nederlands leren

• Wiskunde
• Basisschool
• Groep 5

2.9 Spelling                                                                                                                              p.145-150

Gebiedende wijs

‘Houd je armen boven je hoofd en kijk niet om!’ zei de agent.

Gebruik je bij:

• bevel - ''Stop hier!''
• advies
• opdracht of instructie
• waarschuwing
• verbod

1. De persoonsvorm in de gebiedende wijs is gelijk aan de ik-vorm van het werkwoord.  ('zet je fiets altijd vast!')
2. De gebiedende wijs staat altijd op de eerste plaats. (pas op voor de hond!)
3. In de zin staat meestal geen onderwerp. (Blijf daar af!)

Opdracht: Gebiedende wijs in verschillende situaties

Gebruik de gebiedende wijs (de ik-vorm van het werkwoord) om in elke situatie hieronder een passende zin te schrijven. Gebruik je fantasie en denk aan wat je écht zou zeggen in die situatie.

Bevel:

(Bijvoorbeeld: “Ga naar binnen!”)

→ ___________________________________________________

Advies:

(Bijvoorbeeld: “Drink genoeg water.”)

→ ___________________________________________________

Opdracht of instructie:

(Bijvoorbeeld: “Vul dit formulier in.”)

→ ___________________________________________________

Waarschuwing:

(Bijvoorbeeld: “Raak dat niet aan!”)

→ ___________________________________________________

Verbod:

(Bijvoorbeeld: “Niet rennen in de gang!”)

→ ___________________________________________________

Opdracht: Herken de gebiedende wijs

Lees de onderstaande zinnen. Schrijf achter elke zin welk soort gebiedende wijs het is:

bevel, advies, instructie, waarschuwing of verbod.

Doe je jas aan. → _____________________

Eet wat fruit elke dag. → _____________________

Raak dat niet aan! → _____________________

Niet oversteken bij rood licht. → _____________________

Vul je naam op het formulier in. →_____________________

Opdracht: Herken de gebiedende wijs

Lees de onderstaande zinnen. Schrijf achter elke zin welk soort gebiedende wijs het is:

bevel, advies, instructie, waarschuwing of verbod.

Doe je jas aan. → bevel

Eet wat fruit elke dag. → advies

Raak dat niet aan! → waarschuwing

Niet oversteken bij rood licht. → verbod

Vul je naam op het formulier in. →instructie

2.9 Spelling                                                                                                                             p.145-150

Hoofdletters

.

Aan het begin van de zin	M orgen proberen we het nog een keer.
Aan het begin van een citaat	D e docent vroeg: ' W ie wil als eerste presenteren?'
Bij eigennamen - personen - straten - aardrijkskundige namen - merken	- D ennis, S ammie, O liver - de K alverstraat - het A frikaans - A msterdam, E uropa, de P yreneeën, een R otterdams café, T urkse pizza - N ike, C oca C ola
Bij feestdagen	K erstmis, K oningsdag, H emelvaart, S uikerfeest

2.9 Spelling                                                                                                                             p.145-150

Let op bij 's en 't.                                 Hoofdletters

Als een zin begint met ’s of ’t schrijf dan het eerstvolgende woord met een hoofdletter

• 
  

Let op bij getallen.

Als een zin begint met een cijfer of getal, gebruik je daarna geen hoofdletter:

Let op bij namen met een tussenvoegsel.

Als er geen voornaam of -letter gebruikt wordt, schrijf dan het tussenvoegsel met een hoofdletter:

• 
  

2.9 Spelling                                                                                                                             p.145-150

• Begin van de zin
• Begin van een citaat
• Bij eigennamen
• - personen
• - straten
• - talen
• - aardrijkskundige namen
• - merken
• Bij feestdagen

Let op bij

• 's en 't
• getallen
• tussenvoegsels bij namen

2.9 Spelling                                                                                                                              p.145-150

Dictee

De politie startte een _____ na de _____ van een bekende zakenman. Hij was _____ gezien in de buurt van een oud _____, en het leek geen toevallige moord. Het slachtoffer had kort geleden in _____ gezeten vanwege een ziekte, wat de zaak ingewikkelder maakte. Bij de recherche werd een _____ gevonden die mogelijk een _____ van de dader onthulde.

