Vikingen - 4: Wat doet muziek met jou?

• Muziek
• Basisschool
• Groep 5,6

Introductie

In deze les leren de leerlingen hoe je gedachten, gevoelens en associaties die je bij muziek hebt kunt uitdrukken door middel van beeld en woord.

Instructies

Deze les wordt afgesloten met het schrijven van een gedicht. Iedereen in de klas schrijft een persoonlijk gedicht over muziek, en wat muziek met hem of haar doet. 

Kies samen met de klas een gedicht wat jullie naar Het Concertgebouw opsturen en mail dit gedicht naar [e-mail]

Uit alle gedichten die Het Concertgebouw binnenkrijgt wordt per concert een gedicht gekozen. De leerling die dit gedicht heeft geschreven zal het tijdens het concert voorlezen. Het is dus belangrijk dat het gedicht wat jullie met de klas insturen is geschreven door een leerling die dit leuk lijkt.

De lesinstructie is te vinden in de bijlage en per slide door op het 'notitie-icoontje' rechtsonder in het scherm te klikken.

Instructies

Vikingen_4_-_Wat_doet_muziek_met_jou.pdf

Les 4: Wat doet muziek met jou?

Welkom bij les 4!

In deze les leer je:

• Je eigen verhaal te bedenken bij muziek
• Wat muziek met jou doet
• Je eigen gedicht te schrijven over muziek

Bespreek met de leerlingen wat ze deze les zullen leren.

Welk verhaal hoor jij?

Soms vertelt muziek een verhaal.

Dit verhaal kan voor de een anders zijn dan voor de ander. 

Beluister het fragment op de volgende pagina.

Waar denk jij aan bij deze muziek? Bedenk het zelf, niks is goed of fout!

Beluister met de klas het fragment, dit komt uit het stuk 'Danse Macabre' en is gecomponeerd door Camille Saint-Saens. 

Vraag een aantal leerlingen te vertellen waar zij aan denken bij deze muziek. 

Benadruk dat iedereen wat anders mag horen en denken bij de muziek, en beloon verschillende inbreng van leerlingen. 

Als er weinig respons komt kan je de leerlingen meer sturen door te vragen of ze het bijvoorbeeld spannend vonden klinken, of juist blij of verdrietig. 

Beluister het fragment vanaf 5:18 tot 5:44 (video start en stopt automatisch) en besprek met de leerlingen waar zij aan denken bij deze muziek. Om ze op weg te helpen kan je ze vragen:

- Kan je je deze muziek voorstellen bij een film? Wat voor film zou dat dan zijn?

- Vind je het vrolijke, verdrietige, spannende of juist ontspannende muziek?

Leuk om te weten: De Efteling gebruikt deze muziek voor een nieuwe 'spannende' attractie. De muziek wordt dus gebruikt om de attractie nog spannender te maken voor de mensen die erin zitten. 

Teken je eigen verhaal

Jullie gaan je eigen verhaal

tekenen bij muziek.

Je hebt nodig:

- een vel papier

- potlood

- kleurpotloden

Zorg dat elk kind een leeg vel papier (met twee lege kanten) heeft om op te tekenen, een potlood en eventueel kleurpotloden. 

Vouw eerst het vel papier in drieën

1.

2.

3.

1. Leg het papier ongevouwen voor je

2. Vouw de ene kant naar binnen

3. Vouw de andere kant hier overheen

4. Open je blaadje; je hebt nu drie vlakken

4.

Doorloop samen met de leerlingen de stappen om het papier te vouwen. 

Zorg dat de leerlingen hun vel papier in ongeveer drie gelijke vlakken vouwen.

Kies een van de drie vlakken van je vel papier uit en teken daarop!

Het hoeft niet een heel 

verhaal te zijn, het mag ook

iets kleins zijn waar je aan denkt bij de muziek

Houd je tekening nog even voor jezelf

Luister naar de muziek en

teken je verhaal bij de muziek

Luister tot 3:09

Zet de muziek aan en moedig de leerlingen aan om te tekenen waar ze aan denken bij de muziek. De leerlingen doen de opdracht voor zichzelf en overleggen nog niet met elkaar. 

