10 lesplannen Nederlands

Meer dan ooit ligt de focus in onze wereld op hoe wij met elkaar omgaan en hoe we naar elkaar kijken. Vanuit welk perspectief kijk je naar de geschiedenis en wordt het niet tijd om vanuit andere kanten naar onszelf en anderen te kijken? Beeld en Geluid op school heeft boeken verzameld waarbij die 'andere kijk' en het 'andere verhaal' centraal staat. Ze vroeg aan een aantal schrijvers met transkoloniale roots hun top 5 te geven van boeken die absoluut gelezen moeten worden, die een noodzaak hebben. Dit resulteert in onderstaande lijst van must reads - ingeleid door de schrijvers. Met stip op één: Wij slaven van Suriname van Anton de Kom. Beeld en Geluid op school zocht beeld bij deze boeken om leerlingen te helpen inzicht te krijgen bij een boek (zie ook de Kijklijst van Nesciolijst). De boeken die zeker geschikt zijn voor de leeslijst (bovenbouw havo/vwo) kregen de meeste aandacht. De andere pareltjes worden wat korter behandeld. Work in progress Deze lijst is nog niet af. De redactie (Gepco de Jong - docent Nederlands en promovendus Universiteit Leiden, Karlijn Naaijkens - oud docent Nederlands en educatief medewerker bibliotheek, Rik Binnendijk, Amy Welten, Saskia de Vries - researchers Beeld en Geluid) blijft boeken toevoegen. Dus ... kijk, bekijk en gebruik het in de klas. En denk met ons mee! Heb je zelf nog tips (titels én fragmenten uit de collectie) - geef het door via opschool@beeldengeluid.nl. VMBO Vind je dit een fijne constructie en geef je les op het VMBO? Stuur tips van titels en fragmenten naar opschool@beeldengeluid.nl. In het najaar willen we ook hiervoor een lijst met boeken gaan samenstellen - met jullie input. Nieuwe tekst

Het project PITCH IT! sluit direct aan op de lespraktijk. De leerlingen komen er in dit project achter waarom presenteren handig is om te kunnen, ze leren hoe ze het aan moeten pakken, ze oefenen met voor de klas staan en ze leren ict-basisvaardigheden door het zelf maken van een presentatie, in dit geval met focus op PowerPoint. En ondertussen werken ze ook aan 21e-eeuwse vaardigheden, zoals samenwerken en creativiteit.Voor de scholen die ondernemende vaardigheden belangrijk vinden: dit project besteedt aandacht aan het goed kunnen presenteren van jezelf en je idee, een belangrijke vaardigheid in je latere 'werkende leven'. Stichting Jong Ondernemen - tevens partner in dit project - heeft twee lespakketten ontwikkeld: Vakantie-eiland (groep 5-6) en Pop-up store (groep 7-8). In beide lespakketten gaan de kinderen een businessidee ontwikkelen dat ze ook gaan presenteren. Het project PITCH IT! is een goede voorbereiding op deze pakketten.

Dit project bestaat uit:Vijf digibordlessen (in LessonUp)Per les een lesoverzichtProjectboek voor leerlingen (PDF, enkelzijdig A4)Toolbox met instructie-filmpjes voor werken met Windows Verkenner, Word en PowerPoint, te vinden op het YouTube kanaal van FutureNLProjectoverzichtBekijk hier het projectoverzicht waarin alle leerdoelen staan.

In deze les draait het om een eerste kennismaking met presenteren. De leerlingen gaan een onderwerp kiezen dat ze interessant vinden en zoeken daar vier weetjes bij. Ze gaan een beknopte digitale presentatie maken en gaan in tweetallen een korte presentatie houden voor de klas. Het doel is dat ze na deze les snappen dat het kiezen van een goed onderwerp belangrijk is en dat ze hun eventuele ‘drempelvrees’ om voor de klas te staan enigszins hebben overwonnen. Bedenk of je de leerlingen vrij wil laten in het programma waarin ze gaan werken of dat je een programma kiest. Dat kan bijvoorbeeld zijn: PowerPoint, Prezi of Keynote. Laat de leerlingen weten met welk(e) programma(‘s) ze mogen gaan werken. Nodig voor de les Per tweetal een computer of tablet voor het vinden van leuke weetjes, bekijken van instructies en het maken van een presentatie (PowerPoint). Wanneer er tijdens de les niet voldoende computers/tablets zijn, dan kan dit in keuzewerktijd of na school gedaan worden. ToolboxLink naar de toolboxLesoverzicht

Op de basisschool zijn de leerlingen vrijwel allemaal gestart met het schrijven van een werkstuk of het werken in projecten. De leerlingen gingen daarbij over een zelfgekozen onderwerp vragen formuleren, informatie zoeken en de gevonden informatie in hun eigen woorden opschrijven. Een moeilijke vaardigheid die belangrijk is om te leren. Daarom besteden we er in deze lessen opnieuw aandacht aan. Door een tekst in eigen woorden op te schrijven, verwerken ze de gevonden informatie, en begrijpen en onthouden ze die nog beter. In het zoeken naar informatie heeft niet iedereen dezelfde stijl of voorkeur. Daarom leren de leerlingen in dit project welke type informatiezoeker ze zijn. Ze zijn bijvoorbeeld een lezer, kijker, kletser, doener of een combinatie hiervan. In eerste instantie gaan de leerlingen informatie verwerken vanuit hun eigen type. Dat motiveert en stimuleert hen om op onderzoek uit te gaan. Naast bronnen die bij hun eigen ‘informatiezoektype’ past, raadplegen ze vervolgens ook andere bronnen die niet direct bij ze passen – maar wel veel waardevolle informatie kunnen opleveren. Vervolgens leren de leerlingen om de gevonden bronnen te beoordelen op bruikbaarheid en oefenen ze om de informatie uit deze bronnen op te schrijven in hun eigen woorden.

