Hoofdstuk 13: limieten en asymptoten

Hoofdstuk 13: limieten en asymptoten
Welkom in vwo 6 wiskunde B
1 / 47
next
Slide 1: Slide
WiskundeMiddelbare schoolvwoLeerjaar 6

This lesson contains 47 slides, with text slides.

time-iconLesson duration is: 60 min

Items in this lesson

Hoofdstuk 13: limieten en asymptoten
Welkom in vwo 6 wiskunde B

Slide 1 - Slide

Programma vwo 6

Slide 2 - Slide

Waarom limieten
Gegeven is de functie 

a) Wat gebeurt er als je f(2) probeert te berekenen?

b) Herleid de breuk en probeer nogmaals f(2) te berekenen. Wat gebeurt er nu?
f(x)=x2x32x2

Slide 3 - Slide

Een paar begrippen
                        is een ononderbroken kromme, ook wel 'continu'


Voor                                     is 4 de continumakende waarde van f 
voor x = 2









3e






4e






3VT
Stelsels vergelijkingen, exponentiële functies en rekenen met exponenten




6VD
Normale verdeling gebruiken


Di 19-09
6VA
Verschillende notaties




2e
PMR




3e
Kwaliteit




6VB
Limieten en hellingen




4VB
Discriminanten met een parameter en extremen met een parameter


Wo 20-09
6VA
Rijen-invoerschem van de GR




2e






3e






5VA
Differentiequotiënten




3VT
Zelfwerkles


Do 21-09
5VA
Snelheid en raaklijn, raaklijn en rc, aantonen dat y toeneemt, hellinggrafieken schetsen




6VB
Verticale en horizontale asymptoten




3e






4e






4VB
vergelijkingen met een parameter




6VD
Normale en binomiale verdeling


Vr 22-09
1e






4VB
kromme door toppen




3e






6VA
Recursieve en directe formules opstellen




6VB
Scheve asymptoten




3VT
Zelfwerkles




Ma 25-09
ML






5VA
afgeleide functie




3e






4e






3VT
Zelfwerkles




6VD
Somregels voor verwachtingswaarde en standaardafwijking en de centrale limietstelling


Di 26-09
6VA
Patronen en meetkundige figuren




2e
PMR




3e
Kwaliteit




6VB
Limieten bij exponentiële functies




4VB
domein en bereik


Wo 27-09
6VA
Sigmanotatie




2e






3e






5VA
Werkles




3VT
Zelfwerkles


Do 28-09
5VA
Notaties voor de afgeleide en de afgeleide van y = ax^n




6VB
Limieten bij logaritmische functies
Duits excursie


3e






4e






4VB
modulusfuncties




6VD
som en verschil van normaal verdeelde toevalsvariabelen
Duits excursie
Vr 29-09
1e






4VB
toppen, snijpunten en ongelijkheden met de GR




3e






6VA
Recursieve formule van een somrij




6VB
Zwaartepunt tekenen




3VT
DEADLINE toets hoofdstuk 1




Ma 09-10
ML






5VA
de kettingregel
de ‘hoe zat het ook alweer quiz’ op papier maken?


3e






4e






3VT






6VD
Voorkennis


Di 10-10




STUDIEDAG
Wo 11-10
6VA
De grafiek y = sin (x) (en y = a+b sin(cx))




2e






3e






5VA
extreme waarden berekenen met de afgeleide




3VT




Do 12-10
5VA
formules met een parameter




6VB
Werken met middelloodlijnen en bissectrices




3e






4e






4VB
Herhaling




6VD
Bollen van Dandelin


Vr 13-10
1e






4VB
Toets hoofdstuk 1




3e






6VA
grafiek y = a + b sin (c(x-d))




