AE-6 Les 1

• economie
• MBO
• Studiejaar 2

De rol van de overheid

Algemene Economie-6

Lesplan

week	stof
1	De economische orde
2	De doelstellingen van het economisch beleid
3	De doelstellingen van het economisch beleid
4	De instrumenten van het economisch beleid
5	De invloed van de overheid op de aanbodzijde van de economie
6	De invloed van de overheid op de vraagzijde van de economie

Wat ga je leren

De drie economische  stelsels/ orde.

De nadelen van de drie economische stelsels/ orde.

De economische orde

Hoofdvraag:

"Hoe worden de productiemiddelen over de productiemogelijkheden toegedeeld?"

Keuze moet worden gemaakt.

In de meeste landen speelt de overheid een belangrijke rol voor het maken van keuzes.

Economische stelsel/ orde

Definitie:

De wijze waarop de economie oftewel het proces van productie en consumptie wordt georganiseerd.

De economische orde geeft antwoord op:

1. Wat?
   
2. Hoeveel?
   
3. Op welke wijze?
   
4. Voor wie wordt er geproduceerd?

De economsiche orde bepaald op welke wijze een land de schaarse middelen gebruikt.

3 economische stelsels:

Vrije markteconomie

Plan economie

Gemengde markteconomie

Vrije markteconomie

De verdeling van de productiefactoren, wordt door de bedrijven en gezinnen bepaald.

Collectieve vraag en aanbod bepalen de marktprijs:

☞ Consumenten kopen meer bij een lage prijs

 ☞ Producenten bieden meer bij een hoge prijs

 

NADELEN VAN EEN VRIJE MARKTECONOMIE:

1. Sommige goederen hebben geen prijs en zijn niet leverbaar door de markt.

2. Negatieve externe effecten.

3. Er komen prijzen tot stand die te hoog zijn.

 

NADELEN VAN EEN VRIJE MARKTECONOMIE:

4. Monopolievorming

5. Crisis & werkloosheid

Centraal geleide markteconomie

 ☞ De overheid neemt alle beslissingen.

 ☞ Centraal plan die bedrijven moeten uitvoeren.

 ☞ De kapitaalgoederen zijn in handen van de staat.

Nadelen van de centraal geleide markteconomie

1. Inefficiente productiemethoden.

2. Productie van goederen en diensten van slecht kwaliteit.

3. Bedrijven reageren niet op prijsprikkels, maar moeten aan de centrale leiding gehoorzaam zijn.

Nadelen van de centraal geleide markteconomie

4. Er kan niet snel op veranderingen worden gereageerd. 

5. Mensen worden niet gemotiveerd hun best te doen.

6. de centrale macht wil zijn in doordrijven, met onwillige mensen niet gemakkelijk is. 

Nadelen van de centraal geleide markteconomie

7. overheidsproductie heeft in vergelijking met particuliere productie:

-Ambtenaren vermijden risico's

-Minder klantgerichte instelling

-Grote weerstand tegen vernieuwing

-Minder bewust van de kosten.

-De overheid is vaak de enige aanbieder, hoge belastingprijs.

Gemengde markteconomie

☞ Een mengsel van markt en budget.

☞ De markt bepaalt wat er wordt geproduceerd. 

☞ De kapitaalgoederen zijn voor het overgrote deel in handen van particulieren. 

☞ De overheid stelt regels, heft belastingen en beinvloedt lonen en prijzen. 

 

Het marktmechanisme kent een gedecentraliseerde besluitvorming. Wie nemen de besluiten

1. Overheid en gezinnen
2. Gezinnen en bedrijven
3. Gezinnen, bedrijven en overheid

Marktmechanisme betekent: de behoeftes van consumenten veranderen en er zijn minder producten nodig

1. Juist
2. Onjuist