Hoofdstuk 6: Verlichting en revoluties

Verlichting en revoluties
 Hoofdstuk 6
18e eeuw
1 / 38
next
Slide 1: Slide
geschiedenisVoortgezet speciaal onderwijsLeerroute 4

This lesson contains 38 slides, with interactive quizzes, text slides and 5 videos.

time-iconLesson duration is: 120 min

Items in this lesson

Verlichting en revoluties
 Hoofdstuk 6
18e eeuw

Slide 1 - Slide

This item has no instructions

Slide 2 - Slide

This item has no instructions


6.1 De Verlichting
vanaf ±1700



  • Een periode waarin mensen hun kennis (willen) vergroten, door steeds meer uit te gaan van het verstand (rede, ratio-> rationalisme)
  • Nadruk op scholing
  • Hierdoor krijgen mensen ook meer kritiek op de koning, de Kerk en de adel.

Slide 3 - Slide

This item has no instructions

Waar haalden 'verlichte' denkers hun kennis vandaan?
A
Uit de bijbel
B
Uit de klassieke literatuur
C
adel en geestelijken
D
Rationele argumenten

Slide 4 - Quiz

This item has no instructions

John Locke
- Volkssoevereiniteit: Volgens Locke zijn alle mensen als gelijke geboren. Alleen de opvoeding maakt tot wie jij bent.
- We hebben dezelfde grondrechten zoals het recht op vrijheid en het recht op bezit.
- Koningen mogen een land regeren als zij rekening houden met de belangen van het volk. Sociaal contract 

Slide 5 - Slide

This item has no instructions

Wat is geen idee van John Locke
A
Alle mensen zijn gelijk geboren.
B
Koningen mogen een land regeren als ze de belangen van het volk tegemoet komen
C
De macht moest verdeeld worden over drie machten.
D
Iedereen heeft dezelfde grondrechten.

Slide 6 - Quiz

This item has no instructions

 Rousseau:
  • Jean- Jacques Rousseau (1712-1778)
  • landen moeten rechtstreeks bestuurd worden door het volk  (= directe democratie)
  • Iedereen is gelijk (gelijke rechten)



Slide 7 - Slide

This item has no instructions

Noem een verschil en een overeenkomst tussen de ideeën van Locke en Rousseau?

Slide 8 - Open question

This item has no instructions

Montesquieu

Verlichtings filosoof en bedacht de: De trias politica
(inderdaad het juiste antwoord op de vorige vraag)

Wetgevende macht

Uitvoerende macht

Rechtelijke macht

Slide 9 - Slide

This item has no instructions

Trias Politica
(Driemachtenleer)











Waarom?
Als de drie machten verdeeld zijn en elkaar controleren is de kans op machtsmisbruik het kleinst. 

Slide 10 - Slide

This item has no instructions

Wat weet je van de Verlichting?

Slide 11 - Mind map

This item has no instructions

Slide 12 - Video

This item has no instructions

6.2 Vorsten en Verlichte ideeën
- In Frankrijk kwam het volk in contact met de ideeën door:
- brieven, publicaties (tijdschriften, boeken), discussies in koffiehuizen en vooral in salons

Salons
Een literaire salon is een sociaal-literaire bijeenkomst waarbij verschillende schrijvers, dichters, filosofen en kunstenaars elkaar regelmatig ontmoeten om zaken op het gebied van literatuur, poëzie, filosofie en soms nog andere kunsten en politiek te bespreken. Deze bijeenkomsten werden met name georganiseerd door de edelen.
De Encyclopedie van Diderot werd het boegbeeld van de Verlichting in Frankrijk in de 18e eeuw. De eerste 28 delen zijn in Frankrijk gepubliceerd tussen 1751 en 1772.

In de encylopedie staan allerlei gebieden van kennis op wetenschappelijk bescheven. Bijvoorbeeld planten, voertuigen ect.
Publieke opinie: een verzameling van meningen als gevolg van discussie onder de burgers

Slide 13 - Slide

Gaston van Orleans (1608-1660); broer van koning Lodewijk XIII; wilde meer macht en streed tegen koning en adviseurs

Lodewijk XIII (1601-1643); 

kardinaal Richelieu (1585-1642): adviseur van Lodewijk XIII en Lodewijk XIV

kardinaal Mazarin (1602-1661): adviseur van Lodewijk XIV
Verlichte denkers zagen volkssoevereiniteit als alternatief voor
absolute vorsten. Maar wat betekent volkssoevereiniteit?
A
Een kleine groep mensen heeft de macht namens het volk .
B
Het volk heeft de hoogste macht en bepaalt wie de bestuurders zijn.
C
De koning is absoluut vorst
D
Het volk wijst één leider aan dat namens hen gaat besturen.

