12 juni Grammaticalessen/-oefeningen 4

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

12 juni Grammaticalessen/-oefeningen 4

Havo 2 periode 5 

week 36 2e les: 12 juni

Welkom H2a

plattegrond: 

Planning H2a

Lezen: eigen boek 

Agenda (hw bespreken/noteren)

Startopdracht

Doel 

Grammatica 

~pauze~

Zelfstandig werken 

Afsluiting

Welkom H2b 

plattegrond: 

Planning H2b

Lezen: gelezen tot blz. 143 

Agenda (hw bespreken/noteren)

Startopdracht

Doel

Grammatica

~pauze~

Zelfstandig werken

Afsluiting

Planning H2b

Lezen: gelezen tot blz. 186

Agenda (hw bespreken/noteren)

Startopdracht

Doel

Grammatica

~pauze~

Zelfstandig werken

Afsluiting

Huiswerk check✓

opdracht 2.4a Waarom de zijn-betekenis zinnen zijn doorgestreept in deze oefening? 

Bassisschool de Ontdekkingsreis zit
Het (schoolgebouw) stinkt.
De kinderen van de school in Doorn willen	willen dat er een ander schoolgebouw komt
de school sloopt	Het gebouw (wordt) gesloopt
De kinderen krijgen	les krijgen
De gemeente aanwijzen	Een andere locatie aanwijzen
Iedereen hoopt.	hopen dat er snel een oplossing komt.
Kinderen krijgen	Les krijgen

Volgende les 17 juni:

vervolg grammaticalessen

 Huiswerk 17 juni:

• maak opdracht ... 

Lezen voor dinsdag (17 juni): 

• H2A: 30/40 blz. eigen leesboek
• H2B: lezen t/m blz. 223. Post-it bij fragment wat je mooi of belangrijk vindt.  

voor in de agenda: 

Doel grammaticalessen

Je krijgt inzicht in de betekenis van zinnen. 

Je weet hoe degene of datgene heet die iets is of doet: het onderwerp. 

 Je weet hoe degene of datgene heet die iets ondergaat: het lijdend voorwerp. 

Je kunt de verbinding leggen 

tussen het onderwerp en het gezegde én tussen het werkwoord en het lijdend voorwerp. 

Startopdracht: 

Opdracht 2.5 

Maak kinderzinnetjes. Gebruik elk werkwoord minstens 1x. 

opa en oma	liedje	taart
zingen	broertje	banaan
eten	melk	zusje
drinken	kijken	papa
tekening	film	maken
ikke	mama	bakken

Kleine kinderen kunnen met deze woorden al zinnetjes maken, zoals 'taart bakken' of 'mama zingen . 

Schrijf alle werkwoorden op en kijk welke andere kaartjes daar allemaal bij kunnen. 

Noteer ze allemaal. 

Vervolg startopdracht: 

Opdracht 2.5 Verdeel je zinnetjes in twee groepen:  

onderwerp + werkwoord	lijdend voorwerp + werkwoord
opa en oma zingen/ eten/ drinken/ kijken/ maken/ bakken	liedje zingen/ maken
broertje zingen/ eten/ drinken/ kijken/ maken/ bakken	taart eten/ maken/ bakken
zusje zingen/ eten/ drinken/ kijken/ maken/ bakken	banaan eten/ bakken
papa zingen/ eten/ drinken/ kijken/ maken/ bakken	melk drinken/ maken
ikke zingen/ eten/ drinken/ kijken/ maken/ bakken	tekening kijken/ maken
mama zingen/ eten/ drinken/ kijken/ maken/ bakken	film kijken/ maken

In welke groep krijg je nu de meest gekke zinnetjes? 

Een lijdend voorwerp en een werkwoord moet veel meer bij elkaar passen dan onderwerp en werkwoord. 

ow en lv passen bij het werkwoord

Een lijdend voorwerp en een werkwoord moet veel meer bij elkaar passen dan onderwerp en werkwoord. 

lijdend voorwerp en werkwoord vormen samen een eenheid. 

bsa: zie notities

In het zinnetje baby huilen heb je een onderwerp baby en een werkwoord huilen. 

