2A-Voeding&Vertering-Les3-DeOrganen-hk

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Voeding & vertering

Les 3: de organen

Leerdoelen deze les:

De functies & kenmerken van de delen van het verteringsstelsel kunnen noemen

De namen en functies van de verteringssappen noemen

Maar eerst:

kort de stof van de vorige les herhalen

Welke bewerkingen ondergaat voeding in je verteringsstelsel?

1. kleiner maken en verbranden
2. 'kauwen, soppen & kneden'
3. doorslikken en opnemen in het bloed
4. inslikken en uitpoepen

Wat is de voornaamste functie van kauwen?

1. zorgen dat eten door je slokdarm past
2. zorgen dat je je niet verslikt
3. zorgen voor een groot oppervlak waar sappen op kunnen inwerken
4. zorgen dat je de voeding goed proeft

Wat verstaan we onder mechanische vertering?

1. kauwen
2. de inwerking van verteringssappen
3. het afbreken van voeding met enzymen
4. scheikundige reacties die voedingsstoffen kleiner maken

Het sleutel-slotprincipe beschrijft

1. hoe een enzym precies past op 1 substraat
2. dat pas weer iets in je maag kan als er ook iets uit is
3. dat voedsel in 1 richting door het verteringsstelsel gaat
4. dat enzymen bij optimale temperaturen het best werken

Peristaltische bewegingen zorgen dat

1. een arts met een cameraatje in je darmen kan kijken
2. voedsel wordt gekneed en voortgeduwd
3. je moet overgeven
4. kringspieren en lengtespieren zich ontspannen

Een dier met grote hoektanden, knipkiezen en een hoge 'kam' op de schedel is waarschijnlijk

1. een alleseter
2. een kamsalamander
3. een vleeseter
4. een planteneter

Basisstof 3:

De organen voor vertering

Beschrijf kort waar in je verteringsstelsel een hap eten zoal langs komt:

mond- en keelholte

slokdarm

maag

lever

alvleesklier

dunne darm

dikke darm

anus

Mondholte, keelholte, slokdarm

- kaken, gebit -> kauwen

- speeksel -> verteringssap met water, slijm, enzym

enzym verteert ZETMEEL

na slikken (met tong) -> via de slokdarm naar de maag

Maag

- is door spieren in maagwand constant in beweging

- maagsap uit maagsapklieren in maagwand

- maagsap = water, zoutzuur (sterk zuur!) en enzym

enzym verteet EIWITTEN

kringspier maagportier laat telkens kleine beetjes uit de maag

Twaalfvingerige darm

- verteringssappen uit lever:

gal (via galblaas) -> VETTEN emulgeren

- verteringssappen uit alvleesklier:

enzymen voor EIWITTEN, KOOLHYDRATEN, VETTEN

Dunne darm

bij mensen ongeveer 6 meter lang !

darmsap dat EIWITTEN en KOOLHYDRATEN verder verteert

zeer lange, sterk geplooide darmwand maakt opname opgeloste voedingsstoffen gemakkelijker

Dikke darm

- vangt waterige brij met onverteerde voedseldelen (vezels!) op

- wand dikke darm neemt vrijwel alle water weer terug op in het lichaam

- bacterien in dikke darm zetten cellulose uit plantencelwanden om in glucose

Endeldarm

Tijdelijke opslag ingedikte, onverteerde resten

bij ontspanning anus (= kringspier eind endeldarm): 

ontlasting = POEPEN

Vragen over de organen?

of de spijsvertering?

Huiswerk:

Bestuderen basisstof 3

Maken: opdrachten 1 t/m 8 Malmberg online