Straat 2.3 Grammatica

• Nederlands
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 2

 Pak je leesboek

       15 minuten lezen.

Zo starten wij de les:

Groene tijd: 

Rustig gaan zitten, telefoon op stil en in je tas. 

Pak je Chromebook en ga naar LessonUp. Code op white board. 

Login met je eigen naam!

Ingelogd? Draai je scherm naar mij toe.

               

Oranje tijd: 

Klassikaal uitleg en zelfstandig werken.

         

Blauwe tijd: 

Opdrachten afronden, exit ticket en rustig opruimen.

Vandaag

2.3 Grammatica 

B Deel 1

C Deel 2

Bedrijvende of lijdende vorm

Wat zie je op het plaatje?

Heb je al eens gehoord van de lijdende en bedrijvende vorm van een zin?

Ja

Ooit, maar weet het niet meer.

Nog noooooit van gehoord.

✅ Lesdoel  

Aan het einde van de les kun je:

1. vertellen wat het verschil tussen bedrijvende of lijdende vorm is.

2. een zin veranderen van lijdend naar bedrijvend, en andersom.

💡 Waarom leren we dit?

Omdat je dan:

zinnen beter snapt;

duidelijker leert schrijven;

handiger wordt met taaltoetsen en begrijpend lezen.

Voorbeeld:

 De kok bakt de pannenkoeken.

of

                     De pannenkoeken worden gebakken door de kok.          

Wat is het verschil?

Gebruik de "wie/wat+gez." vraag.

Het verschil

•  De kok bakt de pannenkoeken.
• De kok is aan het bakken.
• Bedrijvend = actief: je (het onderwerp) doet iets.

•  De pannenkoeken worden gebakken door de kok. 
• De pannenkoeken worden gebakken, kunnen zij niet aan doen.
• Lijdend = passief: je (het onderwerp) ondergaat iets.

Ezelsbruggetje(s)

In een lijdende (passieve) zin bestaat de persoonsvorm altijd uit een vorm van 'worden' of 'zijn'.

Mijn mobieltje werd door de docent ingenomen.

Er staat altijd een voltooid deelwoord in een lijdende zin.

Mijn mobieltje werd door de docent ingenomen.

De docent heeft mijn mobieltje ingenomen.

De docent nam mijn mobieltje in.

De ouders van het vermiste meisje hadden een krant gekocht bij de plaatselijke supermarkt.

Is deze zin bedrijvend of lijdend?

1. bedrijvend
2. lijdend

Bedrijvend / actief

Lijdend / passief

Het team legde in ruim drie maanden tijd alle puzzelstukjes bij elkaar.

De man aan de kant van de weg heeft de politieagent zijn verhaal verteld.         

De ramptoeristen werden naar een andere baan geleid door de verkeersbegeleiders.

Gedurende het gehele onderzoek wordt de politie door de forensisch arts bijgestaan.

De oplossing is op tijd meegedeeld door het hoofd van de recherche.

Maak van de zin een lijdende vorm.

De ouders van het vermiste meisje hadden een krant gekocht.

Uitleg bij het antwoord.

De ouders van het vermiste meisje hadden een krant gekocht bij de plaatselijke supermarkt.

Je maakt de zin lijdend door:

Van het lijdend voorwerp (een krant) het onderwerp maken:

Een krant was gekocht door de ouders van het vermiste meisje.

Het gezegde uit te breiden met een vorm van het werkwoord ‘zijn’:

Een krant was gekocht door de ouders van het vermiste meisje.

Maak van de zin een bedrijvende/actieve vorm.

Alle gegevens werden netjes uitgewerkt door de journalisten.

Uitleg bij het antwoord.

Alle gegevens werden netjes uitgewerkt door de journalisten.

Je maakt een lijdende zin bedrijvend door:

Van het onderwerp (de informatie) het lijdend voorwerp te maken; 

De technische recherche geeft de informatie twee keer per dag door.

Het werkwoord ‘wordt’ te verwijderen;

Nu maken

Learnbeat 

Straat 2.3 Grammatica en formuleren

B Deel 1: Grammatica: Zinsdeel: Bedrijvende en lijdende

Bij 70% goed beantwoord mag je nakijken.

Niet af? Huiswerk!

Alles in stilte, heb je een vraag steek je vinger op.

Blauwe tijd: afronden en evalueren.
Lesdoel 1
Ik weet het verschil tussen een bedrijvende en lijdende vorm en kan deze uitleggen.

😒🙁😐🙂😃

Lesdoel 2
Ik kan van een bedrijvende zin een lijdende zin maken en andersom.

😒🙁😐🙂😃

Reflectie:
Wat ging bij jou goed tijdens deze les?
Wat kan nog iets beter? Hoe ga je dat verbeteren? Denk ook aan je gedrag, inzet etc.

Feedback:
Wat vond je fijn/goed aan deze les?
Wat zou je liever anders willen zien?

Volgende keer:

Verder met 2.3 Grammatica C deel 2, soorten werkwoorden.

Graag je tafel netjes zetten en stoel aanschuiven.

Dank je wel en een fijne dag verder!