7.2 Populaties

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

7.2 Populaties

- Voorkennis

- Uitleg 7.2 deel 1

- Opdrachten maken

Leerdoelen

7.2.1 Je kunt binnen een ecosysteem vormen van concurrentie en van coöperatie onderscheiden.

7.2.2 Je kunt de dynamiek en het evenwicht in een ecosysteem beschrijven.

Voor welke zaken kan er concurrentie tussen organismen zijn?

en

Zal er meer concurrentie zijn tussen populaties of binnen populaties?

Concurrentie

Voedsel, partners, ruimte, licht, nestgelegenheid etc.

Meer binnen populatie dan tussen populaties!

Concurrentie --> hoge selectiedruk --> 'winnaars' hebben best aangepaste eigenschappen --> grootste overlevingskans --> geven eigenschappen door aan nakomelingen.

Mogelijk gevolg: kleinere genetische diversiteit (wanneer nadelig?).

Verschil gelijke of

wisselende abiotische

factoren.

Symbiose = langdurig samenleven van organismen van verschillende soorten.

Drie vormen:

- Mutualisme: + +

- Commensalisme: + ±

- Parasitisme: + -

Samenwerking tussen soortgenoten?

symbiose coöperatie

Maken 7.2

Opdrachten: 9 en 10

(Bespreken opdrachten van 7.1?)

Klaar?

- Gerbil verslag

- Leerdoelen uitwerken van thema 4, 5, 6 of 7

Leerdoelen

7.2.1 Je kunt binnen een ecosysteem vormen van concurrentie en van coöperatie onderscheiden.

Eerste 10 min. in stilte.

7.2 Populaties

- Voorkennis

- Uitleg 7.2 deel 2

- Opdrachten maken

- Leerdoelencheck

Leerdoelen

7.2.1 Je kunt binnen een ecosysteem vormen van concurrentie en van coöperatie onderscheiden.

7.2.2 Je kunt de dynamiek en het evenwicht in een ecosysteem beschrijven.

Welke factoren kunnen de populatiegrootte van een soort beïnvloeden?

Dynamiek = schommelen 

van biotische factoren.

/ geboorte

wegtrekken

binnentrekken

Biologisch evenwicht = soortensamenstelling van levensgemeenschap blijft ong. constant (tussen vaste waardes).

Exoot

Exoten = organismen die als gevolg van menselijk handelen terechtkomen in een leefgebied waarin ze oorspronkelijk niet thuishoren.

Soms eigenschappen, waardoor ze 'winnen' van inheemse soorten. 

Parkieten in NL

Draagkracht

Maximale populatiegrootte die zich over langere tijd in dat ecosysteem kunnen handhaven (door beperkende factoren).

Overschreden?

1: overschot sterft  -> biologisch evenwicht

2: massale sterfte 

3: populatie stort in en herstelt niet 

Voorbeelden:

1: wisselwerking tussen predator en prooi, waardoor populatie gelijk blijft.

2: rupsenplaag eet al het blad --> tekort aan planten --> massale sterfte --> nog steeds minder planten -->kleinere draagkracht

3: alle planten opgegeten door grazers --> geen voedsel meer 

of door sterfte te weinig paringspartners

Maken 7.2

Opdrachten: 11 t/m 13

Klaar?

- Gerbil verslag

- Leerdoelen uitwerken van thema 4, 5, 6 of 7

Laatste 10 min: leerdoelencheck!

Leerdoelen

7.2.1 Je kunt binnen een ecosysteem vormen van concurrentie en van coöperatie onderscheiden.

7.2.2 Je kunt de dynamiek en het evenwicht in een ecosysteem beschrijven.

Eerste 10 min. in stilte!

De symbiose tussen mens en mug is...

1. Mutualisme
2. Parasitisme
3. Commensalisme

Bijen halen hun voedsel uit bloemen. Ondertussen zorgen de bijen ervoor dat de stuifmeel van de bloemen wordt overgebracht naar andere bloemen, waardoor de planten elkaar kunnen bestuiven. Deze vorm van symbiose is ...

1. Mutualisme
2. Parasitisme
3. Commensalisme

De koekoek legt zijn ei in de nesten van zangvogels. De jonge koekoek duwt sommige eieren van de zangvogel uit het nest. De zangvogels voeren de jonge koekoek ook meer dan hun eigen jongen, door een supranormale prikkel. Deze symbiose is een vorm van ...

1. Mutualisme
2. Parasitisme
3. Commensalisme

Wortelknolbacteriën leven in de wortels van planten. De bacterie gebruikt de organische stoffen die de plant maakt. De bacterie maakt zelf NH3 van de stikstof in de lucht. De plant gebruikt de NH3 om aminozuren te maken. Deze vorm van symbiose is...

1. Mutualisme
2. Parasitisme
3. Commensalisme

Vogels maken hun nesten in bomen. Deze vorm van symbiose is...

1. Mutualisme
2. Parasitisme
3. Commensalisme

Wanneer spreken we van een biologisch evenwicht?

1. Als de populatiegrootte altijd hetzelfde is
2. Als de populatiegrootte een populatiegrootte is
3. Als de populatiegrootte rond een gelijke waarde schommelt
4. Als de dieren in een populatie even zwaar zijn

Hoe groot is de draagkracht voor schapen ongeveer?

1. 1500 schapen
2. 15 000 schapen
3. 150 000 schapen
4. 1 500 000 schapen

Waardoor kan overschrijding van draagkracht tot een lagere draagkracht leiden?

1. de dieren zijn dood
2. voedselbronnen zijn uitgeput
3. het systeem schiet door

Het langdurig samenleven van organismen van verschillende soorten

Invloeden uit de levenloze natuur

De maximale populatiegrootte in een ecosysteem over langere tijd

Bepaalt of en hoeveel organismen van de soort in een gebied kunnen overleven

Samenlevingsvorm waarbij allebei de soorten voordeel hebben

Het vermogen om schommelingen in abiotische factoren te verdragen

Draagkracht

Tolerantie

Beperkende factor

Symbiose

Mutualisme

 Abiotische factor