DSH H2.3 gevaren van straling (Overal Natuurkunde)

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

2.3 de gevaren van straling

Deze les:

1. Terugblik  (3.1 &) 3.2
2. Uitleg §3 
3. Video: most radioactive place on earth
4. Quiz vragen

Iedereen doet mee!!!

Waarschuwing voor:

Sterre, Demi, Rosalie, Sarah, Mart(?), Seth en Liam en Devin.

Vorige keer 12 vragen. Jullie hebben minder dan 10 beantwoord!

Complimenten voor:

Tijs, Micha, Sep, Jari, Tim en Mauro

Jullie hebben alle 12 de vragen beantwoord!

De meest energierijke elektromagnetische straling is ...

1. gammastraling
2. rontgenstraling
3. ultraviolet
4. infrarood

Welke van deze stralingsbronnen is een natuurlijke stralingsbron?

1. Radiozender
2. Magnetron
3. Sterren
4. Infraroodlampen

Röntgenstraling word door de botten in je lichaam

1. doorgelaten
2. geabsorbeerd
3. gereflecteerd

Voorbeelden van deeltjesstraling:

1. alfa en bèta
2. röntgen en bèta
3. alfa en röntgen
4. gamma en röntgen

Vorige les hebben we het gehad over de halveringstijd. Wat is de halveringstijd?

De halveringstijd van instabiel Jodium is 8 dagen. Hoeveel procent is er na 24 dagen nog over?

1. 33,3%
2. 25 %
3. 12,5%
4. 0%

2,0 gram thorium vervalt gedurende 72 dagen, waarna er nog maar 0,25 gram thorium over is.
Hoe groot is de halveringstijd van thorium?

1. 9 dagen
2. 12 dagen
3. 24 dagen
4. 36 dagen

Het gevaar van alfa, bèta, gamma en röntgenstraling voor je lichaam is dat deze straling:

1. je lichaam radioactief maakt
2. de cellen in je lichaam te warm maakt.
3. atomen in je lichaam kan ioniseren

Lesdoelen 3.3  de gevaren van straling

Aan het einde van de les kan je uitleggen..

• wat de schadelijke gevolgen van straling zijn
• wat het verschil tussen besmetting en bestraling is
• wat het doordringend vermogen is en weet je waar die van afhangt.  
• wat de stralingsdosis betekent
• hoe je de stralingsdosis kunt verminderen

Bestraling of besmetting?
Betty heeft een handvol paranoten opgegeten. Deze noten bevatten (voor voedingsmiddelen) een opvallend grote hoeveelheid radium.

1. Bestraling
2. Besmetting

Je maakt een foto van je tanden met röntgenstraling

1. Bestraling
2. Besmetting

Bij het maken van een CT-scan is er sprake van...

1. Bestraling
2. Besmetting
3. Bestraling en besmetting

Radiotherapie kan op 2 manieren: Uitwendig en Inwending (brachytherapie). Bij welke vorm van bestraling word je besmet?

1. Bestraling van buitenaf
2. Bestraling van binnnenuit

Bestraling of besmetting?
David is verwarmingsmonteur en werkt regelmatig in kruipruimtes met een verhoogde concentratie van het radioactieve edelgas radon.

1. Bestraling
2. Besmetting

Stralingsdosis

• dosismeter (badge, geigerteller)
• stralingsdosis (de hoeveelheid energie per kg weefsel)
• eenheid: Sievert, of millisievert (mSv) of microsievert (µSv)
• dosislimiet: 
• gewone volwassene: 1 mSv
• Beroep met straling: 20 mSv

Bedenk een aantal manieren om jezelf te beschermen tegen straling

Beschermen tegen straling

• Afstand: zo groot mogelijk
• Tijd: zo kort mogelijk
• Bron of jezelf afschermen

Doordringend vermogen

Doordringend vermogen en Bescherming

Doordringend vermogen is afhankelijk van:

• De grootte van de deeltjes en de energie van de straling

Hoe goed materiaal beschermt is afhankelijk van:

• De dichtheid van het materiaal

Halveringsdikte

De dikte van een materiaal wat de helft van de gammastraling doorlaat.

De grafiek ziet er net zo uit als bij halveringstijd. 

Straling tegenhouden

Lesdoelen 3.3  de gevaren van straling

Aan het einde van de les kan je uitleggen..

• wat de schadelijke gevolgen van straling zijn
• wat het verschil tussen besmetting en bestraling is
• wat het doordringend vermogen is en weet je waar die van afhangt.  
• wat de stralingsdosis betekent
• hoe je de stralingsdosis kunt verminderen

Met welk apparaat kun je de stralingsdosis meten?

1. Teslameter
2. dosismeter
3. energiemeter
4. spanningsmeter

Wat is de eenheid van de (effectieve) stralingsdosis

1. Gy
2. J
3. Sv
4. J/kg

Het doordringend vermogen is een maat voor hoe gemakkelijk de straling ergens doorheen kan
gaan.

1. Juist
2. Onjuist
3. Aliens

Gammastraling heeft het grootste doordringend vermogen.

1. Juist
2. Onjuist
3. Aliens

De stralingsdosis in (milli)Sievert is een maat voor

1. hoeveel straling je ontvangt
2. hoeveel atoomkernen er vervallen

Wat kan je niet doen jezelf tegen straling te beschermen?

1. Blootstellingstijd beperken
2. Afstand zo groot mogelijk maken
3. Jodium tabletten eten
4. De stralingsbron afschermen

Hoe dik moet aluminium ongeveer zijn om bètastraling tegen te houden?

1. 1 mm
2. 1 cm
3. 1 dm
4. 1 m

Welke straling kan een dikke glazen ruit tegenhouden?

1. Alfa
2. Beta
3. Gamma
4. Geen

Bij besmetting zit er radioactief materiaal in je lichaam

1. Juist
2. Onjuist
3. Aliens

Je kan een 'badge' dosimeter direct uitlezen.

1. Juist
2. Onjuist
3. Aliens

Je kan een geigerteller direct uitlezen.

1. Juist
2. Onjuist
3. Aliens

Na twee halveringsdikten ben je alle straling kwijt, want 1/2 + 1/2 = 100%

1. Juist
2. Onjuist
3. Aliens

Na twee halveringsdikten ben je een kwart van de straling kwijt, want
1/2 * 1/2 = 25%

1. Juist
2. Onjuist
3. Aliens

Lesdoelen 3.3  de gevaren van straling

Aan het einde van de les kan je uitleggen..

• wat de schadelijke gevolgen van straling zijn
• wat het verschil tussen besmetting en bestraling is
• wat het doordringend vermogen is en weet je waar die van afhangt.  
• wat de stralingsdosis betekent
• hoe je de stralingsdosis kunt verminderen

Doordringend vermogen