ROMANTIEK EN REALISME

ROMANTIEK EN REALISME

Romantiek als levenshouding

• eigen gevoelswereld belangrijk
• ontvluchten aan werkelijkheid in fantasie, dromen, herinneringen, de natuur 

Realisme als levenshouding

• niet op de vlucht gaan voor werkelijkheid
• vaak vechten tegen onrechtvaardigheid 

Romantiek als stroming 

1. Onvrede ( slecht in zijn vel voelen, kritiek op maatschappij)
2. Vlucht (in natuur, fantasie, droom, verboden middelen, religie, dood)
3. Verheerlijking (van verleden, natuur, land of streek)
4. Situering en stijl 

• tussen eind 18de eeuw en midden 19de eeuw
• taal is gevoelsgeladen en bombastisch
• verteller is subjectief

Realisme als stroming

1. objectieve waarneming (ook vaak aandacht voor wetenschap en technologie)
2. vijandigheid (tegenover natuur, maatschappij, religie,...)
3. gewone mens (kind wordt gezien als mini-volwassene)
4. situering en stijl

• midden 19de tot eind 19de eeuw
• taal is koel, gewoon, poging om spreektaal te benaderen
• verteller verdwijnt achter het verhaal

Dit schilderij behoort tot de/het ...

1. romantiek
2. realisme

Tot welke stroming behoort deze uitspraak?

"‘Ik heb nooit mijn dromen geschilderd. Wat ik heb verbeeld was de werkelijkheid." (Frida Kahlo)

1. romantiek
2. realisme

1. romantiek
2. realisme

Romantiek of realisme?

Enkele kenmerken

de romantiek

het realisme

eigen ervaring centraal

wegvluchten van de realiteit

ontevredenheid met het hier en nu

dromen en natuur

dagelijkse bestaan

Sociale ellende

personages kunnen niet ontsnappen

activiteiten in steden

Romantiek of realisme?

Wie zoekt, die vindt!

J.F. Millet, De arenleesters, 1857

romantiek

realisme

B.C. Koekkoek, De Storm, 1842

B.C. Koekkoek (Barend Cornelis Koekkoek) was een beroemde Nederlandse schilder uit de 19e eeuw. Zijn werk "De Storm" uit 1842 behoort vooral tot de romantiek, niet tot het realisme.

Hier is waarom:

Romantiek (eind 18e - midden 19e eeuw) draait om emotie, natuurkracht, het sublieme en dramatische scènes. Koekkoek's schilderijen tonen vaak woeste natuur (zoals stormen), dramatische lichtval en een gevoel van nietigheid van de mens tegenover de natuur.

Realisme daarentegen (opkomend vanaf ±1848) richt zich juist op de alledaagse werkelijkheid zonder idealisering of emotionele overdrijving.

"De Storm" laat een krachtige, indrukwekkende natuurkracht zien, met aandacht voor sfeer en emotie — typisch romantisch dus.

romantiek

realisme

Roman Rembovsky, Voor het raam 2 , 2013

Realisme in de moderne kunst betekent vaak het natuurgetrouw weergeven van het dagelijkse leven, emoties en situaties zonder sterke idealisering of dramatische overdrijving.

Rembovsky schildert vaak intieme, rustige momenten, zoals iemand die voor een raam zit — met veel aandacht voor licht, textuur en echte menselijke gevoelens.

Er is geen nadruk op grootse emoties, mythische natuur, of dramatische effecten, wat typische kenmerken van romantiek zouden zijn.

romantiek

realisme

's Avonds

 

't Wordt al sterre dat men ziet

 in dat hoog en blauw verschiet daar,

 blijde sterren, anders niet,

 in dat hoog en blauw verschiet.

  

 't Wordt hier altijd al verdreit,

 van dat oud en zwart verdriet daar,

 't wordt hier altijd anders niet

 als dat oud en zwart verdriet.

 

 Laat mij, laat mij, in 't verdriet, 

vliegen naar dat hoog verschiet daar, 

waar men al die sterren ziet, 

al die sterren,... anders niet!

G. Gezelle, 's avonds, 1860

Romantiek in de literatuur draait om gevoelens, natuurbeleving, religieuze inspiratie en het zoeken naar het sublieme in het gewone leven.

Gezelle was sterk geïnspireerd door de natuur en zijn katholieke geloof. In "'s Avonds" voel je die verwondering over de natuur en het spirituele moment van de avond — typisch romantisch.

Hij gebruikt beeldende taal en een sterke sfeerschepping om emoties op te roepen, niet om nuchter de werkelijkheid te beschrijven zoals een realist zou doen.

Samengevat: "'s Avonds" van Gezelle is romantiek.

's Avonds

romantiek

realisme