Werkwoordspelling les 1

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Deze les ga je...

...de regels van werkwoordspelling doornemen van de volgende werkwoordsvormen:

PV TT

PV VT

VD

VDBN

Wat is het verschil tussen sterke
en zwakke werkwoorden?

Persoonsvorm verleden tijd

Sterke werkwoorden

Ik loop - Ik liep - Ik heb gelopen

Ik zwem - Ik zwom - Ik heb gezwommen

Zwakke werkwoorden

Ik ren - Ik rende - ik heb gerend        

Ik werk - ik werkte - ik heb gewerkt

Welke woordsoort is het werkwoord in de volgende zin:
Ik besta al heel lang.
Ik vertel graag verhalen.

Welke woordsoort is het tweede werkwoord in de volgende zinnen:
Het verhaal heeft al heel lang bestaan.
Hij heeft het steeds verteld.

H1e heeft hun mentor altijd goed ... (coachen)

1. gecoached
2. gecoachd
3. gecoacht
4. gecoachet

De leerlingen op de plattegrond zijn zo ..... (verhuizen)

1. verhuisd
2. verhuizd
3. verhuist
4. verhuizt

6 werkwoordsvormen: pv

Persoonsvorm (pv) - het enige werkwoord dat van tijd en getal kan veranderen. Als er maar één werkwoord in de zin zit, is dat altijd de persoonsvorm.

Hebben jullie het huiswerk af?

Had jij je huiswerk gemaakt?

Ik geef hem een cadeau.

Wij hebben hem een cadeau gegeven.

5 werkwoordsvormen: pv

De persoonsvorm in de tegenwoordige tijd

ik-vorm (+ t)

infinitief (wij-vorm)

"lopen" als trucje invullen

Ik loop - hij loopt

Ik word - hij wordt

Ik beantwoord - hij beantwoordt

5 werkwoordsvormen: pv

De persoonsvorm in de verleden tijd (zwakke werkwoorden)

ik-vorm + te(n)

ik-vorm + de(n)

Gisteren rustte ik uit van een voetbaltraining. (ik-vorm + te)

Gisteren beantwoordde ik mijn mail. (ik-vorm + de)

Gebruik bij twijfel 'T eX KoFSCHiP

5 werkwoordsvormen: vdw

Voltooid deelwoord (vdw) - Komt nooit alleen, staat altijd samen in de zin met een vorm van hebben, zijn of worden (de persoonsvorm).

Hoe weet je of het voltooid deelwoord op een -d of een -t eindigt?

•     Maak het woord langer in de vertelden tijd
•     Gebruikt 'T eX KoFSCHiP

5 werkwoordsvormen: bnw

(voltooid deelwoord als) bijvoeglijk naamwoord (bnw) - Schrijf je zo kort mogelijk. Je maakt eerst het vdw, daarna voeg je (meestal) alleen een -e toe.

De pizza is verbrand.                   De verbrande pizza

Het huiswerk is gemaakt.         Het gemaakte huiswerk

Let op!

De bananen zijn verrot.        De verrotte bananen.

De kinderen zijn gered.        De geredde kinderen.

De weg is verbreed.               De verbrede weg. (zo kort mogelijk)

De foto's zijn vergroot.         De vergrote foto's. (zo kort mogelijk)

De route is gelopen.              De gelopen route. (-n laten staan, want er staat ook een -n in het vdw)

Samen oefenen

De nieuwe H&M wordt morgen (openen).

Stap 1: persoonsvorm ja/nee?
Stap 2: welke werkwoordsvorm?
Stap 3: pas de juiste regel toe.

De nieuwe H&M wordt morgen (openen).
Stap 1: pv ja/nee?
Stap 2: welke ww-vorm?
Stap 3: pas de juiste regel toe.

Samen oefenen

De (pesten) jongen deed op YouTube zijn verhaal.

Stap 1: persoonsvorm ja/nee?
Stap 2: welke werkwoordsvorm?
Stap 3: pas de juiste regel toe.

De (pesten) jongen deed op YouTube zijn verhaal.
Stap 1: pv ja/nee?
Stap 2: welke ww-vorm?
Stap 3: pas de juiste regel toe.

Aan de slag!

