Synoniem, samenstelling, uitdrukking

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 2

Wat leer je?

• Je weet hoe je achter de betekenis van moeilijke woorden kunt komen.
• Herhalen :het begrip synoniem
  
• je kent het begrip samenstelling
• je leert het begrip figuurlijke taal en je kan een voorbeeld geven
  

Wat weet jij van synoniemen?

Synoniem voor crimineel is

1. onaardig
2. misdadig
3. agressief
4. enthousiast

Synoniem voor:
Afbeeldingen

1. computer
2. plaatje
3. tafel
4. bal

Wat is een ander woord voor bos

1. bomengroep
2. struikgewas
3. woud
4. palmboom

Wat is een synoniem van dier?

Wat is niet juist?

1. Een synoniem is een ander woord voor
2. Synoniemen betekenen ongeveer hetzelfde
3. Kapot is synoniem van stuk
4. Synoniemen zijn dezelfde woorden met een andere betekenis

 samenstellingen

Voorbeeld

'parkeergarage'

 

Het woord is een samenstelling van 'parkeer' en 'garage'

parkeergarage is dus een garage om in te parkeren 

Wat denk je dat het woord 'belastinggeld' betekent?

Wat denk je dat het woord 'fotografiecursus' betekent?

Samenstellingen

• Een samenstelling is een woordcombinatie.
• Knip de samenstelling in losse woorden. 
  
• Vind de betekenis van deze woorden. 
• Raad de betekenis van de woordcombinatie. 

Een uitdrukking opzoeken

• Wil je een spreekwoord of gezegde in een (spreek)woordenboek opzoeken? Kijk dan eerst wat het belangrijkste woord van de uitdrukking kan zijn.

• Je zoekt dan dit belangrijkste woord, het trefwoord, in het (spreek)woordenboek op.

Ook in spreekwoordenboeken staan de trefwoorden op alfabetische volgorde. 

Raden of opzoeken

• Je kunt de betekenis van een uitdrukking proberen te raden. Dit kan met de zinnen en zinsdelen eromheen.

• Als raden niet lukt, kun je een woordenboek of spreekwoordenboek gebruiken. 

Wat is het belangrijkste woord van dit gezegde?
'Je moet een gegeven paard niet in de bek kijken'

1. gegeven
2. paard
3. moet kijken
4. je

Wat is het belangrijkste woord van dit gezegde?
'Zijn eigen boontjes doppen'

1. eigen
2. doppen
3. boontjes

Een uitdrukking opzoeken

• Wil je een spreekwoord of gezegde in een (spreek)woordenboek opzoeken? Kijk dan eerst wat het belangrijkste woord van de uitdrukking kan zijn.

• Je zoekt dan dit belangrijkste woord, het trefwoord, in het (spreek)woordenboek op.

Ook in spreekwoordenboeken staan de trefwoorden op alfabetische volgorde. 

'Ik vond het maar niks om weg te zijn van huis. Oost, west, thuis best.'
Wat betekent die tweede zin ?

Momentje  nadenken

Hoe gaat het nu?
Wat gaat goed, wat kan beter?
Welke vragen heb je nog? Die kun je bij de volgende dia invullen.

Je hebt nu geleerd over:

• synoniem
• samenstelling
  
• de betekenis van een uitdrukking achterhalen

Maandag 27 november s.o. Over taal blok 1 en 2

Wat leer je vandaag?

• Herhalen tekstdoel en tekstsoort
• Herhalen verschillen tussen verkennend, grondig en   zoekend lezen. 
• Je leert het verschil tussen onderwerp en deelonderwerp
  
• 
  

Een kenmerk van verkennend lezen is:

1. Je bekijkt de tekst: titel, tussenkopjes, plaatjes.
2. Je zoekt de woorden op die je niet begrijpt.
3. Je leest de tekst intensief.

Bij grondig lezen, lees je de tekst:

1. Helemaal
2. Voor de helft
3. Nog niet

Bij zoekend lezen, lees je de tekst:

1. Helemaal
2. Voor de helft
3. Niet

Onderwerp van een tekst.

Het onderwerp van de tekst noteer je in:

1. Een paar woorden.
2. Een hele zin.
3. In twee of meer zinnen.

In welke drie onderdelen is een tekst verdeeld?

Tekst 2

Insecten eten is gezond

http://www.nu.nl/lifestyle/3422156/insecten-eten-gezond.html

www.nu.nl

Geef het onderwerp van deze tekst

1. Insecten eten
2. Gezond eten
3. Bespaar het milieu
4. Arme landen

Tekst 3

Quest

Emo-eten werkt

www.quest.nl

Geef het onderwerp van deze tekst

Wat is een deelonderwerp?

Wat zou een deelonderwerp kunnen zijn in een tekst over politiek?

1. Gezelschapsspellen
2. Verkiezingen
3. Vakantiereizen
4. De woestijn

Wat zou een deelonderwerp kunnen zijn in een tekst over school?

1. De dierenwinkel
2. De geschiedenis van voetbal
3. Pauzes in de aula
4. Zakgeld

DOEL:

Informeren

De schrijver wil dat je iets te weten komt

DOEL:

Overtuigen

De schrijver wil zijn mening geven

DOEL:

Amuseren

De schrijver wil je vermaken

DOEL:

Uitleggen

De schrijver wil uitleggen hoe je iets moet doen

Je hebt nu geleerd over:

• tekstdoelen
•  zoekend, verkennend en grondig lezen                                                                                               
• onderwerp van een tekst
• deelonderwerp

En nu aan de slag!

• Maken Lezen blok 1 opdracht 5 en 6

• Tip voor s.o. Over taal blok 1 en 2 maak digitale oefeningen       op It’s learning