Schrijfvaardigheid les 4

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

WELKOM 3Vb

Lesinhoud

Lezen

Leerdoelen

Setting en sfeer

Verwerken

Leerdoelen controleren

Lezen 

Leerdoelen

Je leert hoe:

- setting en sfeer kunnen bijdragen aan het plot

- groot de invloed van setting en sfeer zijn

- je zelf aantrekkelijke beschrijvingen maakt

Setting: ruimte

• Ruimte: alles wat te maken heeft met plaatsen. Een land, stad, dorp, een gebouw, een planeet. 

• De ruimte kan bestaan of niet bestaan, herkenbaar zijn of onherkenbaar.

• De ruimte kan een sfeer oproepen, bijvoorbeeld spanning. Denk bijvoorbeeld aan een tankstation. Overdag niet eng, 's nachts een grimmige plek.

Setting in drie delen

1. Plaats - in de klas, op het voetbalveld, op straat.

2. Tijd - vanmorgen, in 2025, in de herfst.

3. Omstandigheden - tijdens WO II, op vakantie, in de regen.

Voorbeeld van setting: de zomer van 2025, op het voetbalveld, in de regen. (Welke sfeer creëer je?)

Sfeer

Wordt gemaakt door beschrijvingen van de setting

Sfeer versterk je met zintuigen: horen, ruiken, voelen

Niet: De kleedkamer stonk.

Sfeer

Wordt gemaakt door beschrijvingen van de setting

Sfeer versterk je met zintuigen: horen, ruiken, voelen

Niet: De kleedkamer stonk.

Maar: De kleedkamer rook naar een combinatie van gebruikte voetbalsokken en bier.  

Sfeer

- Statische werkwoorden vermijden

(staan, zijn, liggen, zich bevinden) 

Niet: De oude appelboom bevindt zich naast de houten voordeur. 

Sfeer

- Statische werkwoorden vermijden

(staan, zijn, liggen, zich bevinden) 

Niet: De oude appelboom bevindt zich naast de houten voordeur. 

Maar: De oude appelboom raakt met haar takken net de houten voordeur.  

Verwerken (20 min)

Lees eerst de theorie

Schrijfvaardigheid H4 (Setting en sfeer; blz. 98)

Opdracht 5, 6, 7, 10 & 11

Klaar? Vooruitwerken!

1.  Bedenk een thema dat in beide boeken voorkomt (zoals verlies, vrijheid)
2. Noteer per boek in steekwoorden: (rol v/h thema, reactie hoofdpersoon)
3. Vergelijk de boeken: zie je verschil in toon, stijl, boodschap, etc.?
4. Denk na over wat dat verschil zegt over de schrijvers: waarom zouden ze het thema anders (of op dezelfde manier) benaderen?
5. Bereid voor wat je wil zeggen over de boeken - je hoeft nog niets te schrijven, maar wel te begrijpen waar je straks naartoe wilt.

De setting (ruimte)

Setting: de plaats (geografisch), de tijd (de historische tijd) en de omstandigheden (bijvoorbeeld winter, vakantie, staking). 

De ruimte van een verhaal kan verschillende functies hebben, zoals:
sfeer oproepen: bepaalde ruimten kunnen een sfeer oproepen. Zo kan een donker bos spanning oproepen.