H4 Schrijven - Betoog schrijven

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

betoog schrijven

H2 Lezen: argumentatie

H3 Lezen: tegenargumenten en weerleggingen

- Je leert een betoog schrijven.

- Je kan een betoog schrijven met een inleiding, middenstuk en slot.

Herhaling begrippen: betoog, standpunt, argumenten, tegenargumenten, weerlegging, signaalwoorden

Bouwplan gebruiken bij je schrijfopdracht

Nederlands H4 Schrijven, blz. 114-115

Oefenopdracht in LessonUp

Opdracht 1-2-3

Hoe ging het? 

kenmerken goed betoog

Wat heb jij nog nodig om een goed betoog te kunnen schrijven?

Betoog

Een betoog schrijf je als je anderen wilt overtuigen. Je schrijfdoel is overtuigen. 

Je kunt een betoog schrijven met een standpunt, argumenten, ondersteunende feiten en tegenargumenten. 

Daarbij verduidelijk je de structuur d.m.v. signaalwoorden.

 in het kort

• betoog: overtuigende tekst
• standpunt: een houding die je aanneemt ten aanzien van een actueel vraagstuk.
• argumenten: taaluitingen waarmee een schrijver zijn standpunt verdedigt tegen kritiek.
• tegenargumenten: Met een tegenargument of een tegenwerping ontkracht je een standpunt of een argument, je maakt dat standpunt of argument minder aanvaardbaar.
• weerlegging: Met een weerlegging ontkracht je een tegenargument

opbouw betoog

• inleiding: aandacht trekken + standpunt geven
• middenstuk: -argumenten (per argument 1 alinea -> geef                                        feiten die het argument ondersteunen)                                           -tegenargument + weerlegging
• slot: herhaling standpunt in andere woorden (+ uitsmijter)

werkwijze betoog schrijven

• onderwerp kiezen en informatie zoeken
• bouwplan maken: blz. 264 
• tekst schrijven: begin bij het middenstuk en gebruik voor elk argument een aparte alinea met feiten die het argument ondersteunen. 
• Noem daarna de tegenargumenten: geef bij elk tegenargument direct een weerlegging, waarom het tegenargument niet klopt. Gebruik ook voor elk tegenargument één alinea.
• inleiding schrijven: trek de aandacht van de lezer  en geef je standpunt
• slot schrijven: je herhaalt je standpunt (= conclusie)  
• witregels plaatsen: plaats in je betoog een witregel na elke alinea 

de inleiding + slot

Twee functies van de inleiding zijn:

1. De aandacht van de lezer trekken  +

2. Het onderwerp introduceren.

aandacht trekken door:

1. iets uit de actualiteit

2. iets uit de geschiedenis

3. een voorbeeld, zoals een kort verhaaltje of een eigen ervaring

4. iets wat voor de lezer van persoonlijk belang is

onderwerp introduceren door:

1. een hoofdvraag en eventueel deelvragen over een bepaald verschijnsel te stellen
2. een probleem te formuleren d.m.v. probleemstelling
3. een standpunt te geven

slot

Je formuleert de hoofdgedachte van de tekst: 

  -het antwoord op de hoofdvraag

  -een oplossing voor het probleem 

  -een herhaling van je standpunt

Vaak is de hoofdgedachte een conclusie. Je kunt deze aanvullen met een aanbeveling of toekomstverwachting.

slot

• In het slot gebruik je signaalwoorden als:                                      daarom, kortom, al met al, dus

• De tekst sluit je af met een krachtige zin: de uitsmijter.

Tips voor een betoog

• Standpunt aankondigen met 'Ik vind...' of 'Ik ben van mening dat...'
  
• Introduceer een argument met signaalwoorden voor een opsomming
• Gebruik bij de onderbouwing signaalwoorden voor argumenten
• Kondig tegenargumenten aan met een structurerende zin: Er zijn ook mensen die bezwaren hebben tegen deze maatregel. 
• Verbind tegenargumenten met signaalwoorden voor een opsomming.
• Kondig weerleggingen aan met signaalwoorden voor een tegenstelling of toegeving
• Herhaal in het slot je standpunt met een signaalwoord voor een conclusie

  

Signaalwoorden

Opsomming: om te beginnen, ten eerste, daarnaast, bovendien, verder, vervolgens of tenslotte

Argumenten: omdat, want, immers of namelijk 
Tegenstelling: toch, maar, echter, daar staat tegenover

Toegeving: hoewel, ook al, welswaar...maar, ofschoon

Conclusie: daarom, kortom, dus, al met al

 

Stellingen: oefening

Je kiest één van deze stellingen/standpunten en gaat je publiek (de lezer) hiervan overtuigen:

• Er moet een extra belasting komen op fastfood.
  
• Alcoholproducten moeten twee keer zo duur worden.
• Nederland moet meer gebruik maken van kernenergie.
  
• Vuurwerk moet legaal blijven.
  
• Alcoholreclames op tv moeten worden verboden.
• Softdrugs moeten verkrijgbaar worden bij de apotheek.
• Gewelddadige videogames moeten worden afgeschaft.
• Iedereen moet verplicht orgaandonor worden.
• Het openbaar vervoer moet gratis worden.
• 's Nachts moeten lantaarnpalen worden uitgezet. 

Stellingen: oefening

• Benoem de stelling/het standpunt in je inleiding (aandacht trekken, onderwerp introduceren)
• Geef minimaal 1 argument, 1 tegenargument en weerleg dit tegenargument
• Argument staat in één alinea en het tegenargument met weerlegging in een ander alinea
• Herhaal je standpunt in het slot (conclusie). Geef een aanbeveling/toekomstverwachting, uitsmijter

betoog schrijven

Maken

Opdracht 1-2-3

blz. 114-115