja
2. Nee

Piramide van Maslow

Fysiologische behoeften

Veiligheid en zekerheid

Sociale acceptatie

Waardering (en erkenning)

Zelfrealisatie 

1e behoefte

2e behoefte

3e behoefte

4e behoefte

5e behoefte

Meneer broekman kan onder begeleiding twee keer in de week zijn kamer opruimen.
Onder welke laag van de piramide van Maslow valt dit?

1. Behoefte aan veiligheid en zekerheid
2. Behoefte aan waardering en erkenning
3. Zelfontplooiing
4. Behoefte aan sociaal contact

Dagbesteding in het verleden

1. Arbeidstherapie (1920- 1970) : de cliënt uit de geestelijke gezondheidszorg neemt deel aan verschillende werkzaamheden. 
2. Bezigheidstherapie (jaren 70): de aandacht van de cliënt af leiden van zijn beperkingen en hem een aangenaam tijdverdrijf te bieden. 
3. Activiteitenbegeleiding (1980) : het aanbieden en begeleiden van activiteiten.
4. Sociale werkvoorziening (na 1980- 2014): (voorheen) door de overheid mogelijk gemaakte werkplek voor cliënten met een arbeidshandicap --> passende, beschutten werkplek vanuit de overheid. 
5. Individualisering (1990): maatwerk bij ondersteuning en vraaggericht werken. 

Financiering en verantwoordelijkheid

Vooral de gemeenten zijn verantwoordelijk voor de financiering van zorg en welzijn.

• Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo): regelt voorzieningen voor cliënten met een beperking, zorgt voor huishoudelijke hulp, ondersteunt de mantelzorg, stimuleert wijkbetrokkenheid en geeft opvoedingsondersteuning.

H2

De betekenis van dagbesteding voor de cliënt 

Wat is participatie?

1. Opbouw in gradatie van het niveau van meedoen in de samenleving van mensen.
2. Het als volwaardig burger kunnen deelnemen aan wat er in de samenleving gebeurt.
3. Mensen met een specifieke achtergrond eisen gelijke rechten op.
4. Deelname aan een bepaalde activiteit.

Participatie

• Participatie = het als volwaardig burger kunnen deelnemen aan wat er in de samenleving gebeurt.
  
• Participatie is belangrijk op de volgende gebieden:
  

             Scholing: ieder heeft het recht zich te ontplooien, ontwikkelen.

             Vrije tijd: ieder heeft het recht zich te ontspannen, verbonden te voelen, leven en beleven.

             Werk: ieder heeft recht op waardering voor zijn prestaties en de verantwoordelijk om een bijdrage te leveren aan zijn eigen economisch) bestaan.

Je kunt participatie onderverdelen in verschillende manieren:

1. Participatie breed en smal
2. Participatie afgebakend naar domein
   
3. Actieve en passieve participatie
   
4. Indeling naar doel en mate van interactie

Emancipatie betekent:

1. Opkomen voor jezelf en je eigen rechten
2. Opkomen voor de rechten van een ander
3. Opkomen voor de rechten van iedereen

Emancipatie

= zoveel als opkomen voor jezelf

Als medewerker MZ ondersteunt de cliënt in het grip krijgen op zijn eigen leven.

Hierbij is een goede afstemming belangrijk, zodat de cliënt zijn autonomie

behoudt. 

Belangrijke aandachtspunten: 

• Gelijkwaardigheid --> je gaat naast de cliënt staan. Belangrijk hierbij zijn wederzijdse communicatie en de noodzaak van onderstaande communicatie.
  
• Keuzevrijheid --> eigen keuzes kunnen en mogen maken. Dit vraagt om specifieke benadering.
  
• Ondersteuning --> uitgangspunt is flexibiliteit en vraaggericht werken.
  
• Sociale (ondersteuning) netwerken --> rekening houden met de ervaringsdeskundigheid van de omgeving is belangrijk.
  
• Respectvolle bejegening --> omgang met elkaar, het is een grondhouding die een voorwaarde is voor empathische benadering. 

Wat hebben participatie en emancipatie met elkaar te maken?

Wat betekend sociale inclusie en wat komt erbij kijken?
Er zijn meerdere antwoorden goed

1. Het behouden van de samenleving op de manier hoe het nu gaat.
2. Het veranderen van de maatschappij, zodat groepen in een achterstandssituaties kunnen meedoen in het regulier leven.
3. Het is een ideaalplaatje van een samenleving waarbij verschillen tussen mensen door allen gerespecteerd wordt.
4. De insluiting in de samenleving van achtergestelde groepen op basis van gelijkwaardige rechten en plichten.

Dansen voor mensen in een rolstoel en passend onderwijs zijn voorbeelden van sociale inclusie.

1. waar
2. niet waar

H3

De betekenis van dagbesteding voor de beroepskracht

Hersengebieden kun je beinvloeden door medicijnen, technieken, operaties, oefeningen.

Veel waarde wordt gehecht aan het aangeboren vermogen van de mens om te willen groeien en ontwikkelen. 

Waarden, informatie en algemene opvattingen spelen een rol in het gedrag. Er kunnen cognitieve conflicten ontstaan. De mens kan denken, een dier niet. 

Deze benadering deelt de menselijke persoonlijkheid in 3 delen.

Kies ik voor wat ik wil (en lekker vind) of kies ik voor wat kan en mag?

Gedrag is aangeleerd. Ons gedrag wordt beinvloedt door de omgeving. 

