3basis 3.5 en 3.6

• Nask / Techniek
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 3

3.5 Fase van stoffen en 

3.6 Zuren en basen

Met herhaling van 3.1 tm 3.4

Planning

* herhaling 3.1 tm 3.4 (lesson up)

* theorie

* zelfstandig werken

Ijsklontjes

We stoppen het ijsklontje in een beker glas.

Sleep de goede afkorting naar het juiste metaal.

Cadmium

Goud

Ijzer

Koper

Kwik

Lood

Hg

Cd

Pb

Au

Cu

Fe

Hoe noemen we het aantasten van metalen door zuur, zuurstof of water? bijvoorbeeld roest

Hoe heet dit niet-metaal?

Uit welke gassen bestaat lucht?

1. Stikstof en zuurstof
2. Stikstof, zuurstof en andere gassen
3. Waterstof, stikstof en andere stoffen
4. Helium en chloor

Een molecuul is al klein, maar wordt opgebouwd uit nog kleinere deeltjes. Hoe heten deze kleinere deeltjes?

1. Verbindingen
2. Fantomen
3. Elfjes
4. Atomen

Als je 2 H atomen en 1 O atoom samenvoegd, welke stof krijg je ? (geef de naam)

3.5 Fase van stoffen

3 fasen:

* vast, vloeibaar en gas

Vast; moleculen hebben een vaste plek

vloeibaar; moleculen zitten aan elkaar vast, maar geen vaste plek

gas; zitten allemaal los van elkaar

Ijsklontje

In welke fase zit het ijsklontje nu?

3.6 zuren en basen

Zuur? citroensap, azijn. Dat kun je proeven.

Maar hoe weet je van een onbekende stof of die zuur is?

Blauw lakmoes!

Door het zuur wordt het papiertje rood

1 minuut

Zwavel-zuur

In een accu zit zwavel-zuur, door dit zuur samen met de andere stoffen in een accu ontaat elektriciteit.

Dit is een erg sterk zuur, hiervan kan je brandwonden krijgen.

Bepaalde zuren zijn zo sterk dat je er goud in kan oplossen.

Meten hoe zuur een zuur is

Met blauw lakmoes kunnen we zien of een stof zuur is, maar met een UNIVERSEEL INDICATOR-PAPIER kunnen we meten hoe zuur een zuur is.

Dit meten we in pH. Dit gaat van 1 tot 14.

Zuren zitten tussen de 1 en 7 pH. 

Het pH van water is 7 pH en dus het middelpunt.

Zeep

Het tegenovergestelde van een zuur is basisch. Daar is zeep een voorbeeld van. Zeep lost het vet van je handen op, bij het handen wassen. Oplossingen die ontvetten, zijn basisch.

Een basische oplossing mag je nooit proeven, dit kan je slokdarm en maag beschadigen.

We kunnen met rood lakmoes een basische oplossing herkennen.

Sterke base

Je moet voorzichtig zijn met basische oplossingen, sommige zijn niet zo sterk zoals zeep, die maken alleen je handen droog.

Maar sterke basen kunnen je huid verbranden.

Natronloog, gootsteen-ontstopper, is zo'n sterke base. Pas hier dus mee op!

Een base heeft een pH van 7 t/m 14. Hoe hoger het getal hoe sterker de base.

Een zuur kan ik herkennen door ... lakmoes papier?

1. rood
2. blauw

De pH kan ik meten met een ... ?

1. pH herkenner
2. universeel papier-indicator
3. universeel indicator-papier
4. pH papier

Welke pH waarde kan horen bij een zuur?

1. 3
2. 7
3. 10
4. 13

Welke pH waarde kan horen bij een base?

1. 1
2. 4
3. 7
4. 8

Hoe heet het zuur dat goud kan oplossen?

1. goudzuur
2. zwavelzuur
3. natronloog
4. koningswater

Ijsklontje

In welke fase is het ijsklontje nu?

We gaan nu het ijsklontje verwarmen met een brander

we gaan het water ijsklontje nu verwarmen tot er damp ontstaat

het water wordt een gas

de moleculen zijn nu los van elkaar

Zelfstandig werken

Wat? Maak de vragen van 3.5 en 3.6

tijd? de rest van de les

vragen? steek je vinger op