6VB
Raaklijnproblemen bij cirkels




3VT






Ma 16-10
ML






5VA
Uitloop




3e






4e






3VT






6VD
Vergelijking van een parabool en een ellips


Di 17-10
6VA
Formule van sinusoïde opstellen




2e
PMR




3e
Kwaliteit




6VB
Vergelijkingen bij rakende cirkels




4VB




Wo 18-10
6VA
Berekeningen met de sinus




2e






3e






5VA
Herhaling




3VT




Do 19-10
5VA
Toets hoofdstuk 8




6VB
De ligging van een lijn ten opzichte van een cirkel




3e






4e






4VB


Latijn excursie


6VD
Toppen en brandpunten van een ellips en vergelijking van een hyperbool


Vr 20-10
1e






4VB






3e






6VA
sinusoïden gebruiken
Frans excursie


6VB
Snijdende cirkels
Frans excursie


3VT
DEADLINE vaardigheden




Ma 30-10
ML






5VA






3e






4e
Kwaliteit




3VT






6VD
Toppen, brandpunten en asymptoten van een hyperbool


Di 31-10
6VA
Breuken herleiden




2e






3e






6VB
Parametervoorstelling van een cirkel




4VB




Wo 01-11
6VA
variabelen vrijmaken en formules combineren




2e






3e






5VA






3VT




Do 02-11
5VA






6VB
Plaats, snelheid en versnelling




3e






4e






4VB






6VD
Kegelsneden onderzoeken


Vr 03-11
1e






4VB






3e






6VA
Variabelen vrijmaken met exponenten en logaritmen




6VB
Uitloop




3VT






Ma 6-11
ML






5VA






3e






4e
Kwaliteit




3VT






6VD
Raaklijn en normaal bij kegelsneden


Di 7-11
6VA
Grondtallen veranderen




2e






3e






6VB
Herhaling




4VB




Wo 8-11
6VA
omvormen van formules




2e






3e






5VA






3VT




Do 9-11
5VA






6VB
Herhaling




3e






4e






4VB






6VD
Herhaling


Vr 10-11
1e






4VB






3e






6VA
Omvormen van formules deel 2 (theorie D)




6VB
Herhaling




3VT






Ma 13-11
ML






5VA






3e






4e
Kwaliteit




3VT






6VD
Herhaling


Di 14-11
6VA
Herhaling




2e






3e






6VB
Herhaling




4VB




Wo 15-11
6VA
Herhaling




2e






3e






5VA






3VT




Do 16-11
5VA


SE-week


6VB


SE-week


3e


SE-week


4e


SE-week


4VB


SE-week


6VD


SE-week
Vr 17-11
1e


SE-week


4VB


SE-week


3e


SE-week


6VA


SE-week


6VB


SE-week


3VT
DEADLINE toets hoofdstuk 4
SE-week



g(x)=x2
f(x)=x2x32x2

Slide 4 - Slide

Limieten


Uitspraak: de limiet voor x naar 2 van f(x) is 4. 

Bij een continue functie geldt dat 
x2limf(x)=4
xalimf(x)=f(a)

Slide 5 - Slide

Hoe bereken en noteer je zo'n limiet?
Bereken 

(f(2) geeft 0/0 dus teller en noemer bevatten (x-2))


x2limx2x2+x6
x2limx2x2+x6=x2limx2(x2)(x+3)=x2lim(x+3)=5

Slide 6 - Slide

Zelf aan de slag
Hoofdstuk 13, paragraaf 1 (blz 12)

Begin bij opdracht 5. Gaat dat goed, maak je 5 t/m 8

Valt het tegen, maak je opdracht 3 t/m 8

Slide 7 - Slide

Hoofdstuk 13: limieten en asymptoten
Perforaties

Slide 8 - Slide

Wat ga je vandaag leren?

Wat perforaties zijn en hoe je de coördinaten daarvan kunt vinden

Slide 9 - Slide

Perforaties
Plot de 2 grafieken van vorige les in je GR:                         en 

Het is voor de verandering belangrijk dat je deze volgorde aanhoudt. 

a) Kies als windowinstellingen x van -10 tot 10 en y ook van -10 tot 10. Wat zie je?

b) Verklein je window naar x van -3 tot 3 en y van -1 tot 5. Wat zie je nu? 


y1=x2
y2=x2x32x2

Slide 10 - Slide

Perforaties
Perforaties ontstaat op punten waar f(x) = 0/0

Als perforatie bij x = 3, dan teller en noemer een factor (x-3)

Slide 11 - Slide

Bijvoorbeeld
Gegeven is de formule 

Bereken voor welke waarden van a de grafiek van f een perforatie heeft en bereken de coördinaten van de bijbehorende perforatie. 
f(x)=2x+a4x24x3

Slide 12 - Slide

Zelf aan de slag

opdracht 11, 12, 14, 15, 16

10 mag als extra oefening, 17 mag als extra uitdaging

Slide 13 - Slide

Hoofdstuk 13: limieten en asymptoten
Linker- en rechterlimiet

Slide 14 - Slide

Wat ga je vandaag leren?
Wat een linker- en rechterlimiet is

Hoe je kunt bepalen of de limiet van een (samengestelde) functie bestaat

Slide 15 - Slide

Gegeven de functie
f(x) heeft 2 limieten:



Omdat de linker- en rechterlimiet 
niet overeenkomen, zeg je dat
                     niet bestaat

f(x)=x2+321x+1 voor x1 voor x>1
x1limf(x)=x1lim(x2+3)=12+3=2
x1limf(x)=x1lim(21x+1)=211+1=121
x1limf(x)

Slide 16 - Slide

Voorbeeld
Voor 0 < p < 1 zijn gegeven de functies 

Voor welke p bestaat                     ?
fp(x)=sin(pπx)81x2 voor x<2 voor x>2
x2limfp(x)

Slide 17 - Slide

Zelf aan de slag

opdracht 19, 20, 21

Slide 18 - Slide

Hoofdstuk 13: limieten en asymptoten
Limieten en hellingen

Slide 19 - Slide

Wat ga je vandaag leren?

