4hh blokuur 21/1: kinderliteratuur en Sara Burgerhart

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom!

Pak alvast: leesboek en Nieuw Nederlands

Deze les

Lezen

Kinderliteratuur

Briefroman

Lesdoelen

Aan het eind van de les...

... weet je welke literaire ontwikkelingen plaatsvonden in de 18e eeuw;

... weet je wat de kinderliteratuur typeerde in de 18e eeuw;

... kan je Sara Burgerhart in een cultuurhistorisch perspectief plaatsen.

Even opfrissen

• Binnen welke twee gebieden vonden er veel ontwikkelingen plaats tijdens de verlichting?

3. Opvoeding en onderwijs

• Belangrijke verlichtingsthema's, want: 
• Focus op ontwikkeling individu
• 'Je kan niet vroeg genoeg beginnen met de vorming van de ideale mens.'
• Literatuur speelt hierin een belangrijke rol > verspreiden van ideeën én opvoeden!

Literatuur

Drie 'nieuwe' genres

• Opvoedkundige kinderliteratuur
• Briefroman
• Imaginaire reisverhalen

Kinderliteratuur

• Kinderen krijgen belangrijke deugden aangeleerd
• Deugd: ethisch goede manier van handelen / goede eigenschap / zedelijk, degelijk gedrag
• Gehoorzaamheid, braafheid, geduld, vriendelijkheid, etc.

Filmpje + kijkvragen

• Nodig: pen en papier
• Noteer nu de vragen en geef antwoord tijdens het kijken

1. Wat is het verschil tussen kinderliteratuur uit de 18e eeuw en kinderliteratuur vanaf 1950?
2. Wat is het verschil tussen de kinderboeken uit de 18e eeuw en uit de eeuwen daarvoor?
3. Leg de term 'tabula rasa' uit.

Kijkvragen

1. Wat is het verschil tussen kinderliteratuur uit de 18e eeuw en kinderliteratuur vanaf 1950?
2. Wat is het verschil tussen de kinderboeken uit de 18e eeuw en uit de eeuwen daarvoor?
3. Leg de term 'tabula rasa' uit.

09:00 - 09:10 

Briefroman

• Bestaat uit brieven die de personages elkaar schrijven
• Vaak gedetailleerde beschrijving van het innerlijk leven
• Dit bood de lezer dus inzicht in de mens
• Geschikt voor het beschavingsideaal van de verlichting
• Belangrijk voorbeeld: Sara Burgerhart

Historie van mejuffrouw Sara Burgerhart

• Briefroman geschreven door Betje Wolff en Aagje Deken (!)
• Over weesmeisje Sara en haar opvoeders, die het veel moeite kost om haar in goede banen te leiden.
• Dus eigenlijk een beetje een 'anti-voorbeeld'
• Brieven van verschillende personages

Aan de slag

• Nieuw Nederlands blz. 250-254 
• Tekst 1 en 2 lezen we samen
• Maak opdracht 1 
• Lees daarna zelf tekst 3 en 4 en maak opdracht 2
• 15 minuten stil voor jezelf
• Volgende les bespreken we de opdrachten
• Niet klaar = huiswerk

Vooruitblik

Voor volgende les: opdracht 1 en 2 bij Sara Burgerhart af

Volgende les: opdrachten bespreken, imaginaire reisverhalen en moderne tekst