6.5 Mens en milieu

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

6.5 Mens en milieu

Lesdoelen

1. Ik kan enkele oorzaken en gevolgen van uitputting en vervuiling beschrijven.

2. Ik kan enkele oorzaken en gevolgen van klimaatverandering beschrijven.

Belangrijkste oorzaken milieuproblemen

Milieu problemen

Uitputting

= te veel stoffen uit het milieu halen

Vervuiling

= schadelijke stoffen aan het milieu toevoegen

Opdracht 15 min

Werk een mindmap uit in een tweetal. 

• Wat putten wij mensen uit?
• Hoe vervuilen we het water/ de grond/ de lucht?
• Eventueel; Is er een (duurzamere) oplossing?

Vervuiling

Bodemvervuiling

Afval chemische industrie, drugslozingen, mogelijk stikstof

Watervervuiling

Chemische bestrijdingmiddelen, te veel stikstof, plasticsoep, medicijnen

Luchtvervuiling

• Smog: door rook en uitlaatgassen 
• Fijnstof: onzichtbaar kleine stofdeeltjes. Ook uitgestoten door verkeer 
• Broeikasgassen: houden warmte vast op de aarde, bijv. CO2

Uitputting

• Bepaalde metalen 
• Fossiele brandstoffen zijn miljoenen jaren ontstaan uit plantenresten en dierenresten. 
• bossen 
• dieren (bijv overbevissing) 

Voorbeelden van fossiele brandstoffen zijn steenkool en aardgas. 

Fossiele brandstoffen zijn vervuilend voor het milieu. 

Fossiel brandstoffen raken op.   

Fossiele brandstoffen

Broeikaseffect

• De aarde werkt als een kas
• Zonder broeikaseffect is het -18 graden
• Versterkt broeikaseffect
• CO₂ : koolstofdioxide

Versterkt broeikaseffect

Natuurlijk/versterkt broeikaseffect

(versterkt) broeikaseffect

Broeikasgevaar

Het broeikaseffect

Broeikaseffect:

Het tegenhouden van warmtestraling door broeikasgassen.

Versterkt broeikaseffect:

Fossiele brandstoffen verbranden -> Toename koolstofdioxide in de dampkring. Er blijft meer warmte hangen op aarde. 

Dampkring

• Atmosfeer.
• Luchtlaag rondom aarde.
• Stikstof (78%,  zuurstof 21 % en       koolstofdioxide).
• Klimaat is het gemiddelde weer.

Wat is de dampkring?

De dampkring is de laag lucht om de aarde. 

Zonder dampkring wordt het op aarde te warm. 

De dampkring houdt namelijk de zonnestralen tegen en laat het licht door. 

De dampkring zorgt er ook voor dat de warmte op de aarde blijft en dat de warmte van de zon de aarde kan bereiken. Dit is een soort deken.

Dampkring 

Het weer wordt bepaald door de dampkring 

De dampkring = stikstof, zuurstof en koolstofdioxide 

Het klimaat is het gemiddelde weer in een gebied in 30 jaar tijd 

'Natuurlijk' & Versterkte Broeikaseffect

       Versterkt broeikaseffect: verbranding fossiele brandstoffen

Klimaatverandering

Het gemiddelde weertype over een lange periode is verandert

Extreem weer

Zeespiegelstijging

Verdroging

- woestijnen worden groter

-tekort aan drinkwater

-problemen voor landbouw

-blauwalg