Slide 14 - Quiz

This item has no instructions


Het Ancien Régime

Het Ancien Regime was de oude standenmaatschappij van Frankrijk waarbij de koning boven de standen staat en de meeste macht had. 

Slide 15 - Slide

This item has no instructions

Verlicht absolutisme
Een vorst die alleen heerst, maar in het koningschap verlichte ideeën doorvoert. 

Zoals Frederik de Grote, koning van Pruisen. 
- Scholen/Universiteiten
- Infrastructuur 
- Soms afschaffing lijfeigenschap
- Beroepsleger
Religieuze vrijheid
Ik ben geen dienaar van god, maar eerste dienaar van de staat.

Slide 16 - Slide

This item has no instructions

Frankrijk
Bakermat voor de verlichting.
Toch kende het geen verlicht absolutisme als bestuursvorm. 

Zo was er bijvoorbeeld: Censuur

Slide 17 - Slide

This item has no instructions

Alles voor het volk,
maar niets door het volk past bij...
A
verlicht absolute vorst
B
democratische revolutie
C
abolitionisme
D
rationeel optimisme

Slide 18 - Quiz

This item has no instructions

Noem een aantal kenmerken van het verlicht absolutisme?

Slide 19 - Open question

This item has no instructions

Leg uit dat de Verlichting en het geloof niet altijd samen gingen.

Slide 20 - Open question

This item has no instructions

6.3 Burgers aan de macht
Verlichte ideeën in de praktijk: democratische revoluties eind 18e eeuw
- Amerikaanse Revolutie (grondwet 1787)
- Mislukte revolutie in de Republiek  (kritische burgers --> patriotten 1787)
- Franse Revolutie (1789)

Slide 21 - Slide

This item has no instructions

Slide 22 - Video

This item has no instructions

Filmvragen Franse Revolutie 
(opdracht 5) bespreken
Classroom

Slide 23 - Slide

This item has no instructions

Wat weet je nog van de Franse revolutie?

Slide 24 - Mind map

This item has no instructions

Zet de zinnen in de juiste volgorde van tijd. Begin met de gebeurtenis die het langst geleden is.
Een groep burgers maakt bekend dat zij zonder de eerste en tweede stand gaan vergaderen.
De Bastille wordt aangevallen: de Franse Revolutie is begonnen.
De derde stand wil dat ook edelen en geestelijken belasting gaan betalen.
De edelen en de geestelijken stemmen tegen en er verandert dus niets.
De koning roept een vergadering van de drie standen bij elkaar.

Slide 25 - Drag question

This item has no instructions

Slide 26 - Video

This item has no instructions

Filmvragen opdracht 6  (patriotten en FR) bespreken
Classroom

Slide 27 - Slide

This item has no instructions

Wat is een verschil en wat is een overeenkomst tussen de FR en de revolutie in Nederland?

Slide 28 - Open question

This item has no instructions

Wat weet je nog over democratische revoluties?

Slide 29 - Mind map

This item has no instructions

6.4 Vrijheid, ook voor de slaven
- Plantagekoloniën
- Trans-Atlantische slavenhandel
- Abolitionisme

Periode: 1500-1800

Slide 30 - Slide

This item has no instructions

Plantages en slavernij

Slide 31 - Slide

This item has no instructions

Trans-atlantische slavenhandel

Slide 32 - Slide

This item has no instructions

Abolitionisme
  • To abolish betekent in het Engels 'afschaffen'

  • Slavernij past niet bij de ideeën van de Verlichting: mensen zijn gelijkwaardig. 
  • Adam Smith: mensen worden door loon meer geprikkeld om te werkern
  • Hoe? Pamfletten, boeken en politieke vertegenwoordigers








Slide 33 - Slide

This item has no instructions

Wat heeft abolitionisme te maken met de Verlichting?

Slide 34 - Open question

This item has no instructions

Wat zijn plantages?
A
Plantages zijn grote landbouwbedrijven waar één product wordt verbouwd.
B
Plantages zijn grote landbouwbedrijven in Europa waar meerdere producten worden verbouwd.
C
Plantages zijn velden waar suiker, cacao en aardappelen wordt verbouwd.
D
Plantages zijn altijd slavenbedrijven.

Slide 35 - Quiz

This item has no instructions

Slide 36 - Video

This item has no instructions

Filmvragen opdr 7 (slavernij)  bespreken
Classroom

Slide 37 - Slide

This item has no instructions

Slide 38 - Video

This item has no instructions