Bijeenkomst 1

• Communicatie
• HBO
• Studiejaar 3

Didactisch handelen 3

Bijeenkomst 1

Mariël Hidding

[e-mail]

06-38997231

'Als een bloem niet bloeit, repareer je de omgeving waarin hij groeit, en niet de bloem'

 Alexander Den Heijer

Bijeenkomsten

Bijeenkomst 1: HGW & onderwijsbehoeften formuleren eigen groep/leerling

Bijeenkomst 2: De LU

Bijeenkomst 3: Taxonomie van Bloom, MI, Uitwisselen werkvormen en theorieën, Executieve functies, 21e-eeuwse vaardigheden

Bijeenkomst 4: Rekenen (oa. rekendiadnostisch gesprek)

Bijeenkomst 5: Taalstagnaties

Bijeenkomst 6: Werken, voorbeelden,  feedback & vragen

Inhoud bijeenkomst

Kennismaken

Wat weet je nog?

Bijeenkomsten

HGW

Onderwijsbehoeften 

Casus

Je bent net een papegaai!

Je bent mooi, elegant, en een beetje gek.

Welk dier ben jij?

Wat weet je nog van DIH1&2?

Wat hoop je uit de bijeenkomsten te halen?

Handelingsgericht werken

Wat is handelingsgericht werken?

Uitgangspunten?

Wat betekent dit? Voor jou? Voor jouw groep? Leerlingen?

hgw-noelle-pameijer.nl

website Noelle Pamijer

7 uitgangspunten HGW

Leg de cyclus eens uit? En waarom is het een cyclus?

fase 1: waarnemen

Wat kun je allemaal aan data verzamelen bij deze stap? Denk aan harde/zachte data

Fase 1 Waarnemen; Welke informatie moet je minimaal verzamelen?

- Ecologie in kaart

Ecologisch model van de leerling

- Sociaal-emotionele ontwikkeling

- Didactische gegevens

Gemaakt werk in de klas

Methodetoetsen

Cito

- Eerder geformuleerde onderwijsbehoeften

Ecologische pedagogiek is basis van principes van handelingsgericht werken.

Onderwijsbehoeften

Waar moeten onderwijsbehoeften aan voldoen?

En waarom?

Formulering?

Fase 2: begrijpen; Onderwijsbehoeften

• doelgericht en gericht op actie: van je huidige situatie naar het te behalen doel. Feitelijk creëren de doelen die we stellen de onderwijsbehoeften van onze leerlingen. Een behoefte is op een zeker moment dus ook eindig omdat het doel behaald is.
• oplossingsgericht: niet denken in problemen, maar: wat kan er wel? 
• op zoek naar het meest passende onderwijs 
• afstemming: waar en hoe kun je het verschil maken voor het kind 
• kennis en ervaring benutten van alle betrokkenen

                       observeer! praat & luister (ook met jonge kinderen!!!!) 

ad 2. Wat heeft deze leerling nodig om dit doel te bereiken?

Verplaats je als leraar ook in het perspectief van deze leerling. Wat zou deze leerling mij dan vragen om dit doel te kunnen bereiken? Wat betekent dit voor mij als leraar? Wat betekent het voor de groepsgenoten en de ouders? (Benut daarbij vooral de stimulerende factoren en dat wat je weet door observatie van en gesprek met de leerling.)

Ter ondersteuning gebruiken we zogenaamde 'hulpzinnen': 

Deze leerling heeft behoefte aan: 

.. een instructie die..., 

opdrachten die..., 

een leerkracht die...., 

(leer)activiteiten of taken die..., etc.)

Interpreteren verzamelde data. Wat haal je hier uit? Wat valt jou op?

Een onderwijsbehoefte bestaat uit twee delen:

1) Welk doel streef je samen met een leerling na?

2) Wat geeft de leerling aan nodig te hebben om dit doel te bereiken?

Deze informatie kan ook ingezet worden bij het werken met coöperatieve werkvormen. Het Mickey Mouse model kan je hierbij helpen.