Op de plaats delict zaten exotische vissen in een _____ en er lag een _____ op de eettafel. De ruimte had een _____ uitstraling, maar de politie had snel het _____ aan aanwijzingen verzameld. Ze kwamen erachter dat de verdachte een _____ was en dat het motief te maken had met geld.

Tijdens de _____ over de zaak bleek dat een aantal antwoorden _____ waren, maar de politie moest verder zoeken. De zaak zorgde voor veel _____ reacties, vooral toen het bleek dat de moord onderdeel was van een _____ plan. De dader had de juiste strategie, maar werd uiteindelijk gepakt. Na zijn arrestatie werd een _____ gebruikt om hem rustig te houden.

2.9 Spelling                                                                                                                              p.145-150

Dictee

De politie startte een enquête na de liquidatie van een bekende zakenman. Hij was frequent gezien in de buurt van een oud aquaduct, en het leek geen toevallige moord. Het slachtoffer had kort geleden in quarantaine gezeten vanwege een ziekte, wat de zaak ingewikkelder maakte. Bij de recherche werd een aquarel gevonden die mogelijk een queeste van de dader onthulde.

Op de plaats delict zaten exotische vissen in een aquarium en er lag een quiche op de eettafel. De ruimte had een chique uitstraling, maar de politie had snel het quotum aan aanwijzingen verzameld. Ze kwamen erachter dat de verdachte een delinquent was en dat het motief te maken had met geld.

Tijdens de quiz over de zaak bleek dat een aantal antwoorden adequaat waren, maar de politie moest verder zoeken. De zaak zorgde voor veel choquerende reacties, vooral toen het bleek dat de moord onderdeel was van een exquis plan. De dader had de juiste strategie, maar werd uiteindelijk gepakt. Na zijn arrestatie werd een tranquillizer gebruikt om hem rustig te houden.

Oefenopdracht: Hoofdletters

Opdracht 1: Kies de juiste optie: Wanneer gebruik je een hoofdletter?

 a) Altijd 

b) Alleen bij namen

c) Aan het begin van elke zin

Opdracht 2: Corrigeer de zin: 't regent dat 't giet.

Oefenopdracht: Hoofdletters

Opdracht 1: Kies de juiste optie: Wanneer gebruik je een hoofdletter? ✅ c) Aan het begin van elke zin

Opdracht 2: Corrigeer de zin: 't regent dat 't giet. → ✅ 't Regent dat 't giet.

3.5 woorden

- woordvorming

pag. 196

notities

meeste= 

- context

- woordenboek

Sommige=

-woordvorming

notities

2 manieren:

- losse woorden zijn aan elkaar geplakt  (samenstelling)

-er is een voor- of achtervoegsel aan het grondwoord toegevoegd (afleiding)

vorming van werkwoorden

ze worden afgeleid van:

- zelfstandig naamwoord

-  bijvoeglijk naamwoord

- een bestaand werkwoord

Bij een bestaand werkwoord voeg je er voor- of achtervoegsels aan toe .

4.5 woorden

zelfstandig naamwoorden vervoegen

het vormen van zelfstandige naamwoorden

Grammatica boekje

aan het eind kan je:

- een zin ontleden

- het verschil tussen een hoofd- en bijzin herkennen

- het verschil kennen tussen lijdende en bedrijvende vorm.

- woord soorten benoemen

(enkelvoudige) zinnen ontleden:

1. persoonsvorm

2. zinsdelen

3. onderwerp

4. WG of NG

5. lijdend voorwerp

6. meewerkend voorwerp

7. bijwoordelijke bepaling

voorbeeld:

 

de docent | legde | de klas | duidelijk | de opdracht | uit.

de docent= onderwerp

legde,uit= werkwoordelijk gezegde

de klas=meewerkend voorwerp

duidelijk= bijwoordelijke bepaling

de opdracht= lijdend voorwerp