Biologische benadering

Cognitieve benadering

Psychodynamische benadering

Behavioristische benadering

Humanistische benadering

De vijf benaderingen (visies op menselijk gedrag en dagbesteding)

• Psychodynamische benadering
  
• Behavioristische benadering
  
• Cognitieve benadering
  
• Humanistische benadering
  
• Biologische benadering

Vraaggericht werken

Cliënt moet in staat zijn eigen mening te geven zodat begeleiding en ondersteuning hierop afgestemd kan worden

Empowerment = stimuleren van cliënten eigen verantwoordelijkheid te tonen

Samenwerking op basis van gelijkwaardigheid en respect

Cliënt actief betrokken

Ook weten wat het van de beroepskracht vraagt. 

Een hulpvraag is een vraag die aangeeft wat de cliënt zelf nog wel kan doen.

1. Juist
2. Onjuist

Wat is een impliciete hulpvraag

1. Is een onderliggende onuitgesproken hulpvraag
2. Is een duidelijke hulpvraag van mantelzorgers
3. De cliënt kan de hulpvraag zelf formuleren
4. De hulpvraag wijkt af van de echt hulpvraag

De hulpvraag omschrijft de wensen en behoeften van de cliënt. 

Kernkwaliteiten 

• Creativiteit en scheppingsvermogen
• Genuanceerdheid en diplomatie
• Doelmatigheid en pragmatisme
• Inlevingsvermogen en harmonie  

Geven van instructie

• Voorbereiden van instructie
• Geven van instructie
• Evalueren van instructie

H4

Methodisch begeleiden van dagbesteding

1

2

3

4

5

Beginsituatie bepalen

Doelen formuleren

Plan voorbereiden 

Plan uitvoeren 

Evaluatie

Per stap na gaan wat ermee bedoelt wordt.

Stap 1: Beginsituatie 

Methodisch handelen begint bij de beginsituatie

Informatie die nodig is om bij de cliënt aan te sluiten bij de begeleidingsvraag van de cliënt

Directe informatie

Indirecte informatie 

Auto-anamnese 

Koppeling Dagbesteding maken.

Stap 1: Beginsituatie 

• Voorinformatie:

          Lees het dossier/overdracht door. Client vragen.

          Hulpvraag

• Lijsten:

          - Intakelijst aan de hand van de levensloop.

          - Open intakelijst

          - Mediagerichte intakelijst

Gericht observeren --> om aan meer specifieke informatie te komen over de beginsituatie.

Analyse van de beginsituatie --> Informatie ordenen en interpreteren

Hulpvraag: wat is de impliciete hulpvraag ook alweer? Wat zou expliciet dan zijn? 

a. Noem een voorbeeld van een hoofddoel
b. Noem een voorbeeld van een werkdoel bij het hoofddoel

Van hulpvraag naar doel

Doelstelling moet voortvloeien uit de hulpvraag van een cliënt.

• Hoofddoel --> wat je uiteindelijk wilt bereiken.
• Werkdoel --> hiermee werk je toe om het hoofddoel te behalen (gericht op een activiteit).

Het hoofddoel moet altijd SMART, werkdoel alleen als het erbij staat (wel in het achterhoofd SMART)

Hoofddoel: zelfstandig 

Waar staan de letters SMART voor?

Stap 3: plan voorbereiden

• Wie? Wie is de cliënt? Welke wensen en behoeften heeft hij/zij? Je maakt een vaardigheidsanalyse van de cliënt. 

• Waarom?  Gemotiveerde keuze van de activiteit (het doel). 

• Wat? Wat voor gedrag wil je oproepen? Wat moet er allemaal gedaan worden? Wat moet ik doen? etc. 

• Waarmee? Kenmerken van de activiteiten, bv. de duur van de activiteit, benodigde aantal cliënten, vereiste materialen etc. 

• Waar? In welke omgeving vindt het plaats?

• Wanneer? Het tijdstip, duur van de activiteit en de frequentie. 

Stap 4: Plan uitvoeren

Een goede voorbereiding bij de uitvoering van de activiteit is het halve werk. 

• Lijst met aandachtspunten/checklist

Voor welke materialen kies je en zijn deze op voorraad?

Voor welke ruimte kies je? Moet je de ruimte vooraf reserveren?

Hoe zijn stoelen en tafels opgesteld?

Wat doe je voor de activiteit begint?

Hoe leid je de activiteit in?

Hoe leg je de activiteit uit? Gebruik je voorbeelden? Welke woorden gebruik je?

Hoe geef je de opdracht?

Hoe laat je de cliënt werken?

Van welke hulpmiddelen en/of aanpassingen maak je gebruik?

Weet je hoe de hulpmiddelen werken?

Heb je een stappenplan nodig?

Werk je alleen of met collega’s? Heb je vrijwilligers nodig? Hoe is de taakverdeling?

Hoe sluit je de activiteit af?

Bespreek je na met de cliënt?

Wie ruimt op?

Stap 5: Evalueren 

Je gaat na hoe het hele proces vanaf de beginsituatie tot en met de uitvoering van de activiteit is verlopen.

• Productevaluatie
• Procesevaluatie

Evaluatievragen 

- De beginsituatie

- Doelformulering en formulering van concreet gedrag

- Keuze van activiteit

- Mijn begeleiding

- De uitvoering van de activiteit 

Conclusies trekken 

Aan de slag

• Achterstanden bijwerken
  

Loop je helemaal bij? Dan ga je leren voor de toets.