Communicatie 7 t/m 9 herhalen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Communicatie 7 t/m 9 herhalen

Programma

-Herhalen KERN 7 t/m 9	25 min
-Herhalen presentatie	10 min
-Zelfstandig werken	10 min
-Lesafsluiting	5 min

Leerdoelen

Wat behandelen we vandaag?

• Je weet wat communicatie is en uit welke elementen het communicatieproces bestaat;
•  Je kan de elementen van het communicatieproces herkennen en benoemen;
•  Je kan uitleggen op welke manier een bepaald element het communicatieproces beïnvloedt en uitingen hierop aanpassen;
• Je kan zelf nieuwe voorbeelden vinden van (mis)communicatie of uitingen bedenken waarin je doelmatig de elementen van communicatie inzet. 

Welke tekststructuren ken je nog?

Welke tekststructuur herken je?

1. argumentatiestructuur
2. probleem/ oplossingsstructuur
3. verklaringsstructuur

Wat is GEEN tekststructuur?

1. probleem-oplossing
2. verklaring
3. aspecten
4. synoniem

Wat is de tekststructuur?

1. probleem - oplossing
2. beschrijving
3. verklaring
4. voor- en nadelen

Tekststructuren

Tekstverbanden en signaalwoorden blz 64

Opsomming	eerst, ten eerste – ten tweede – ten slotte, om te beginnen, ook, en, daarna, tevens, vervolgens, bovendien
Tijd	Eerst, nadat, toen, terwijl, wanneer, daarna, dadelijk, intussen
Tegenstelling	maar, echter, toch, hoewel, daarentegen
Reden-oorzaak-gevolg	doordat, daardoor, als gevolg van, het gevolg is
Voorbeeld	zo, bijvoorbeeld, zoals, neem nou, onder andere
Voorwaarde	als, indien, wanneer, in het geval dat, tenzij
Conclusie	dus, concluderend, dat betekent, kortom
Vergelijking	net zo als, even … als, in vergelijking met,
Doel-middel	waarmee, zodat, om ... te, door middel van, met behulp van
Voorwaarde	Als, wanneer, tenzij, mits, indien
Inperking	hoewel, ondanks, natuurlijk....maar
Verduidelijking	dit betekent, met name, dit houdt in, dat wil zeggen, onder meer
Samenvatting	samengevat, kortom, dus

Welk verband hoort bij het signaalwoord "echter"?

1. oorzaak-gevolg
2. opsomming
3. voorwaarde
4. tegenstelling

Welk signaalwoord hoort bij het tekstverband "vergelijking"

1. daarna
2. doordat
3. als
4. net zo als

Jolanda verdient minder geld dan ik.

Wat is het signaalwoord en het bijbehorend tekstverband?

Welk tekstverband geeft het signaalwoord aan?

Sleep de signaalwoorden naar het goed tekstverband.

vergelijking

samenvatting

doel-middel

al met al

meer dan

kortom

zodat

met behulp van

evenals

Welk tekstverband geeft het signaalwoord aan?

Sleep de signaalwoorden naar het goed tekstverband.

concluderend

oorzaak-gevolg

tijdsvolgorde

dus

nadat

zodat

dadelijk

doordat

dan ook

Waarom zijn samenvattingen handig? Noem twee redenen!

Tijdswinst en overzicht

Een samenvatting is een korte versie van een langer origineel waarin op vereenvoudigde wijze de hoogtepunten worden uitgelicht en beknopt de hoofdgedachte wordt weergegeven. 

Biedt tijdswinst en overzicht.

Overal in opmerkelijke verschijningsvormen zien we samenvattingen: tabellen, grafieken, infographics, instructiefilmpjes, PPT, korte berichten op Social Media, reviews en nieuwsheadlines. 

In gesprekken

Huisarts vat samen wat je klachten zijn, voor hij een behandeling start. 

Docent vat samen wat gezegd is. 

Helpt om te controleren of je de ander begrijpt en om overzicht te bewaren. Soms dwaal je af en door samen te vatten, pak je de rode draad van het verhaal weer op. Daarbij kan je een gesprek sturen door te samenvatten. Door alleen informatie te herhalen die jij belangrijk vindt, geef je richting aan het gesprek. 

