Elektriciteit 3HV SV

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Elektriciteit 3HV SV

Leerdoelen 

Je kunt uitleggen wat elektrische lading is en welke soorten er zijn.

Je kunt uitleggen waardoor elektrische stroom ontstaat. 

Je kunt uitleggen wat wordt bedoeld met stroomsterkte en spanning.

Welk verschijnsel zie je op de afbeelding?

Welk verschijnsel zie

je hier?

Hoe komt het dat de balletjes uit elkaar staan?

Heb je al eens gemerkt:

•    dat bij het kammen van je haar  het rechtop gaat staan?
•    dat bij een trui uittrekken deze knettert?
•    dat je bij het aanraken van een metalen knop een schok kreeg?
•    dat er vonkjes overspringen als je iets of iemand vastpakt?

Je hebt dan een elektrische lading gekregen.

2 ladingen

Wanneer een voorwerp geladen is, kan het 1 van de volgende 2 ladingen hebben:

• Positieve lading
  
• Negatieve lading
  

Deze soorten ladingen kunnen elkaar afstoten of aantrekken, zoals in het plaatje hieronder.

Welke lading hebben de bolletjes in de afbeelding?

1. Beide positief
2. Beide negatief
3. Een bolletje is positief, een bolletje is negatief
4. Beide bolletjes hebben geen lading

Welke lading hebben de bolletjes in de afbeelding?

1. Beide positief
2. Beide negatief
3. Een bolletje is positief, een bolletje is negatief
4. Beide bolletjes hebben geen lading

Elektronen

• Elektrische ladingen oefenen een kracht op elkaar uit.

• Gelijke lading stoot elkaar af:  ze bezitten beide of positieve óf negatieve lading
• Verschillende lading trekt elkaar aan: het ene voorwerp bezit positieve en het andere negatieve lading

Stroom(richting)

Stroom is het bewegen van lading in één richting.

In een metalen draad zijn de ladingen die stromen vrije elektronen.
Richting elektrische stroom van plus naar min.

Elektronen stromen van min naar plus

-

+

In welk materiaal kunnen elektronen stromen?

1. kunststof
2. metalen
3. hout
4. grafiet

Hoe is de algemene naam voor materialen waar elektrische energie makkelijk doorheen kan gaan?

Wat zijn de onderdelen van een stroomkring?

Stroomkring

De 3 basiscomponenten van een stroomkring zijn:

Spanningsbron

Geleiders

Verbruiker

Stroomsterkte

Hoe meer elektronen per seconde door de draad, hoe hoger de stroomsterkte.
Symbool: I (Intensité de current)
Eenheid: A (Ampère)

1 A = 1000 mA
 (Je kunt het vergelijken met een rivier, hoe meer water er door stroomt, hoe sterker de stroom) 

2 mA =

1. 0,002 A
2. 2000 A
3. 0,2 A
4. 200 A

2 µA =

1. 2000000 A
2. 0,002 mA
3. 0,002 A
4. 0,000002 mA

Een spanningsbron heeft twee functies:

1. De spanningsbron zorgt dat er een stroom (negatieve ladingen) gaat lopen.
2. De spanningsbron geeft energie mee aan de negatieve ladingen in de elektrische stroom.

Symbool: U (Unterschied)

Eenheid: V (Volt)

1 kV = 1000 V

 Spanningsbronnen

Spanning veroorzaakt een stroom. Wat wordt bedoeld met spanning?

1. ... laat de elektronen rondgaan
2. ... geeft de elektronen energie mee
3. ... hangt af van de stroomsterkte
4. ... is 0 V als de stroomkring verbroken is

De eenheid van spanning is ...

1. U
2. I
3. A
4. V

Stroomrichting

Toen men elektriciteit ontdekte heeft men afgesproken dat de stroom van de + pool naar de - pool loopt.

Later ontdekte men dat elektriciteit uit elektronen bestaat.

Elektronen zijn negatief geladen en stromen dus altijd van de - pool naar de + pool, omdat de + pool de negatieve lading aantrekt.

Toch heeft men besloten dat de eerste afspraak blijft bestaan.

Met weerstand geef je aan:

1. Hoe makkelijk een spanning door een draad loopt
2. Hoe makkelijk een stroom door een draad loopt
3. Hoe fel een lampje brandt
4. Hoe snel een ventilator draait

Stroomsterkte

Spanning

Weerstand

I

R

U

Volt

Ampere

Ohm

Grootheid	Symbool	Eenheid	Symbool
Spanning	U	Volt	V
Stroomsterkte	I	Ampère	A
Weerstand	R	Ohm

Gevaren van elektriciteit:

Zie volgende slide

Samenvatting

Ladingen oefenen krachten op elkaar uit, gelijksoortige ladingen stoten elkaar; ongelijksoortige ladingen trekken elkaar aan.

Bij elektrische stromen zijn het geleidingselektronen die bewegen. Elektronen stromen makkelijk door een geleider en niet door een isolator. Elektronen stromen tegengesteld aan de elektrische stroom.

Stroomsterkte (I) geeft aan hoeveel lading per seconde door een bepaald punt stroomt.

Spanning (U) geeft aan hoeveel energie de lading heeft.

Aan de slag

Bestudeer H2.1 

Maken vraag  2 t/m 5, 7 t/m 9, 11, 13, 14 en 16