Hoe je kunt bepalen of een (modulus)functie een knik heeft

Slide 20 - Slide

Modulusfuncties
Hiernaast zie je de grafiek van de functie 

Bestaat                              ?


f(x)=(5x)x1
x1limf(x)

Slide 21 - Slide

Modulusfuncties
Hiernaast zie je de grafiek van de functie 

Bestaat                              ?

Voor x > 1 geldt 

Voor x < 1 geldt 

f(x)=(5x)x1
x1limf(x)
f(x)=x2+6x5
f(x)=x26x+5

Slide 22 - Slide

Modulusfuncties
Hiernaast zie je de grafiek van de functie 

Voor x > 1 geldt 
Voor x < 1 geldt 

Er geldt dat: 

Dus de grafiek heeft een knik bij x = 1

f(x)=x2+6x5
f(x)=x26x+5
f(x)=(5x)x1
x1limf(x)x1limf(x)

Slide 23 - Slide

Voorbeeld
Voor elke waarde van p is de functie         gegeven door 


Bereken exact voor welke p de grafiek van         geen knik heeft.
fp
fp(x)=(x+1)x+p
fp

Slide 24 - Slide

Zelf aan de slag

opdracht 23a, 25, 26, 27

Slide 25 - Slide

Hoofdstuk 13: limieten en asymptoten
Verticale en horizontale asymptoten

Slide 26 - Slide

Wat ga je vandaag leren?
Wat asymptoten zijn

Hoe je een verticale asymptoot vindt in een gebroken functie

Hoe je een horizontale asymptoot vindt in een gebroken functie

Slide 27 - Slide

Gegeven is 
a) Voor welke x wordt de noemer gelijk 
aan 0?

b) Is de teller dan ook gelijk aan 0?

c) Wat gebeurt er als je voor x een heel
groot of heel klein getal invult?
f(x)=x212x23x

Slide 28 - Slide

Asymptoten
Verticale asymptoten bij noemer = 0 en teller       0.

Horizontale asymptoten bij limiet naar          en - 



Hoe vindt je:                                   ? 
xlimx212x23x
xlimxn1=xlimxn1=0

Slide 29 - Slide

Zelf aan de slag

Opdracht 31 t/m 35

Volgende les maken we 36 t/m 40 (geen nieuwe theorie)

Slide 30 - Slide

Zelf aan de slag

Opdracht 36 t/m 40

Slide 31 - Slide

Hoofdstuk 13: limieten en asymptoten
Scheve asymptoten

Slide 32 - Slide

Wat ga je vandaag leren?
Hoe je een breuk uitdeelt

Hoe je de formule voor een scheve asymptoot vindt

Slide 33 - Slide

Gegeven is 
Bekijk de grafiek hiernaast.
Heeft de grafiek een asymptoot / 
asymptoten?

Zo ja, welke? 
f(x)=x+3x+24

Slide 34 - Slide

Voorbeeld breuken uitdelen
Ook de functie                                            heeft een scheve asymptoot. Deze vindt je d.m.v. uitdelen:


f(x)=2x+4x2+6x+5
2x+4x2+6x+5=2x+421x(2x+4)2x+6x+5=21x+2x+44x+5
=21x+2x+42(2x+4)8+5=21x+22x+43

Slide 35 - Slide

Even zelf proberen
Gegeven is 

Stel van elke asymptoot van de grafiek van f de formule op.
f(x)=x24x3+2x24x5

Slide 36 - Slide

Zelf aan de slag

Opdracht 43, 45, 46, 48, 49

Slide 37 - Slide

Hoofdstuk 13: limieten en asymptoten
Limieten bij exponentiële functies

Slide 38 - Slide

Wat ga je vandaag leren?

Hoe je de formules vindt van alle asymptoten van een exponentiële functie

Slide 39 - Slide

Je weet:





Bij beide situaties hoort een limiet van '0'. Welke limieten zijn dat?

Slide 40 - Slide

Bijvoorbeeld
Stel de formule op van elke asymptoot van de grafiek van 

de functie              
f(x)=ex22ex+1

Slide 41 - Slide

Zelf aan de slag

Opdracht 52, 53, 54

55 mag als extra uitdaging

Slide 42 - Slide

Hoofdstuk 13: limieten en asymptoten
Limieten bij logaritmische functies

Slide 43 - Slide

Wat ga je vandaag leren?

Hoe je limieten berekent bij formules met een logaritme

Slide 44 - Slide

Logaritme
Hiernaast staan de grafieken van 
                               voor g > 1 en 0 < g < 1

a) Wat gebeurt er bij                 ?

b) Wat gebeurt er bij                      ?
x0
x
y=logg(x)

Slide 45 - Slide

Hoe gebruiken we dit?
Gegeven is de functie                      

a) Bereken

b) Stel van elke asymptoot van de grafiek
van f de formule op.
f(x)=2ln(x)14
x0limf(x)

Slide 46 - Slide

Zelf aan de slag

Opdracht 59, 60, 61

58 mag als extra oefening

Slide 47 - Slide