Hygienisch werken

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Thema 6 persoonlijke zorg

Inleiding

Hygiënisch, veilig en verantwoord werken is heel belangrijk in de zorgverlening. 

Je werkt namelijk met een kwetsbare doelgroep. Om de risico's op besmetting zoveel mogelijk te beperken zijn er richtlijnen en protocollen.

Wat is hygiënisch werken?

• Het voorkomen van besmetting met micro-organismen (bacterien,                     gisten, schimmels en virussen)
• Veel micro-organismen zijn niet schadelijk voor de mens, maar een aantal wel; bijv. salmonella

Het belang van hygiënisch werken 

Als beroepskracht werk je met deze kwetsbare mensen, dus moet je ervoor zorgen dat je geen ziekmakende micro-organismen op hen overbrengt.​

Voor werken met voeding geldt HACCP. ​ 

Dit is een hygiënecode. ​

Daarin wordt geanalyseerd op welke punten het fout kan gaan als het om micro-organismen gaat. ​

Het overbrengen van micro-organismen = besmetten. ​

Tijdens je werk kan ook kruisbesmetting plaatsvinden: het overbrengen van micro-organismen van het ene voorwerp op het andere.

Veilig werken

• Voorkom pijn, ongemak en schade voor de zorgvrager en jezelf door veilig te werken bij wassen, douchen en baden.
• 
  
• Aandachtspunten:
  
• Leg alle materialen van tevoren klaar zodat je de zorgvrager tijdens de wasbeurt niet alleen hoeft te laten.
  
• Zorg voor voldoende werkruimte door spullen die niet nodig zijn aan de kant te zetten.
  
• Gooi wasgoed direct in de wasmand. Dit is belangrijk voor de hygiëne en om te voorkomen dat de zorgvrager erover struikelt.
  
• Controleer altijd handmatig de temperatuur van het water. Voel met je hand het water zolang de kraan loopt.

Hoe beter je de cliënten kent, hoe beter je onverwachtse situaties kunt voorspellen. Zo kun je de veiligheid van cliënten inschatten.
Factoren die meespelen als het gaat om veiligheid, zijn:

- de leeftijd van de cliënten; 

- het ontwikkelingsniveau; 

- de aanwezigheid van bijzonder gedrag; 

- persoonlijke beperkingen. 

Anders gezegd: 

-Welk gedrag kun je van deze cliënt in deze situatie verwachten? 

-Zijn er risico’s door het samenbrengen van deze personen?  

- Welke risico’s zijn er door hun beperkingen? Zijn er bijzondere aandachtspunten?

Je kunt een risicoregistratie of een risico-inventarisatie op cliëntniveau maken, zodat je een overzicht krijgt van risico’s op onveiligheid van de cliënt.

Je hebt 3 soorten veiligheid:
-sociale veiligheid
- emotionele veiligheid

-fysieke veiligheid

Emotionele veiligheid betekent een gevoel van geborgenheid, het gevoel dat iemand kan zijn wie hij is en beschermd wordt tegen negatief gedrag van anderen.

Sociale veiligheid betekent dat iemand zich veilig voelt in de aanwezigheid van andere mensen, in een groep of openbare ruimte.

Fysieke veiligheid is de veiligheid die betrekking heeft op het voorkomen van lichamelijke verwondingen.

Bij de inrichting van een ruimte is het belangrijk dat je er gemakkelijk en veilig kunt werken

1. Juist
2. Onjuist

Wat is ergonomisch werken?

1. Hulpmiddelen inzetten om sneller klaar te zijn.
2. Werken met de juiste en goede werkhouding om klachten te voorkomen.
3. Om ziekteverzuim te voorkomen.
4. Zorgen voor een veilige omgeving van de zorgvrager.

Kennis en vaardigheden over wonen en huishouden

• Jij ondersteunt de cliënt bij wonen en huishouden.
  
• Jij gaat netjes en zorgvuldig om met materialen en middelen
• Jij werkt met voorgeschreven procedures, hygiëne en veiligheidsvoorschriften bij  HDL
• Jij kan ondersteuning bieden bij administratieve werkzaamheden.