In het zinnetje koekje eten heb je een lijdend voorwerp en een werkwoord eten.  

Inoefenen grammaticale oefeningen

Opdracht 2.6 Maak minstens 9 peuterzinnetjes met drie kaartjes.

opa en oma	liedje	taart
zingen	broertje	banaan
eten	melk	zusje
drinken	kijken	papa
tekening	film	maken
ikke	mama	bakken

1e groep: mensen/dingen zijn iets. 

2e groep: mensen/dingen doen iets. 

Inoefenen grammaticale oefeningen

Opdracht 2.6 Maak minstens 9 peuterzinnetjes met drie kaartjes.

1. opa en oma liedje zingen    

2. banaan eten broertje             

3. zusje melk drinken                  

4. ikke maken tekening

5. mama taart bakken

6. papa kijken film

7. taart ikke eten 

a-c. Wijs in elk zinnetje het werkwoord, 

het onderwerp en het lijdend voorwerp 

e. Waar kan je 'gaan' tussen het eerste en tweede kaartje voegen? bijv. 1. opa en oma gaan liedje zingen.  

f. Maak van het lijdend voorwerp en het werkwoord één woord. bijv. liedje + zingen = liedjeszanger. 

Zo zie je dat lv en ww sterk bij elkaar horen! 

lv en ww horen sterk bij elkaar

lijdend voorwerp en werkwoord vormen samen een eenheid. 

Het werkwoord heeft 'meer te zeggen' over het lijdend voorwerp. 

Het onderwerp van eten kan iedere levend wezen zijn. 

Het lijdend voorwerp van eten moet iets eetbaars zijn. 

 

Hoe zit dit bijvoorbeeld bij het werkwoord 'lezen' ? En bij 'bouwen'? En bij het werkwoord 'schrijven'? 

bsa: zie notities

Lezen: Het onderwerp moet een levend wezen zijn. Het lijdend voorwerp moet iets leesbaars zijn. 

Bouwen: Het onderwerp moet een levend wezen zijn. Het lijdend voorwerp iets wat bouwbaar is. 

Schrijven: Het onderwerp moet een levend wezen zijn. Het lijdend voorwerp iets schrijfbaars. 

~pauze~

Aan het werk

Maak opdracht 2.4 Je mag samenwerken. 

Met de kennis van alle vorige opdrachten, maak je deze opdracht. 

Denk goed na, overleg en schrijf op. 

Verbindingen gelegd

De verbinding tussen het onderwerp (wie het doet) en het werkwoordelijke gezegde

én de verbinding tussen het werkwoord en lijdend voorwerp (iets/iemand wat iets ondergaat). 

Ze stopt er nog snel haar teddybeer in.  

Wie doet instoppen?    Onderwerp gezegde:  Ze (in)stoppen. 

Wat wordt ingestopt?  Lijdend vw gezegde:   Haar teddybeer instoppen. 

bsa: zie notities

Je hebt nu iets belangrijks gedaan in 2.4: namelijk verbindingen gelegd

 tussen het onderwerp en het gezegde 

én 

tussen het werkwoord en het lijdend voorwerp. 

Het is belangrijk dat je dit herkend in teksten. 

Inoefenen grammaticale oefeningen

Opdracht 2.4a: huiswerk 

1e groep: mensen/dingen zijn iets. 

2e groep: mensen/dingen doen iets. 

Afsluiting

Check de doelen bij jezelf: 

1. Je weet het verschil tussen zijn-betekenissen en doen-betekenissen.
   
2. Je weet hoe het gezegde het bij de zijn-kern: naamwoordelijk gezegde. 
3. Je weet hoe het gezegde heet bij de doen-kern: werkwoordelijk gezegde. 

Volgende les: di. 10 juni

vervolg grammaticalessen

Samenleesboek H2B

Vertel elkaar over het fragment waar je een mening hebt over de actie van een personage. Noem er ook een argument bij.