Voorbeeld onderbouw : Veters strikken (MM)

De leerkracht deelt kinderen eerst zelf in, in een lege MM (A3)

Tekent daarna een lege MM met stoepkrijt op het plein en laat kinderen zichzelf indelen: in het hoofd (ik kan het nog niet), linker oor (ik kan het nog lang niet), linker oorbel (ik kan het helemaal nog niet), rechter oor (ik kan het al bijna) en rechter oorbel (ik kan het al).

Kinderen in de rechter oorbel kunnen daarna kiezen: ’ik wil iets moeilijkers leren’ of ‘ik wil een ander kind helpen’. Kinderen die een ander willen helpen, koppel je aan de kinderen in het linker oor of de linker oorbel (wat beste match lijkt).

Voorbeeld bovenbouw : rekenen

Naar aanleiding van een specifiek toets-doel rekenen delen leerlingen uit groep 7 zichzelf in één van drie cirkels: in het hoofd ‘de gewone uitleg’, in het linkeroor ‘meer en langer uitleg’ en in het rechteroor ‘minder en kortere uitleg’. 

Ook hier deelden de meeste leerlingen zichzelf in zoals de leerkracht dit zou doen (zie foto). Daarnaast motiveerde het de leerlingen om te reflecteren op wat ze nodig hebben om een bepaald doel te halen. 

Gedurende de week zetten sommige leerlingen zichzelf dan ook in een andere cirkel, ze hadden meer of minder uitleg nodig. 

Naar aanleiding van een specifiek toets-doel rekenen delen leerlingen uit groep 7 zichzelf in één van drie cirkels: in het hoofd ‘de gewone uitleg’, in het linkeroor ‘meer en langer uitleg’ en in het rechteroor ‘minder en kortere uitleg’. Ook hier deelden de meeste leerlingen zichzelf in zoals de leerkracht dit zou doen (zie figuur 5). Daarnaast motiveerde het de leerlingen om te reflecteren op wat ze nodig hebben om een bepaald doel te halen. Gedurende de week zetten sommige leerlingen zichzelf dan ook in een andere cirkel, ze hadden meer of minder uitleg nodig. 

Maar wat als jouw groep niet overeenkomt met een MM?

Maak dan de cirkels qua grootte passend bij het aantal leerlingen. Weinig leerlingen is een kleine cirkel; veel leerlingen een grote. Soms blijkt het linkeroor (de weer-groep) veel groter dan het hoofd (de basis), zoals in figuur 6. Dit analyseer je samen: wat zegt dit over deze groep en/of over de kwaliteit van het geboden onderwijs? Wat het plan betreft: is het zinvol om van de grootste groep de basisgroep te maken, omdat de meeste leerlingen dit aanbod nodig hebben en dit de komende periode beter te realiseren is?

MM door leerlingen zelf 

ingevuld (met dank aan Villa 

Vrolik en Esther Vonk)

Wat is een goed geformuleerde didactische onderwijsbehoefte voor een groep?

1. Deze groep heeft behoefte aan een leerkracht die ze complimenten geeft voor hun enthousiasme tijdens de kringactiviteit.
2. Deze groep heeft behoefte aan een kringactiviteit waarbij de leerkracht gebruik maakt van visuele ondersteuning.
3. Deze groep heeft behoefte aan poppenspel tijdens de kringactiviteit.
4. Deze groep heeft behoefte aan niet zo lang hoeven luisteren tijdens de kringactiviteit.

Ik ga de leeruitkomst uitvoeren in de...

onderbouw

middenbouw

bovenbouw

Maak twee- of drietallen op basis van de bouw waar je nu stage loopt

Op basis van overeenkomsten

Onderwijsbehoeften: casus

• Onderstreep of markeer: welke informatie over jouw groep/leerling neem je mee bij het ontwerpen, plannen en uitvoeren van onderwijs? 
• Beschrijf jouw groep of leerling in 5 regels aan jouw medestudenten

• Welke onderwijsbehoefte(n) heeft (het merendeel van) jouw groep of de leerling? 
• Wat doe je al om hier aan tegemoet te komen?

Formuleer 1 onderwijsbehoefte voor jouw groep of leerling

Volgende bijeenkomst

De LU

Wat ik meeneem (in 1 woord)