Hoofdstuk 3 paragraaf 1 les 1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 2

De Eerste Wereldoorlog

WIE TEGEN WIE?

• Hoe begon de oorlog?
• Welke landen stonden tegenover elkaar? 
• Wie waren de geallieerden?
• Wie waren de centralen?

De Eerste Wereldoorlog

WIE TEGEN WIE?

• Hoe begon de oorlog?
• Welke landen stonden tegenover elkaar? 
• Wie waren de geallieerden?
• Wie waren de centralen?

We zijn beland in de tijd van Wereldoorlogen (1900-1950)

Nu

Jaar 0

1000

1500

1900

1700

1600

1800

Wat Hebben jullie geleerd over de Eerste Wereldoorlog?

• Juni 1914
• Moord op de Oostenrijks-Hongaarse troonopvolger Franz Ferdinand van het land Oostenrijk-Hongarije (directe oorzaak=aanleiding)
• Startsein van de oorlog

Frans Ferdinand

Vermoord in Sarajevo

Oorzaken Eerste Wereldoorlog

• Nationalisme: mensen vonden de liefde voor eigen volk erg belangrijk en hadden hekel aan andere volken/landen. 

Oorzaken Eerste Wereldoorlog

• Militairisme: mensen vonden het leger heel goed en belangrijk, mocht vechten tegen andere landen als men dat nodig vond. 

Oorzaken Eerste Wereldoorlog

• Landen wilden door nationalisme en militairisme de sterkste en meeste wapens hebben=WAPENWEDLOOP 

Door de wapenwedloop liepen de spanningen tussen landen op. Groter risico op oorlog!!!

Er zijn 2 groepen

Centralen en geallieerden:

• Duitsland
• Oostenrijk-Hongarije
• Italië
  
  
  
• Verenigd Koninkrijk
• Frankrijk 
• Rusland

Het eerste jaar van de oorlog hoorde Italië bij Duitsland en Oostenrijk-Hongarije. Maar in 1915 wisselde ze van kant.

Oostenrijk en Hongarije zijn nu twee losse landen, maar in 1914 was het één groot en machtig rijk. 

Het Duitse rijk was groot, machtig én had een gigantisch leger klaar staan in 1914.

Nederland besloot neutraal te blijven. We deden niet mee met de oorlog.

Het gigantische rijk Rusland, deed tot 1917 mee aan de grote oorlog. Ze waren bevriend met Frankrijk. 

Toen Duitsland hun kleine vriend België aanviel besloot het VK Duitsland aan te vallen. 

De Frans-Duitse grens werd heel goed verdedigd. Hierdoor besloot Duitsland Frankrijk aan te vallen via België!

Allerlei landen van over de hele wereld gingen zich bemoeien. Het werd hierdoor een echte 'wereldoorlog'

De Eerste Wereldoorlog zou vier jaar duren:

• Juli 1914 - november 1918
• Europa, Azië, Afrika, Midden-Oosten
• Vooral in Europa (Frankrijk en België) veel gevochten.
• 20 miljoen doden

Verbind de bondgenoten

Aanval op Frankrijk door België heen

De Duitsers vielen Frankrijk aan via België, omdat de Frans Duitse grens goed verdedigd was.

Frontlijn Eerste Wereldoorlog.

Ze vochten vier jaar om hetzelfde stuk gebied.

Geen van beiden kwam verder.

Slag om Ieper België

Ieper België (1917)

Ieper nu

Wie was Franz Ferdinand?

1. Troonopvolger Oostenrijk-Hongarije
2. Een belangrijke generaal van Duitsland
3. De koning van het Verenigd Koninkrijk
4. De koning van Italië

Van wanneer tot wanneer was de Eerste Wereldoorlog?

1. 1914-1920
2. 1941-1948
3. 1915-1928
4. 1914-1918

Hoe denk jij dat de soldaten uit die tijd de oorlog noemde?

1. De verschrikkelijke strijd
2. De Grote Oorlog
3. De Eerste Wereldoorlog
4. De wereldoorlog

Wie is de persoon links?

Les 2 Eerste Wereldoorlog

Lezen hoofdstuk 3 paragraaf 1

Moeilijke woorden opschrijven

Moeilijke woorden?

Wat weten jullie nog van de vorige les?

Wat is de directe oorzaak (aanleiding van de Eerste Wereldoorlog)

1. nationalisme
2. militarisme
3. moord op Frans Ferdinand
4. wapenwedloop

Strijd aan twee fronten

• Duitsland wilde eerst (snel) Frankrijk verslaan.
• Daarna zouden ze Rusland verslaan.
• Het lukte niet om Frankrijk snel te verslaan.
• Nu moesten ze aan twee kanten vechten (Frankrijk en Rusland (oostgrens Duitsland) 

Strijd aan twee fronten

• Duitsland won in 1917 van Rusland
• Rusland stopte met de oorlog
• Maar.... nieuwe vijand, Amerikanen gaan in 1917 meedoen.
• Verder hebben geallieerden nieuwe wapens (tank)
• Duitsland verliest de oorlog
• 11 november 1918 wapenstilstand, Eerste Wereldoorlog voorbij. 

Amerikanen met Renault tank

Nederland neutraal

• Nederland vocht niet mee, neutraal.
• Britse schepen hadden Duitse havens geblokkeerd.
• Duitsers vielen Nederland niet aan, want ze gebruikten de haven van Rotterdam voor aanvoer naar Duitsland.
• Britten lieten Nederland met rust, want ze waren bang dat Duitsland Nederland zou aanvallen en Nederland zou bezetten

Rotterdamse haven

Belgische vluchtelingen

• België bezet door Duitsland
• Veel Belgische vluchtelingen naar Nederland (100.000).
• Groot asielzoekerscentrum in Harderwijk

Dodendraad tussen België en Nederland

Tekorten in Nederland

• Handelszeevaart kwam stil te liggen.
• Steeds minder voedsel en brandstof.
• Gevolg                  honger en kou  

Wat is nationalisme?

Duitsland wilde tweefrontenoorlog voorkomen. Is dat gelukt? Leg uit

Vonden de Duitsers het goed dat de Belgen naar Nederland vluchten? Leg je antwoord uit.

Waarom vielen de Duitsers Nederland niet aan?

Had Nederland in 1918 nog las van de oorlog?

Wat heb je geleerd deze les?