De leerlingen tekenen op een van de drie vlakken van hun lege blaadje.

Je hoeft niet de hele opname af te spelen , een aantal minuten kan genoeg zijn (een mooi punt om te stoppen is bijvoorbeeld 3:09). Laat het afhangen van hoe lang de leerlingen aan het tekenen zijn, als ze nog druk aan het tekenen zijn kan je de muziek iets langer aanzetten.

Het stuk wat je hoort is: New World Symphony - Antonin Dvorak

Luister naar de muziek en teken je verhaal bij de muziek

Gebruik een nieuw leeg vlak van je vel papier.

Misschien geeft de muziek je een bepaald gevoel, of misschien heb je wel een verhaal in je hoofd. Teken het!

Houd je tekening nog even voor jezelf!

Luister hier de muziek

Luister tot 2:57

Klik op de link in de slide en start de muziek (linksboven op "play" drukken wanneer je op de pagina bent). Je mag het hele stuk afluisteren, maar dat hoeft niet. Als je eerder wilt stoppen is een mooi moment om te stoppen op 2:57.

Het stuk wat je hoort is: As I Opened Fire - Anthony Hermus

Luister naar de muziek en teken je verhaal bij de muziek

Gebruik het laatste lege vlak van je vel papier.

Luister tot het eind

Zet wederom de muziek aan en laat de leerlingen tekenen. Laat wanneer de leerlingen rustig aan het tekenen zijn het hele stuk horen, als je ziet dat iedereen klaar is kan je de muziek al stop zetten.

Het stuk wat je hoort is: Sicilienne - Gabriel Fauré

- Iemand uit de klas laat één van zijn of haar drie tekeningen zien

- De rest van de klas mag raden:

Bij welk muziekstuk denken jullie dat de tekening hoort: Het eerste, het tweede of het derde stuk?

Leg ook uit waarom je dat denkt. 

- Nu mag degene die de tekening gemaakt heeft vertellen: 

Waar dacht je aan toen je dit maakte? Wat zorgde ervoor dat je hieraan dacht bij deze muziek?

Stuk 1

Stuk 2

Stuk 3

Luister hier

Speel het raadspel

Laat een leerling die dat wil zijn of haar tekening aan de rest van de klas tonen.

De leerlingen in de klas mogen raden; bij welk muziekstuk denken ze dat deze tekening hoort; het eerste of het tweede muziekstuk? 

Laat de leerlingen vooral uitleggen wat maakt dat ze dat denken.

Hierna mag degene die de tekening

heeft gemaakt vertellen bij welk muziekstuk de tekening hoort. 

Herhaal de opdracht met een aantal tekeningen.

Benadruk tijdens deze opdracht dat het mooi is als leerlingen verschillend denken over de muziek en beloon de leerlingen met hun eigen interpretaties. Het gaat er dus niet om dat de leerlingen 'juist' raden bij welk stuk de tekening hoort. Het is juist de bedoeling dat ze erachter komen dat ze bij dezelfde muziek andere associaties hebben. 

Je hebt nu een verhaal verzonnen bij muziek die je hoorde.

Denk nu eens aan muziek die je zelf luistert of mooi vindt, wie wil daar wat over vertellen?

Bespreek met de leerlingen welke muziek zij zelf mooi vinden of waar ze zelf graag naar luisteren. Wat doet het luisteren van de muziek met ze? Voelen ze zich er blij door, of juist niet? Willen ze misschien graag dansen of meezingen? Zien ze ook een verhaal voor zich bij die muziek?

Maak eventueel een woordweb van wat de leerlingen vertellen. Ze gaan hierna namelijk zelf een gedicht schrijven, en een woordweb kan handig zijn om af en toe naar te kijken ter inspiratie.