Maak de vragen op de volgende slides:

 

Sterk werkwoord of zwak werkwoord?
DENKEN

1. sterk werkwoord
2. zwak werkwoord

Sterk werkwoord of zwak werkwoord?
WENSEN

1. sterk werkwoord
2. zwak werkwoord

Sterk werkwoord of zwak werkwoord?
LOPEN

1. sterk
2. zwak

Sterk werkwoord of zwak werkwoord?
ZOEKEN

1. sterk
2. zwak

Sterk werkwoord of zwak werkwoord?
COACHEN

1. Sterk werkwoord
2. Zwak werkwoord

De persoonsvorm in de tegenwoordige tijd

ik-vorm (+ t)

infinitief (wij-vorm)

"lopen" als trucje invullen

Ik loop - hij loopt

Ik word - hij wordt

Ik beantwoord - hij beantwoordt

Mijn zus (worden) morgen 16 jaar.

Wat (vinden) je vader van die nieuwe sneakers?

Waarom (beantwoorden, tt) hij mijn appje niet?

Ik (gamen) het liefst de hele dag.

Wat (zullen) we koken vanavond?

De persoonsvorm in de verleden tijd (zwakke werkwoorden)

ik-vorm + de(n)

ik-vorm + te(n)

Gebruik bij twijfel 'T eX KoFSCHiP

De persoonsvorm in de verleden tijd (zwakke werkwoorden)

ik-vorm + te(n)

ik-vorm + de(n)

Gisteren rustte ik uit van een voetbaltraining. (ik-vorm + te)

Gisteren beantwoordde ik mijn mail. (ik-vorm + de)

Gisteren (werken) wij allemaal aan ons huiswerk Nederlands.

Waarom (lachen) je broertje zo hard vorige week?

David (beantwoorden, vt) mijn appje erg snel.

Op Texel (fietsen, vt) de leerlingen van het ATC het hele eiland over.

De honden (krabben, vt) zich nadat ze in de bossen waren geweest.

Het voltooid deelwoord

Een voltooid deelwoord staat altijd samen in de zin met een vorm van hebben, zijn of worden (de persoonsvorm).

Het gebeurt vandaag.   (gebeurt = persoonsvorm)

Het is vandaag gebeurd. (gebeurd = voltooid deelwoord)

Ik beantwoord de mail.    (beantwoord = persoonsvorm)

Ik heb de mail beantwoord.   (beantwoord = voltooid deelwoord)

Ik vertel een verhaal.   (vertel = persoonsvorm)

Ik heb een verhaal verteld.    (verteld = voltooid deelwoord)

Het voltooid deelwoord

Een voltooid deelwoord staat altijd samen in de zin met een vorm van hebben, zijn of worden (de persoonsvorm).

Hoe weet je of het voltooid deelwoord op een -d of een -t eindigt?

1. Maak het woord langer in de vertelden tijd
2. Gebruikt 'T eX KoFSCHiP

De plannen zijn gewijzig...   1. Gisteren wijzigde ik de plannen   2. stam = wijziG  ---> gewijzigD       

Zijn nummer is geblok...       1. Gisteren blokte ik zijn nummer     2. stam - blokK    ----> geblokT

Hoewel de leeuw (temmen) is, kan hij nog steeds gevaarlijk zijn.

Na jarenlang ontkennen heeft de acteur nu toch zijn buitenechtelijke kind (erkennen).

De muggenbult op mijn rug heeft wel twee dagen (jeuken)

Marco heeft meteen (douchen) nadat hij in het water was gevallen.

Momenteel is Tess alleen nog maar
(focussen) op het overleven van de toetsweek.

5 werkwoordsvormen: bnw

(voltooid deelwoord als) bijvoeglijk naamwoord (bnw) - Schrijf je zo kort mogelijk. Je maakt eerst het vdw, daarna voeg je (meestal) alleen een -e toe.

De pizza is verbrand.                   De verbrande pizza

Het huiswerk is gemaakt.         Het gemaakte huiswerk

Let op!

De bananen zijn verrot.        De verrotte bananen.

De kinderen zijn gered.        De geredde kinderen.

De weg is verbreed.               De verbrede weg. (zo kort mogelijk)

De foto's zijn vergroot.         De vergrote foto's. (zo kort mogelijk)

De route is gelopen.              De gelopen route. (-n laten staan, want er staat ook een -n in het vdw)

Het (beloven) zakgeld kreeg ik uiteindelijk niet.

De (verven) muren waren nog nat.

De passagiers kwamen veilig uit het (landen) vliegtuig.

Het (kneden) deeg moest een uur rijzen.

De (vekopen) spullen leverden veel geld op.

Wat vind je nog moeilijk aan werkwoordspelling? Geef een voorbeeld.

Einde van deze les

* Ga hulpboek spelling

* Start alvast met het huiswerk: opdracht 3 en 4