Vijf digibordlessen in LessonUp, vindbaar in dit lesplan en op het kanaal van FutureNL. Projectboek voor de leerlingen, als PDF beschikbaar om te printen en kopiëren. Per les een lesoverzicht, als PDF beschikbaar. Met de lesdoelen en een toelichting per slide voor de leerkracht. Project-overzichtBekijk hier het project-overzicht waarin alle leerdoelen staan.

In deze les maken de leerlingen allereerst kennis met ‘het waarom’ van het schrijven van een werkstuk of het werken aan een project. Met een werkstuk of project oefenen ze met het zoeken en vinden van informatie en het beoordelen op bruikbaarheid van gevonden informatie. Vervolgens onderzoeken ze hun interesses, kiezen ze een onderwerp en bedenken ze goede vragen bij het gekozen onderwerp. Ze beginnen met het maken van een mindmap rond het onderwerp. Daarna bedenken ze op basis daarvan interessante vragen bij het onderwerp. De leerlingen geven elkaar feedback en gebruiken dit om hun vragen nog verder aan te scherpen. Nodig voor de les DigibordLesoverzicht

Beeld en Geluid op school initieert samen met Passionate Bulkboek een aantal werkwijzen om leerlingen via media verdieping bij de boeken aan te reiken. Boektrailer #DeZin Met de boektrailers #DeZin maken we lezers nog scherper bewust van wat taal met je kan doen. Je kunt een boek lezen als een glijbaan waarin je met steeds meer snelheid naar het eindpunt roetsjt. Maar nog mooier is om af en toe stil te staan bij wát je nu eigenlijk leest, hoe de woorden tot je komen, hoe de zinnen gevormd zijn. Wat bracht de schrijver ertoe deze woorden zo achter elkaar te zetten dat jij, als lezer, geraakt wordt door schoonheid, verbazing of misschien wel ergernis. #DeZin daagt jou uit om op zoek te gaan naar jouw zin in je boek. En maak daar weer een mooi verhaal van. Dan creëer ook jij weer een #DeZin. Meer weten? Bekijk het hier. Beeld bij je Boek Beeldmateriaal bij een boek kan de leerling op verschillende manieren helpen het boek beter te begrijpen. Ter illustratie: Als je een thema niet begrijpt, kan een fragment verduidelijking bieden. Voor verdieping: Maar media kan ook verdieping bieden door bijvoorbeeld een thema of problematiek in een ander perspectief te plaatsen. Als interpretatie: Daag je leerlingen uit om zélf op zoek te gaan naar fragmenten om hun mening over het boek te illusteren en daarmee de thema's van een boek te benoemen en ook in een andere context te gebruiken.

Welkom bij de les over nepnieuws van Mediawijs met Kidsweek in de klas. De leerlingen leren hoe ze nepnieuws herkennen en schrijven zelf een nepnieuwsbericht.

Dit schooljaar vindt alweer de negende editie van Er Was Eens plaats. Deze verhalenwedstrijd wordt georganiseerd door Passionate Bulkboek, waarbij leerlingen in zeven lessen, in groepjes aan de slag gaan met het schrijven van hun eigen verhaal.In de eerste les krijgen alle leerlingen een boek dat aansluit op hun belevingswereld en dat helpt als inspiratiebron voor het eigen verhaal. Ook worden zij getrakteerd op een schrijversbezoek, want wie kan hen beter inspireren dan de schrijver zelf?! Maar welk boek ga je kiezen? Van de lijst met boeken die voor jou in aanmerking komen heeft Beeld & Geluid er vijf uitgekozen om extra informatie bij te zoeken. Zo kun je gemakkelijke kennismaken en weet je meteen al meer! Je vindt hier per boek informatie over het verhaal, de schrijver en de verschillende thema's van het boek. Deze worden toegelicht met passende videofragmenten die letterlijk een beeld geven bij een thema uit het boek. Zo kun je het er in de les ook nog makkelijk over hebben.Dus ... waar wacht je nog op? Bekijk deze boeken en maak je keuze! Hoe handig is dat?!

Audio en video geven context. Aan een tijd, gebeurtenis of persoon. Of aan een boek! Samen met de jongensleesclub Nescio steekt beeldengeluidopschool.nl de ouderwetse leeslijst in een modern jasje. De Nescio-jongens maken deze lijst met must reads voor hun leeftijdsgenoten, Beeld en Geluid op school voorziet de boeken van beeld. Zo krijg je zelfs de meest ongemotiveerde leerling aan het lezen! Wil je hen ook zien en horen? Bekijk hier de uitzending bij De Vooravond.Op beeldengeluidopschool.nl staat de Leeslijst van Nescio, met nog meer beelden bij boeken. Ga kijken en ga ook zelf op zoek naar interessante fragmenten. Deze lijst met lessen zal langzaam maar zeker groeien. Tips zijn welkom bij de redactie: opschool@beeldengeluid.nl

Beeld en geluid op school werkt samen met Libris en de studenten (docent in opleiding) van de Hogeschool Windesheim in Zwolle aan het geven van context aan de boeken van de longlist van de Libris Literatuur Prijs 2023. Dit doen zij door het zoeken van fragmenten bij de thema's van de boeken én door het maken van een boektrailer #DeZin waarin zij via één zin hun bewondering of passie voor of de essentie van het boek duiden.