Gedicht

Alle kinderen die naar het concert komen gaan een gedicht schrijven. 

De klas kiest samen met de juf of meester  één gedicht uit.

De juf of meester stuurt dit gedicht naar

Het Concertgebouw en uit de gedichten van alle scholen wordt een gedicht gekozen.

Degene van wie dit gedicht is zal 

het tijdens het concert voordragen. 

Gedicht over muziek (en jou)

De leerlingen gaan zelf een gedicht schrijven. Eén gedicht uit de klas wordt door u als leerkracht ingestuurd naar [e-mail] 

Uit alle gedichten die Het Concertgebouw binnenkrijgt wordt er per concert één gedicht gekozen. Dit gedicht zal door de leerling die het gemaakt heeft worden voorgelezen tijdens het concert, in de Grote Zaal van Het Concertgebouw.

Belangrijke informatie over het inzenden van het gedicht:

Kies samen met de klas een gedicht uit wat jullie naar Het Concertgebouw sturen. Mail dit naar: [e-mail]

Let op: De leerling wiens gedicht uiteindelijk gekozen wordt zal het gedicht tijdens het concert in de Grote Zaal voordragen. Superleuk, maar dit kan natuurlijk een beetje spannend zijn. Het is dus belangrijk dat de leerling wiens gedicht ingezonden wordt dit wil en ook kan voordragen. 

Wat voor gedicht ga je schrijven?

- Het gedicht gaat over muziek en wat muziek met jou doet

- Het gedicht heeft een titel

- Het gedicht is 6 of 7 regels

Bespreek de opdracht met de leerlingen.

De leerlingen gaan zelf een gedicht schrijven. Het gedicht mag gaan over hun eigen muziekbeleving, bijvoorbeeld wat ze van muziek denken of hoe ze zich erbij voelen als ze muziek luisteren of maken. 

Haal eventueel het gemaakte woordweb erbij.

- Het gedicht gaat over muziek

- Het gedicht heeft een titel

- Het gedicht heeft 6 of 7 regels

Wat voor gedicht ga je schrijven?

Tips:

- Schrijf wat jij zelf wil schrijven over muziek

- Het gedicht hoeft niet te rijmen

- Schrijf korte regels

- Lees je gedicht af en toe even hardop, dan hoor je hoe het klinkt

- Wil je nog meer tips? Kijk dan op deze pagina

Laat de leerlingen hun eigen gedicht schrijven.

Als de gedichten af zijn, 

leest iedereen zijn of haar gedicht voor

Voordragen

Kies samen met de juf of meester welk gedicht jullie willen inzenden naar Het Concertgebouw

Tip: 

Maak er iets speciaals van als je voorleest, door tussen de regels door bijvoorbeeld af en toe even stil te zijn

Belangrijke informatie over het inzenden van het gedicht:

Kies samen met de klas een gedicht uit wat jullie naar Het Concertgebouw sturen. Mail dit naar: [e-mail]

Let op: De leerling wiens gedicht uiteindelijk gekozen wordt zal het gedicht tijdens het concert voor de Grote Zaal voordragen. Superleuk, maar dit kan natuurlijk een beetje spannend zijn. Het is dus belangrijk dat de leerling dit wil en ook kan voordragen. 

Dit was de les! Je hebt nu geleerd:

• Je eigen verhaal te bedenken bij muziek
• Wat muziek met jou doet
• Je eigen gedicht te schrijven over muziek

Bespreek met de leerlingen wat zij hebben geleerd in deze les.

Belangrijke informatie over het inzenden van het gedicht:

Kies samen met de klas een gedicht uit wat jullie naar Het Concertgebouw sturen. Mail dit naar: [e-mail]

Let op: De leerling wiens gedicht uiteindelijk gekozen wordt zal het gedicht tijdens het concert voor de Grote Zaal voordragen. Superleuk, maar dit kan natuurlijk een beetje spannend zijn. Het is dus belangrijk dat de leerling dit wil en ook kan voordragen.