10.3 Transcriptie

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

10.3 Transcriptie

Leerdoelen

• Je kunt beschrijven hoe transcriptie plaatsvindt.

Transcriptie 

Transcriptie: Omzetten stuk DNA (gen) in RNA

Translatie: RNA wordt in ribosomen omgezet in aminozuren. Deze aminozuurketen vormt een eiwit.

 

RNA

Enkelstrengs nucleïnezuur

Bouwsteen = nucleotiden

• Ribose
• Fosfaatgroep
• base (A/C/G/T = U)

Binas tabel 71A

RNA

• messenger RNA (mRNA)  = code, basenvolgorde, voor maken eiwit
• ribosomaal RNA (rRNA) = bestanddeel ribosomen
• Transfer-RNA (tRNA) = binden aminozuren uit cytoplasma + vervoer naar ribosoom  

Binas tabel 71K1+2

Transcriptie = vormen mRNA

1. Ontvouwen DNA
2. Promotor + transcriptiefactoren = plek waar RNA-polymerase kan binden
3. Waterstofbruggen verbreken

• Matrijsstreng/ template/ niet-coderende streng 3' - 5'
• Coderende streng 5' - 3'

Transcriptie vindt plaats langs de matrijsstreng: 3'->5' 

vanaf startcodon t/m stopcodon

Binas tabel 71E

Eukaryoten

pre-mRNA

RNA-processing

• Introns = niet-coderend ; eruit
• Exons = coderend ; blijft

mRNA

Binas tabel 71H

Translatie, vorming eiwit

mRNA verlaat de kern 

rRNA vormt ribosomen

tRNA brengt aminozuren naar ribosomen

Huiswerk

Bestudeer B3

Maken + nakijken opdr. 30 t/m 41