Bij huishoudelijke hygiëne gaat het om zorgen voor een schone leefomgeving. Je houdt de materiële leefomgeving schoon. Dit is het ‘stoffelijke’ in de woon- of verblijfsituatie. Je kunt hierbij denken aan
- verschillende leefruimten: van slaapkamer tot douche en wc;
- het interieur: van meubels tot deurknoppen;
- gebruiksvoorwerpen: van serviesgoed en huishoudelijke apparaten tot tandenborstels en scheermesjes;
- wasverzorging: van kleding en beddengoed tot huishoudtextiel. Handdoeken en vooral vaatdoekjes bevatten vrijwel altijd bacteriën

Een huishoudplan is een schema of overzicht waarin alle huishoudelijke werkzaamheden staan,

Huishoudelijke hygiëne

Met de invoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) is de huishoudelijke zorg voor cliënten flink verminderd. Eerst wordt gekeken wat de cliënt zelf nog kan en welke mensen in zijn sociale netwerk iets van de zorg kunnen overnemen.

Hygiëne is het geheel aan maatregelen en handelingen die bijdragen aan een goede gezondheid, met name gericht op bestrijden van ziekteverwekkers om infecties te voorkomen.

Hygiënisch werken(Hygiënisch handelen) heeft verschillende aandachtsgebieden:
- zelfverzorging, ook wel persoonlijke hygiëne genoemd;
- kopen, bewaren en bereiden van voedsel, ofwel voedingshygiëne.
- zorgen voor een schone leefomgeving, ofwel huishoudelijke hygiëne; 

Kruisbesmetting: Overdracht van een microbiële besmetting van het ene naar het andere product of voedingsmiddel.

Kruisbesmetting van voedsel kan bijvoorbeeld via een snijplank gaan. In een professionele keuken zijn er verschillende kleuren snijplanken voor verschillende voedingswaren. Zo is de rode plank voor vlees en de groene plank voor groente. Die kleuren staan vast in de HACCP-normen:

- rood voor rauw vlees;
- blauw voor vis, schaal- en schelpdieren;
- groen voor groenten en fruit;
- geel voor gevogelte;
- bruin voor gebraden vlees en worst;
- wit voor kaas en brood.

Voedingshygiëne

Voedingshygiëne is de hygiëne die tijdens het kopen, bewaren en bereiden van voedsel nodig is om besmetting met micro-organismen te voorkomen.

Een voedselinfectie: Het levensmiddel is bedorven door bacteriën of gisten/schimmels.

- ontstaat door het eten van voedsel met een ziekmakende hoeveelheid bacteriën, parasieten of virussen;
- geeft heftige buikkrampen en diarree, soms in combinatie met overgeven;
- geeft meestal pas twaalf uur na het eten klachten.
Denk aan salmonella.

Een voedselvergiftiging: dan zat er al vóór consumptie gif in het voedsel
- ontstaat door giftige stoffen in voedsel, meestal geproduceerd door bacteriën of schimmels;
- geeft behalve buikkrampen, diarree of braken vooral misselijkheid;
- geeft meestal binnen 8 uur na besmetting klachten

Je kunt voedselinfectie en voedselvergiftiging voorkomen door het eten goed te bewaren, op tijd weg te gooien en hygiënisch te bewerken in de keuken.  Kruisbesmetting, HACCP, Hygiënecode

Hoe heet de wettelijke bepaling/beroepscode voor Hygiënisch Werken met voeding?

1. HAPPC
2. HACCP
3. HPPAC
4. HCCAP

Wat is kruisbesmetting?

voeding en gezondheid

voedingsmiddelen:  zijn alle producten die je kunt eten en drinken

Je lichaam haalt daar voedingsstoffen uit

voedingsstoffen= bouwstenen van de voedingsmiddelen

Wat is het belangrijkst bij het hebben van voedings voorraad?

1. Dat er veel voorraad van ieder product is
2. Dat alle voorraad koel staat
3. Dat de voorraad snel opgaat
4. de voorraad niet over de THT of TGT datum gaat.

Stelling:
Door hygiënisch te werken, voorkom je verspreiding van ziektekiemen.

1. juist
2. onjuist

Het belang van hygiënisch werken

Hoe ziek iemand wordt door micro-organismen, hangt af van:​

- de weerstand en ​

- het aantal micro-organismen in het lichaam. ​

​Micro-organismen houden van warmte, vocht en vuil. ​

Ze vermeerderen zich onder deze omstandigheden snel. In ruimten waar het warm en vochtig is, zoals de badkamer en de keuken, kunnen ze snel groeien. ​

Veel micro-organismen gaan dood door verhitting of door het gebruik van desinfecteermiddelen.​

​Hygiënisch werken is vooral belangrijk, omdat cliënten vaak minder weerstand hebben dan gezonde mensen.

