Lijdend voorwerp

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Lijdend voorwerp

Doel

• Aan het einde van de les weet je een lijdend voorwerp is.
• Aan het einde van de les kun je het lijdend voorwerp in een zin vinden.

Het lijdend voorwerp (lv)

• Het lijdend voorwerp (lv) ondergaat of overkomt de handeling in de zin.
  
• Bijvoorbeeld: De aardige vrouw geeft een bos bloemen aan de oude dame.
  
•   Handeling = geeft
  
•   Lv = een bos bloemen
  

• Zo vind je het lijdend voorwerp:
  
• Stel de vraag:
  
• Wie of wat + persoonsvorm + onderwerp + rest werkwoordelijk gezegde?
  
• Het antwoord op deze vraag is het lijdend voorwerp.
  
• Let op!
  
• - Een lijdend voorwerp begint nooit met een voorzetsel (woordjes als: in, op, tussen, naast, onder, bij enzovoorts.
  
• - Niet elke zin heeft een lijdend voorwerp.
  

Voorbeelden

• Hij geeft het boek aan mij. 
• Wat geeft hij? 
• Het boek.
• Wij schonken de oude collectie aan Karel.
• Wat schonken wij?
• De oude collectie.

Voorbeelden

• Hij schopt die jongen tegen zijn been.
• Wie schopt hij?
• Die jongen.
• Van dat gezeur wordt zij boos.
• Wie/wat wordt zij boos?
• Geen lijdend voorwerp.

Thomas heeft Marieke bloemen gegeven.
Lijdend voorwerp =

1. Er is geen lijdend voorwerp
2. Thomas
3. Marieke
4. bloemen

Mag ik jouw rekenmachine lenen?
Lijdend voorwerp =

1. Mag lenen
2. ik
3. jouw rekenmachine
4. geen lijdend voorwerp

Heeft elke zin een lijdend voorwerp?

1. Ja
2. Nee

Gisteren liepen wij samen naar school.

In deze zin staat .....

1. wel een lijdend voorwerp
2. geen lijdend voorwerp

Ik breng die spullen wel weg.

In deze zin staat...

1. wel een lijdend voorwerp
2. geen lijdend voorwerp

Ik veeg mijn voeten op de deurmat.

Lijdend voorwerp =

1. Ik
2. mijn voeten
3. op de deurmat
4. geen lijdend voorwerp

Anton brengt zijn zusje naar school.

Lijdend voorwerp =

1. Anton
2. brengt
3. zijn zusje
4. er is geen lijdend voorwerp

Lijdend voorwerp?
Mounir bezeert zijn knie.

Hij heeft een voetbal gevonden.
Het lijdend voorwerp is

Benoem het lijdend voorwerp.

Alle leerlingen hebben een laptop gekregen.

Benoem het lijdend voorwerp.

Moest jij gisteren zo lang wachten?

De lerares

geeft

een proefwerk.

persoonsvorm

onderwerp

lijdend voorwerp

werkwoordelijkgezegde

Julia

maakt

veel gekke filmpjes

persoonsvorm

werkwoordelijk gezegde

onderwerp

lijdend voorwerp

Jorrit

wil

een appeltaart

bakken.

persoonsvorm

werkwoordelijk gezegde

onderwerp

Lijdend voorwerp

werkwoordelijk gezegde

Heb

jij

de afwas

gedaan?

persoonsvorm

werkwoordelijk gezegde

onderwerp

lijdend voorwerp

werkwoordelijk gezegde

Jorrit

wil

vanavond

een pizza

bestellen.

persoonsvorm

werkwoordelijk gezegde

onderwerp

lijdend voorwerp

Overig zinsdeel

werkwoordelijk gezegde

Gisteren 

heeft

de hond

een nieuwe mand

gekregen

persoonsvorm

werkwoordelijk gezegde

onderwerp

lijdend voorwerp

werkwoordelijk gezegde

overig zinsdeel

Maak een zin met een lijdend voorwerp.

Van der Dam / heeft / 2K2 / een online les / gegeven. 

Van der Dam heeft een online les gegeven. 

Van der Dam heeft 2K2 een online les gegeven. 

Van der Dam heeft 2K2 een online les gegeven. 

Van der Dam heeft 2K2 een online les gegeven. 

werkw. gezegde

onderwerp

persoonsvorm

zinsdelen

lijdend voorwerp

hebben altijd een werkwoord.

vind je door de vraag: wie/ wat + pv?

vind je door de zin in een ander tijd te zetten.

vind je door de vraag: wie/ wat + pv + o?

is de persoonsvorm + alle werkwoorden of een werkwoordelijke uitdrukking.

Zinnen

Het onderwerp

De persoonsvorm

Het lijdend voorwerp

Een werkwoordelijk gezegde

Woordsoorten

Zinsdelen

zelfstandig naamwoord

bijvoeglijk naamwoord

werkwoord

onderwerp

persoonsvorm

lijdend voorwerp

werkwoordelijk gezegde

Doel

• Aan het einde van de les weet je een lijdend voorwerp is.
• Aan het einde van de les kun je het lijdend voorwerp in een zin vinden.

Na deze les, 

wil ik...

de uitleg nog 1 keer horen

meer voorbeelden krijgen

meer oefeningen maken

de leerstof thuis nog even bekijken

overgaan naar nieuwe leerstof

nog meer te weten komen over de leerstof

niet meer te weten komen over de leerstof

nog iets anders (vul de vraag op de volgende slide in)