12.1 Monohybride kruisingen

• biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Thema 13: Erfelijkheid en evolutie

Benodigheden

- Werkboek en schrift

- Pen, potlood, etc.

- iPad

Cijfer

- NEE

Lesson Up

Ja

Tassen in

de tassenkast

Telefoons in de telefoontas

het genotype voor een eigenschap bestaat steeds uit twee

1. allelen
2. genen
3. chromosomen
4. mensen

als twee allelen gelijk zijn, heet dit

1. heterozygoot
2. homozygoot
3. homoloog

BB betekent

1. homozygoot dominant
2. heterozygoot
3. homozygoot recessief

F1 generatie betekent

1. kinderen, 1e generatie
2. kinderen, 2e generatie
3. ouders , 1e generatie
4. ouders, 2e generatie

definities

genoom = alle genen van een organisme

genotype = informatie van de twee allelen voor een eigenschap

homozygoot= twee gelijke allelen voor een eigenschap

heterozygoot=twee verschillende allelen voor een eigenschap

dominant allel = overheersende allel van de twee allelen voor een eigenschap

recessief allel = onderdrukte allel van de twee allelen 

today''s program 

bespreken opdrachten 11-18

extra oefenen met kruisingsschema's 

huiswerk 

opdrachten 11-18

Verschillende versies van een gen worden _______ genoemd, en de een kan domant zijn en de ander _______

• Geef de definities van genotype en fenotype

• Wat is het verband tussen genotype en fenotype? 
  

genotype = informatie van de twee allelen voor een eigenschap

   bijvoorbeeld 'PP' 

fenotype = waarneembare eigenschap 

   bijvoorbeeld 'zwarte haar' 

genotype + milieufactoren --> fenotype 

   bijvoorbeeld zwart haar paars verven --> paars haar 

Volg het protocol en maak kruisingsschema's  van de kruisingen van de bloemen

protocol

1. beschrijving gen
2. dominante allel, recessieve allel
3. P: kruisingsinformatie : genotype of fenotype ouder & vertalen naar genotype
4. F1: kruisingstabel maken en  F1 invullen 
5. genotypeverhouding en fenotypeverhouding bepalen
6. kans berekenen : laat de berekening zien!

Bij konijnen is het allel B voor een zwarte vacht dominant over het allel b voor een bruine vacht

• Bereken de kans op een homozygoot dominante nakomeling als twee heterozygote konijnen paren
• Gebruik het protocol

Bij paarden is het allel C voor een hazelnootkleurige vacht dominant over het recessieve allel c voor een grijze vacht.

Bereken de kans op een heterozygoot veulen als je een heterozygote merrie kruist met een homozygoot dominante  hengst. Gebruik het protocol.

Bij paarden is het allel C voor een hazelnootkleurige vacht dominant over het recessieve allel c voor een grijze vacht.

Toen een heterozygote hengst paarde met een heterozygote merrie, werd er steeds een hazelnootkleurige veulen geboren.

Wat is de kans dat het volgende veulen een grijze vacht heeft? Gebruik het protocol

Bij  aubergineplanten geldt dat het allel P voor een paarse schil dominant is over allel p voor een witte schil

• Bereken de kans op heterozygote vruchten als je een homozygoot dominante plant kruist met een homozygoot recessieve plant. Gebruik het protocol . 

Bij erwtenplanten geldt dat het allel T voor grote planten dominant is over allel t voor gedrongen planten.

• Bereken de kans op een homozygoot domante nakomeling uit een kruising van een heterozygote ouderplant met een homozygoot recessieve ouderplant. Gebruik het protocol.

Als van een vrouw  de vader blauwe ogen heeft en de moeder heeft blauwe ogen, dan is zij waarschijnlijk 

                     homozygoot / heterozygoot 

voor  het gen oogkleur 

Bij draken zijn gele ogen dominant over groene ogen.

Twee draken met gele ogen paren en er worden 3 eieren gelegd. Van de drakennakomelingen heeft er 1 groen ogen, wat zijn de genotypen van de ouders? 

Gebruik het protocol

huiswerk

leer 12.1

ook 'Hoe ontstaan meerdere fenotypen?'

maak opdr 19-22