Interpunctie

• Nederlands
• Secundair onderwijs

Interpunctie

Gedachtestreepje -

Het gedachtestreepje legt vaak extra nadruk op wat ertussen staat.

Je gebruikt een gedachtestreepje...	bijvoorbeeld
De zin wordt plots onderbroken om een plotse gedachte tussen te voegen.	Toen hij tevergeefs om salarisverhoging vroeg − en dat niet voor het eerst − diende hij zijn ontslag in.

Beletselteken ...

Het beletselteken wordt gebruikt...	bijvoorbeeld
De opsomming is niet af	In feestwinkels verkopen ze van alles: ballonnen, slingers, pruiken …
De zin wordt onderbroken	Ik vroeg hem: “Vind je het goed dat …” Maar hij liet me niet eens uitpraten
Er is twijfel	Ja, maar … is dat wel zo?
Een gedachtegang wordt niet afgemaakt	Wat ik dáár toen allemaal heb gezien …
Er wordt spanning gesuggereerd	Maar wat hij toen deed ...

Komma

De komma is een korte pauze in een zin.

Je gebruikt een komma...	bijvoorbeeld
Voor of na een naam, aanhef of uitroep aan het eind van de zin schrijf je een komma.	Remco, let eens even op! Let eens op, Piet!
tussen delen van een opsomming	In de zomer ga ik fietsen, zwemmen, wandelen en raften.
voor voegwoorden als: want, maar, omdat, zoals.	In deze zin staat een komma, want er staat een voegwoord in.
Tussen twee persoonsvormen	Pas toen hij dat zei, vielen de puzzelstukjes op z'n plaats.

Puntkomma

Wordt niet zo vaak gebruikt. Je kan er ook een punt tussen plaatsen.

Tussen hoofdzinnen die sterker met elkaar samenhangen dan losse zinnen (= twee correcte zinnen los van elkaar)	Mijn oudste broer wil de Matterhorn beklimmen; dat lijkt me een gevaarlijke onderneming.
Als afsluiting van onderdelen van lange opsommingen die onder elkaar staan. Het laatste onderdeel krijgt als afsluiting een punt.	De dingen die nog op mijn bucketlist staan: - rondtrekken door Azië; - lopen over de Chinese muur; - zwemmen met orka's; - feesten in Miami; - tachtig boeken lezen; - kanoën met krokodillen.

Beginaanhaling

• Het citaat begint met een hoofdletter
• Het punt valt weg (vraagteken en uitroepteken blijft staan) en wordt vervangen door een komma. Deze komma valt buiten de aanhalingstekens.

Bv. "Ik drink melk, jij ook?" vraagt opa.

         "Geef mij maar een cola", zegt William.

         "Nu!" brult Kya.

Eindaanhaling

• Voor het citaat zet je een dubbel punt.
  
• Het citaat begint met een hoofdletter.
  
• Het leesteken valt binnen de aanhalingstekens.

Bv. Suana roept kwaad: "Ben je gek geworden?"

   Nathan fluistert: "Dat is de jeugd van tegenwoordig."

Onderbroken aanhaling

• Het citaat begint met een hoofdletter
  
• De onderbreking staat steeds tussen komma’s
  
• De eerste komma staat binnen de aanhalingstekens als ze bij de aanhaling hoort.
  
• De eerste komma staat bij de onderbreking als ze niet bij de aanhaling hoort.
  

Bv. "Jaja," mompelt Ali, "ik kom!"                                                     Ali mompelt: 'Jaja, ik kom.'

         "Vanavond", roept moeder, "ga je vroeg naar bed!"     Moeder roept: 'Vanavond ga je vroeg                                                                                                                            naar bed.'