Soorten samenvattingen

Informatieve samenvatting --> bevat belangrijkste informatie uit origineel, is verkorte versie. Kan in tekst en schematisch worden weergegeven (mindmap, tabel, grafiek). 

Synopsis --> samenvatting van boek of verhaal. Bevat loop van het verhaal, personages met karakter en drijfveren en omgeving. 

Indicatieve samenvatting --> je vertelt de kijker of lezer wat hij kan verwachten als hij het origineel gaat lezen of bekijken, zonder de precieze inhoud al te verklappen. Soort inhoudsopgave in volzinnen: je weet wat de onderwerpen zijn, zonder uitleg. 

Stappenplan informatieve samenvatting

1: lees, bekijk of beluister het origineel nauwkeurig. Bepaal of je het in één deel kan samenvatten, of niet. Bijvoorbeeld per paragraaf. 

2: Formuleer het onderwerp en de hoofdgedachte van het samen te vatten stuk. 

3: Markeer welke woorden/zinnen/beelden passen bij de hoofdgedachte of maak aantekeningen. 

4: Markeer hoofdzaken en maak aantekeningen. Soms wel voorbeelden; deze helpen je dingen gemakkelijker te onthouden. 

5: Kies een vorm: lopende zinnen, dots, schema. 

6: Denk na over de opbouw. Chronologie maakt je samenvattingen logischer. 

7: Herlees of bekijk je samenvatting en controleer of de belangrijkste informatie uit het origineel behouden is gebleven. 

Bronnenonderzoek

Relevantie --> welke bron kan je wel gebruiken en welke niet.

Betrouwbaar --> is het waar wat er staat, is het geschreven door iemand met verstand.

Gezaghebbende organisatie --> een organisatie door een belanghebbende.

Deskundig --> heeft de auteur verstand van het onderwerp.

Actueel --> een huidige of verouderde bron. 

Volledig --> als al het nodige aanwezig is. 

Belang --> hebben auteurs de tekst geschreven met een doel. 

Tekstdoel --> het doel van de tekst. 

Genuanceerd --> houdt zijn eigen mening voor zich.

Bibliografie --> bronnenlijst. 

Sneeuwbalmethode --> als je bron leidt naar een nieuwe bron. 

Wat doe je vóórdat je actief begint te zoeken naar bronnen?

Hoe bepaal je of een bron relevant is?

Bronvermelding

Plagiaat --> wanneer je informatie uit andere bronnen gebruikt, zonder het te vermelden. 

Repliceren --> wanneer een andere onderzoeker hetzelfde onderzoek doet en dus hetzelfde resultaat krijgt. 

Parafraseren --> in eigen woorden samenvatten. 

Citeren --> letterlijk uit de tekst overnemen. 

Bibliografie --> literatuurlijst, lijst met al je gebruikte bronnen. 

Verwijssysteem --> manier om een bron te vermelden. 

Waarom is het belangrijk om je bronnen te vermelden?

Leg in eigen woorden uit wat het verschil is tussen parafraseren en citeren.

Presentatie

Zijn er vragen over de literaire presentatie?

. 

Zelfstandig werken

De rest van de les ga je aan de slag met:

-Maken van opdrachten paragraaf 1 t/m 9.

-Voorbereiden presentatie (welk boek, welke onderwerpen etc). 

Je hebt tot 5 minuten voor het einde van de les de tijd. 

. 

Welke leerdoelen beheers je nu?

Deze leerdoelen beheers ik nu al

Deze leerdoelen beheers ik nog niet. Dus ga ik hier nog mee verder oefenen/lezen. Anders vraag ik hulp aan de docent.

Je weet wat communicatie is en uit welke elementen het communicatieproces bestaat.

Je kan de elementen van het communicatieproces herkennen en benoemen.

Je kan zelf nieuwe voorbeelden vinden van (mis)communicatie of uitingen bedenken waarin je doelmatig de elementen van communicatie inzet. 

Je kan uitleggen op welke manier een bepaald element het communicatieproces beïnvloedt en uitingen hierop aanpassen.