Les 5, presentatie: Leer met examenvrees om te gaan

• Studievaardigheden
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1-6

EF-training Examenklas

Les 5: Leer met examenvrees om te gaan

Wat helpt jou om goed met je tijd om te gaan tijdens het maken van examens?

Welke gedachten heb jij genoteerd? (antwoorden blijven anoniem)

Doel van deze les

Je leert in deze les...

• wat neuroplasticiteit is.
  
• je eigen niet-helpende gedachten te herkennen en deze om te vormen naar helpende gedachten.

Welke onderdelen van 

Leerdoel 1:

Ik weet wat neuroplasticiteit is

Waar of onwaar:
Ik kan mijn hersenen veranderen

Waar

Onwaar

Neuroplasticiteit

Neuroplasticiteit: Het vermogen 

van het brein om zichzelf aan te passen en te herstellen!

Voor de opdracht onder aan de bladzijde zelfstandig uit

Wat denk je dat je van deze opdracht kan leren met betrekking tot het leren van een nieuwe vaardigheid en het aanbrengen van nieuwe gedachtepatronen?

Gedachten omvormen

Hoe vaker je een gedachtepatroon blijft herhalen, hoe vanzelfsprekender deze zal worden! Hoe ongeloofwaardig deze nu misschien nog klinkt.

Op deze video zie je hoe neuronen nieuwe wegentjes met elkaar aan het bouwen zijn.

Welke onderdelen van 

Leerdoel 2:

Ik kan mijn eigen niet-helpende gedachten herkennen en deze om vormen naar helpende gedachten.

Gedachtenanalyse

Stel jezelf deze vragen om erachter te komen of een gedachte helpend of niet-helpend is:

• Komt de gedachte voort uit emotie? Zou ik dit ook denken als ik me kalm voel?
• Is dit een eerlijke gedachte? Ofterwijl, is er bewijs dat mijn gedachte waar is?
• Is het een positieve gedachte? Helpt deze gedachte mij in relatie met mezelf en anderen?
• Zou een vriend(in), mentor of ouder hier hetzelfde over denken?

Doorloop de analyse voor een aantal van jouw gedachten.

Noteer jouw niet-helpende gedachten aan de linker kant van de gedachtenreparatie.

Eventueel kan je dit onderdeel ook uitleggen aan de hand van een aantal voorbeelden. Lees een aantal van de volgende gedachten en bespreek met de leerlingen of ze helpend of niet-helpend zijn, en waarom:

Helpend:

• "Ik hoef niet alles perfect te doen om een voldoende te halen."
• "Ik heb al veel geoefend, dus ik ben beter voorbereid dan ik denk."
• "Iedereen is zenuwachtig, dat is normaal."
• "Fouten maken hoort erbij, ik kan ervan leren."
• "Ik doe wat ik kan, meer kan ik niet doen."
• "Als ik nu even vastloop, kan ik altijd later terugkomen op deze vraag."
• "Mijn inzet maakt een verschil, ook al zie ik dat niet meteen."

Niet-helpend:

• "Als ik deze toets niet haal, is alles voor niks geweest."
• "Iedereen is slimmer dan ik."
• "Ik snap dit nooit, dus waarom zou ik het nog proberen?"
• "Als ik een fout maak, denken mensen dat ik dom ben."
• "Mijn hoofd zit helemaal leeg, ik weet niks meer."
• "Ik moet een 8 halen, anders is het niet goed genoeg."
• "Het is te veel, ik kan dit nooit leren."
• "Ik ben gewoon niet gemaakt voor examens."

Gedachtenreparatie

Zet helpende gedachten tegenover de niet-helpende gedachten.

Kenmerken helpende gedachten:

• Realistisch
• Gebaseerd op feiten
• Positief
• Oplossingsgericht

Herhaal de helpende gedachten een aantal keer telkens wanneer je de niet-helpende gedachten hebt. 

Gouden tip!

In plaats van de tekst op de 3de pagina, kan je de leerlingen ook de opdracht laten uitvoeren aan de hand van een examenvraag met een lange tekst van een vak naar keuze. 

Heb jij nog meer tips voor het omgaan met niet-helpende gedachten?

Welke vragen heb jij nog na deze les?