Hoe werk je hygienisch

1. Door je handen te wassen voor en na het opmaken van het bed
2. Door je sieraden af te doen
3. Door handschoenen aan te doen
4. Door alles wat hier voor genoemd is

Wat is een richtlijn voor goede handhygiëne?

Noem 3 punten van persoonlijke verzorging waarmee je bij deze cliënten te maken krijgt

antwoord: 

Dag- en nachtritme bevorderen 

persoonlijke hygiene, douchen, kleren verschonen 

goed en gezond eten 

medicatie innemen 

Wat betekend BHV?

Het calamiteitenplan bevat een plattegrond van het gebouw met daarop de aanwezige: vluchtwegen, nooduitgangen, vluchttrappen, brandmelders, blusmateriaal, EHBO-materiaal, AED, herkennings- en beschermmiddelen voor de bhv'ers, verzamelplaats bij ontruiming en hoofdafsluiters van gas en licht.

In het calamiteitenplan staat vermeld wie er verantwoordelijk is voor het controleren (van bijv: vluchtwegen, EHBO-materiaal etc) 

Waar wordt de BHV controle lijst bewaard?

1. op het bureau
2. op de computer
3. in de BHV app
4. bij het calamiteitenplan

MIP- en MIC- protocol

- Waarom werken met een protocol?

- MIP = Melding Incident Patiënt

- MIC = Melding Incident Cliënt

- Onderdeel van het kwaliteitssysteem

- Doelen:

   1.  inzicht krijgen in de incidenten

   2. achterhalen van de oorzaak en maatregelen om het incident in de

        toekomst te voorkomen

Verplichtingen

• Je bent verplicht door jou opgemerkte gevaren en incidenten op het gebied van de veiligheid direct te melden.

• Er mag van je worden verwacht dat je actief meewerkt en meedoet als je werkgever op het terrein van veiligheid en BHV voorlichting en training aanbiedt.

• Je hebt de plicht om werkgever en collega’s waar nodig te helpen om gevaren te voorkomen en de gevolgen ervan te beperken.

• Levert een situatie ernstig gevaar op voor jezelf of anderen, dan heb je het recht om het werk stil te leggen of te onderbreken. Je moet dit dan wel direct melden.

Domotica 

Domotica = huisautomatisering die in de zorg ingezet kan worden als hulpmiddel voor cliënt en zorgverlener

Domotica is:
Twee antwoorden!

1. Zorgtechnologie
2. Huisaanpassingen
3. Huisatomatisering
4. Zorgautomatisering

Domotica

Maar wat is domotica?

• Domotica is  huisautomatisering -> Het "slimmer" maken van je huis door middel van technologie.
  
  Domotica is zo sterk verbeterd de afgelopen jaren, dat het nu ook in de zorg gebruikt wordt. 
  Als onderdeel van de "zorgtechnologie"

Domotica’s die op de markt zijn die relevant zijn voor het beroep MZ

Welke domotica’s zijn er al op de markt die relevant zijn voor het beroep MZ

zorgrobot Zora Deze robot kun je gebruiken voor revalidatie, animatie of therapeutische doeleinden. Is voor elke doelgroep toegankelijk.

vr brilDeze domotica is ook voor elke doelgroep toegankelijk. De Vr bril kan gebruikt worden bij ouderen die somatische problematiek hebben om hun fysieke en mentale activatie en rehabilitatie. Maar ook voor chronische pijn en of ontspanning. (ict&health,2018)

Tovertafel

Dit is ook weer een domotica die voor elke doelgroep toegankelijk is. Deze domotica zorgt voor fysieke activiteiten en sociale interactie met andere mensen. De spellen zijn speciaal ontwikkeld voor de doelgroep om zowel zelfstandig als onder begeleiding te spelen.

Medicijndispenser

Dit apparaat geeft een signaal af wanneer de cliënt zijn medicijnen moet innemen en op afstand kan er worden gekeken of de cliënt het medicijn eruit heeft gehaald.

Welke domotica heb je thuis?

Vragen?

VRAGEN?

Huiswerk

Opdrachten maken over veiligheid, ergonomisch werken en domotica