les 4 hoofdstuk 3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 3

les 4

Organisatie tijd

Telefoon in telefoontas

Materiaal op orde

Lees/werk moment

1. Maak de vragen bij les 3 af

2. Invulsamenvatting 3.2 af?

3.. Lees blz. 76-77

4. Klaar? Begin met de vragen bij les 4

Lestijd 15 min.

hoe zat het ook alweer?

De Republiek van Weimar was een

1. Keizerrijk
2. Dictatuur
3. Democratie
4. Socialistische staat

Deze afbeeldingen
gaan over:

1. Hyperinflatie
2. Staatsgreep
3. Demilitarisatie
4. Dolkstootlegende

Hoe werd de economische crisis van 1923 opgelost?

1. Dawesplan
2. Blitzkrieg
3. Appeasement
4. Kellog-Briand pact

Dawesplan

1. 1919
2. 1924
3. 1933
4. 1998

Wat is het Dawesplan?

1. Een plan om oorlog te voeren
2. Duitsland leent geld aan de VS
3. Duitsland leent geld van de VS
4. Een plan om vrede te houden

Het Dawesplan

1. was een mislukking
2. is door Duitsland niet geaccepteerd
3. is door Frankrijk aangeboden aan Duitsland
4. heeft Duitsland financieel geholpen

Leerdoelen

Na deze les kun je:

Uitleggen hoe de beurskrach en economische crisis in 1929 ontstaan

Kun je uitleggen welke gevolgen de crisis economisch en politiek in Europa had

Hulp voor Duitsland

het Dawesplan

• Door Dawesplan ging het weer beter met Duitsland.

• Door opbloeiende welvaart weer politiek vertrouwen tot 1929.

Roaring Twenties

• In de VS ging het geweldig in de jaren '20. 

• Veel mensen kochten spullen met een lening. 

• Ook aandelen 

Banken failliet

• Banken hadden veel geld uitgeleend aan bedrijven en mensen

• Door de crisis kregen ze veel van dat geleende geld niet terug

• Daardoor gingen ook veel banken failliet

• Mensen met aandelen verloren het vertrouwen en gingen hun aandelen snel verkopen!

Beurskrach

'Black tuesday' 1929

• De oorzaak voor de economische crisis noemen we de 'beurskrach'
• De aandelenmarkt stortte in, veel aandelen waren meer waard dan het bedrijf zelf.

Gevolgen Duitsland

Crisis slaat in als een bom!

De gevolgen van de crisis in de VS zijn voor Duitsland enorm.

Armoede door crisis

In Europa: Vooral Engeland en Duitsland getroffen door de crisis.

Crisis in Nederland

• Nederland wordt zwaar door de crisis geraakt: de handel met de VS en Duitsland komt vrijwel stil te staan.

• Bedrijven en fabrieken moeten de deuren sluiten.

• Tussen 1929 en 1935 stijgt de werkloosheid van 22.000 naar 500.000

Duitsland na de Eerste Wereldoorlog 

• Eerste democratie in Duitsland: Republiek van Weimar (1919)
  

• De herstelbetalingen zijn niet op te brengen door de regering, en de inflatie is groot.

• De crisis van 1929 slaat in als een bom...

Fascisme

Fascisme is een politieke stroming, 

en wordt ook wel extreem-rechts genoemd

De naam komt van het voorwerp dat je hier ziet: een fasces

Dit voorwerp, een bijl met takken, stond symbool voor

de macht van bestuurders in het Romeinse Rijk.

Benito Mussolini

Leider, of 'Il Duce',  van Italië (1922-1943)

Oprichter van de Fasci di Combattimento (Zwarthemden, knokploegen)

Na de Eerste Wereldoorlog en de Vrede van Versailles was er veel onvrede, 

en dat kwam door de onderhandelingen van de 'slechte' Italiaanse regering.

Fascisme in Europa

• 'Oplossing voor de crisis'

• Populair in de jaren ’20 en ’30 van de 20e eeuw

• Antwoord op slecht beleid van de democratische regeringen

• Niet alleen in Italië of Duitsland (NSDAP), ook in Engeland (BUF) en Nederland (NSB)

Kenmerken van fascisme (1)

• Fascisme is overal tegen: vooral dingen die vreemd zijn en andere culturen
  

• Fascisme is anti-democratisch: het volk hoeft niet mee te praten

• Er is één leider. Hij bepaalt wat goed is. (Leidersbeginsel/Führerbeginsel)

Kenmerken van fascisme (2)

• Niet denken maar doen. Gevoel is belangrijker dan denken.

• Geweld is goed: geen woorden maar daden
• 
  

• Fascisme is nationalistisch: de eigen staat boven alles

Kenmerken van fascisme (3)

De vrouw is ondergeschikt: haar taak is het krijgen van kinderen.

• Fascisme gaat uit van ongelijkheid tussen mensen: de hoogontwikkelden moeten de laagontwikkelden leiden. (Het recht van de sterkste: Sociaal-Darwinisme)

Pauzemomentje

Werktijd max. 20 min.

1. Maak de vragen bij les 4af.

2. Klaar? invulsamenvatting 3.2 af?

3. Klaar? Lees blz. 81

Afsluiting

Bedenk in twee vragen over :

- de economische crisis en

- het fascisme

Laat je buurman/vrouw deze beantwoorden