19 juni Grammaticalessen/-oefeningen 6

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

19 juni Grammaticalessen/-oefeningen 6

Havo 2 periode 5 

week 37 2e les: 19 juni

Welkom H2a

plattegrond: 

Planning H2a

Lezen: eigen boek 

Agenda (hw bespreken/noteren)

Startopdracht

Doel 

Grammatica 

~pauze~

Zelfstandig werken 

Afsluiting

Welkom H2b 

plattegrond: 

Planning H2b

Lezen: gelezen tot blz. 223

Agenda (hw bespreken/noteren)

Startopdracht

Doel

Grammatica

~pauze~

Zelfstandig werken

Afsluiting

Huiswerk check✓

Alle woordsoorten en zinsdelen geleerd? 

Noem de woordsoorten: 

Noem alle zinsdelen: 

Opdracht 4.2: Vandaag gaan we kijken naar het iets/iemand-patroon bij het werkwoord. 

Volgende les 24 juni:

afsluiting grammaticalessen met een oefentoets voor SO in toetsweek

 Huiswerk 19 juni:

• Lees en leer alle woordsoorten en zinsdelen. 
• Oefen online met zinsontleden. 

Lezen voor dinsdag (24 juni): 

• H2A: 30/40 blz. eigen leesboek
• H2B: lezen t/m blz. 250. Post-it met een wel/geen aanbeveling voor dit boek + daarbij argument.

voor in de agenda: 

Doel grammaticalessen

Je krijgt inzicht in de betekenis van zinnen. 

Je weet hoe degene of datgene heet die iets is of doet: het onderwerp. 

 Je weet hoe degene of datgene heet die iets ondergaat: het lijdend voorwerp. 

Je kunt de verbinding leggen 

tussen het onderwerp en het gezegde én tussen het werkwoord en het lijdend voorwerp. 

Startopdracht: 

Neem het onderstaande schema over in je schrift: 

---	iets	iemand	iemand iets	iemand iemand
lachen	eten	tegenkomen	uitleggen	aanraden

Voorwerpen zijn zinsdelen die bij het werkwoord horen: 

bijv. iets -> een appel bij het werkwoord eten. 

of iemand -> iemand tegenkomen. 

of iemand iets bij het werkwoord uitleggen

of iemand iemand aanraden 

Iemand of iets wat iets doét in de zin heeft de rol van doener. 

Iemand of iets wat iets ondergaat in de zin heeft de rol van ondergaander. 

Vervolg startopdracht: 

Bedenk voor elk patroon in het schema een werkwoord. 

Sommige ww passen misschien in twee kolommen. 

---	iets	iemand	iemand iets	iemand iemand
lachen	eten	tegenkomen	uitleggen	aanraden

Jouw taalgevoel kan je verellen wat voor voorwerpen er bij een werkwoord horen.

 Dan kun je voor jezelf nagaan door te proberen het woord iets of iemand (of allebei) bij het hele werkwoord te zetten.

iets ..... 

iemand .... 

iemand iets .... 

iemand iemand .... 

iets/iemand-patroon

• Eén voorwerp: Je kunt makkelijk werkwoorden verzinnen waar 'iets' bij past. (Let op: dit kan ook 'iemand' zijn). De meeste werkwoorden passen in dat patroon: ze hebben één voorwerp bij zich:   

        het lijdend voorwerp. 
          

• Twee voorwerpen: dan is er meestal één die 'iemand' is en daar kun je meestal aan/voor toevoegen:                                                                                         het meewerkend voorwerp.  

             

bsa: zie notities

bsa: zie notities

Een lijdend voorwerp is dus meestal iets (kan ook iemand zijn). 

 

Hij kamt zijn haar. Hij kamt de hond. 

Hij geeft een brief. 

Een meewerkend voorwerp is altijd (aan/voor) iemand. 

 Hij geeft een brief aan zijn moeder. 

Hij geeft zijn moeder een brief. 

Inoefenen grammaticale oefeningen

We lezen opdracht 4. 2. 

We maken klassikaal een begin met opdracht 4.2 

Voorbeeldzin: Ik heb de oefening begrepen.  

1. Onderstreep de zww (belangrijkste ww die een actie aangeeft) 

2. In welke kolom komt dit werkwoord ?  

3. Kan er iets of iemand in de tekst worden ingevuld? 

Ik heb de oefening begrepen.  

1. Onderstreep de zww (belangrijkste ww die een actie aangeeft)

Begrepen 

2. in welke kolom komt dit werkwoord ?

Iets begrijpen/ iemand begrijpen/ iemand iemand begrijpen

3. Kan er iets of iemand in de tekst worden ingevuld? 

Ik heb de oefening begrepen. 

Ik heb de leraar begrepen. 

Inoefenen grammaticale oefeningen

Samengestelde zin: bestaat uit twee zinnen, er zijn twee persoonsvormen en vaak ook twee onderwerpen. 

Ik merk dat ik deze oefening al een beetje begrijp. 

Zin 1: Ik merk dat. 

Zin 2: Ik begrijp deze oefening al een beetje. 

Ik merk dat ik deze oefening al een beetje begrijp.

Zin 1: Ik merk dat.

Zin 2: Ik begrijp deze oefening al een beetje. 

Merk = zww in het eerste deel van de zin. 

Merken: iets merken. 

Begrijpen = zww in het tweede deel van de samengestelde zin. 

Iets begrijpen of iemand begrijpen. 

In zin 1 is het 'iets' wat je merkt: "dat ik deze oefening al een beetje begrijp"

en in zin 2 is het 'iets' dat je begrijpt "deze oefening". 

~pauze~

Aan het werk

Maak opdracht 4.2  

Daarna ga je oefenen met het ontleden van zinnen. 

Zijn er nog vragen? 

Afsluiting

Check de doelen bij jezelf: 

1. Je kent alle woordsoorten. 
2. Je kunt alle zinsdelen benoemen. 
3. Je kunt de betekenis van de zin begrijpen door de rollen bij het werkwoord. 
4. Je weet dat voorwerpen bij een werkwoord horen. 

Volgende les: di. 24 juni

oefentoets grammatica

Samenleesboek H2B

Gelezen t/m blz. 223

Praat met elkaar over het fragment wat je mooi of belangrijk vindt. Vertel waarom het fragment mooi/belangrijk vindt. 

https://grammaticadidactiek.ruhosting.nl/WoordSlang/

https://grammaticadidactiek.ruhosting.nl/WoordMemory/