hoofdstuk 9

• Zorg en Welzijn
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 9 Ziek zijn en behandeling

Kinderziekten

Een infectieziekte kan veroorzaakt worden door:

een virus: verkoudheid, mazelen of waterpokken

een bacterie: kinkhoest of roodvonk

Vaccinatie = inenten: 

Geeft een goede en veilige bescherming 

tegen infectieziekten

Inenten: 

Een stof wordt in het lichaam gespoten, die ervoor zorgt dat je de infectieziekte niet krijgt 

Voorbeelden van infectieziekten zijn:

 - difterie

 - kinkhoest

 - tetanus

 - polio

 - (een vorm van) hersenvliesontsteking

 - bof

 - mazelen

 - rode hond

De griep of influenza:

een ziekte waarbij de luchtwegen geïnfecteerd zijn

treedt op in de winter en vroeg in het voorjaar

incubatietijd is één tot vier dagen

Incubatie = de tijd tussen het moment van besmetting en de dag dat de ziekte uitbreekt

Symptomen zijn: 

vermoeidheid, 

koorts, soms met koude rillingen,

keelpijn en een droge hoest

Bladzijde 284 "Wat is griep"

Voedselvergiftiging: 

Plotseling ziek, ziekmakende stof in eten of drinken

Salmonellabacterie - in vlees, eieren, melk, vis 

Via rauw dierlijk voedsel, door onvoldoende hygiëne

Incubatietijd is 12 tot 36 uur na besmetting

Symptomen: 

misselijkheid, braken

Buikpijn en diarree 

koorts en diarree 

Bladzijde 287 

"wat is voedselvergiftiging"

COPD

Chronische bronchitis en longemfyseem

Longen werken niet meer goed doordat ze ontstoken zijn of doordat er longblaasjes verloren gaan

ontstaat meestal pas op oudere leeftijd

Oorzaak COPD: 

Roken zorgt dat de longen geprikkeld worden 

> longen raken ontstoken

Astma

Astma: 

Chronische ontsteking van de luchtwegen

De longen zijn snel geïrriteerd en gevoelig voor rook, uitlaatgassen of huisdieren

Komt voor in combinatie met een allergie 

Oorzaak Astma:

Ontsteking van de luchtwegen

Erfelijkheid: astma zit vaak in de familie

Kanker

Kanker is een verzamelnaam van meer dan honderd ziektes; Longkanker; Darmkanker; Borstkanker; Prostaatkanker

Kanker komt voor in allerlei leeftijdsgroepen

Enkele oorzaken van kanker: 

- Ongezonde voeding en leefstijl; overgewicht, roken, alcohol

- Erfelijke aanleg

- Overmatige blootstelling aan zon

- In contact komen met kankerverwekkende stoffen

Dementie

Dementie: verzamelnaam voor meer dan vijftig ziektes

- het gedrag verandert 

- het denkvermogen gaat achteruit

- ongeneeslijke hersenziekte

Meest voorkomende vorm = Ziekte van Alzheimer

Oorzaken: Nog onbekend

Leeftijd - hoe hoger de leeftijd hoe, hoe groter de kans op deze aandoening

Opeenhoping van eiwitten in de hersenen waardoor hersencellen afsterven

Symptomen:

Vergeten van alledaagse dingen 

Verdwalen in een bekende omgeving

Besef voor tijd is weg

Gedrag en karakter kan veranderen

Hoofdstuk 9

Bladzijde 279-299: t/m 9.10 dementie

Hart- en vaatziekten: 

Verzamelnaam voor alle aandoeningen aan het hart en/of de bloedvaten

Eén op de vier Nederlanders overlijdt aan deze ziekte: Belangrijkste doodsoorzaak

Soorten hart- en vaatziekten in groepen ingedeeld:

- Aangeboren hartafwijkingen

- Hartaandoeningen doordat bloedvaten vernauwd of geblokkeerd zijn

- Een infectie of ontsteking van het hart

- Overige aandoeningen, zoals een hartklepafwijking of hartritmestoornissen

Hart en vaatziekten

Oorzaak:   Ongezonde leefstijl; roken, te veel/te vet eten

                     Hoge bloeddruk 

                     Diabetes 

                     Erfelijke factoren 

Symptomen:     Pijn op de borst - benauwdheid

                                Hartkloppingen 

                               Blijvende vermoeidheid

                               Krachtverlies in armen of benen

                               Onwel worden

Beroerte

Ook CVA genoemd = Cerebro Vasculair Accident / een ongeluk in de hersenen

Verzamelnaam voor verschillende problemen met de bloedvoorziening van de hersenen

Een deel van de hersenen krijgt geen zuurstof 

Drie vormen: 

TIA: tijdelijk tekort aan zuurstof in de hersenen door bloedstolsel dat weer snel oplost

Herseninfarct: ader raakt verstopt door bloedstolsel waardoor een deel van de hersenen geen zuurstof krijgt

Hersenbloeding: een lek in een hersenbloedvat

Medicijnen

Vrij verkrijgbare medicijnen

Medicijnen op recept 

Vitamines en mineralen

Vitamine C en kalium; in groenten en fruit 

Vitamine B, eiwit en ijzer; in brood, aardappelen, rijst en pasta

Eiwit, ijzer, calcium en B-vitamines; in vlees, vet en ei 

Vitamine A, D en E; in vetten en olie

Water; in dranken 

Hoofdstuk 9:

Bladzijde 279- 314

Uitleg praktijk PTA Groep 1: nu

Uitleg praktijk PTA Groep 2: daarna