H4 NN 1-KGT Taalverzorging 3 Spelling Voltooid deelwoord

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 1

Herhaling voltooid deelwoord

Leerdoel

Je leert over het voltooid deelwoord.

Het voltooid deelwoord

Het voltooid deelwoord

Het voltooid deelwoord is een van de vormen van het werkwoord. We korten het voltooid deelwoord af met VD.

Het voltooid deelwoord

Als een voltooid deelwoord in een zin zit, dan staat er altijd een vorm van hebben, zijn of worden in de zin. Deze zijn in de zin dan de persoonsvorm (PV). Het voltooid deelwoord komt daar ergens achter. 

voorbeelden

Ik heb vandaag een kies getrokken.

Hij is schoen kwijtgeraakt.

Zij wordt morgen gedoopt.

Wij hebben die bal niet gegooid.

Jullie hebben het huiswerk niet gemaakt.

Het voltooid deelwoord schrijven

Een voltooid deelwoord begint vaak met GE-

(gegaan, genoteerd, gemaakt, gegeven, gelopen, gedaan)

In een scheidbaar werkwoord staat -GE- in het midden.

(weggegooid, schoongemaakt, opgeruimd, ingeschreven)

Het voltooid deelwoord schrijven

Sommige VD eindigen op -n / -en. 

Dit zijn sterke werkwoorden. 

(gegaan, gedaan, gestaan, gelopen, geschreven, gegeven)

Sterke werkwoorden

Sterke werkwoorden veranderen enorm in de verleden tijd. Hier enkele voorbeelden van sterke werkwoorden.

gaan-gingen-gegaan / staan-stonden-gestaan / 

lopen-liepen-gelopen / schrijven-schreven-geschreven / geven-gaven-gegeven

Het voltooid deelwoord schrijven

Andere VD eindigen op -t of -d 

Dit zijn zwakke werkwoorden

(gemaakt, gewerkt, gegooid, verhuisd, ontmoet, geniest)

Het voltooid deelwoord schrijven

Om de spelling van deze VD, eindigend op -t of -d, goed te schrijven kun je de verlengproef toepassen. 

halen --> gehaalde --> je hoort -de, dus je schrijft gehaald met een -d 

voorbeelden verlengproef

gemaakte, dus gemaakT

gewerkte, dus gewerkT

gegooide, dus gegooiD

verhuisde, dus verhuisD

 ontmoet, eindigt met een -t dus blijft een T

'T Kofschip

Misschien heb je al eerder ooit 'T kofschip óf 'T kofschip X  óf 'T Fokschaap op school geleerd. Dit is zeker ook een goede manier om het voltooid deelwoord goed te spellen.

Hoe werkte 'T Kofschip X ook alweer? 

'T Kofschip

Voorbeeld: MAKEN

1) Je neemt de stam van maken --> MAK

2) De laatste letter van de stam zoek je in het woord 'T Kofschip

3) Zit de laatste letter er wel in? Dan eindigt het VD op -t. Zit de laatste letter er niet in? Dan eindigt het VD op -d. 

* de letter -k zit er wel in, dus GEMAAKT

Schema werkwoordspelling

Het schema werkwoordspelling vind je op blz. 238 in het lesboek. Oefen hier gerust mee tijdens het maken van opdrachten in het lesboek.

Een voltooid deelwoord begint altijd met ge-

1. Waar
2. Niet waar

Het voltooid deelwoord is een persoonsvorm.

1. waar
2. niet waar

Wat is een voltooid deelwoord?

1. Werkwoord
2. Zelfstandig naamwoord
3. Lidwoord
4. Persoonsvorm

wat is een voltooid deelwoord

1. en werkwoord in de verleden tijd
2. een voltooid woord
3. een woord dat aangeeft dat iets klaar is, dat begint met ge- be- her- ver- er- of ont-
4. een werkwoord in de tegenwoordige tijd

Bij het goed spellen van het voltooid deelwoord gebruik je...

1. stam +t
2. t kofschip bij zwakke werkwoorden
3. de verlengproef bij alle werkwoorden
4. stam+d

Wat is wél een voltooid deelwoord?

1. bedoelt
2. bedoeld
3. zeg
4. sprak

Wat is het voltooid deelwoord?

1. loop
2. liep
3. gelopen

Een voltooid deelwoord ...

1. staat altijd aan het begin van een zin
2. staat vaak in het midden van een zin
3. staat meestal aan het eind van een zin

Is dit een voltooid deelwoord?

gebukt

1. Ja
2. Nee

Wat zijn wél voltooide deelwoorden?

1. schrijven
2. gedacht
3. overkomen
4. verteld

Van een werkwoord een voltooid deelwoord maken.

Welk voltooid deelwoord is juist bij het werkwoord HEBBEN

1. gehad
2. gehebben
3. gehat
4. gehebt

Wat is het voltooid deelwoord van gebeuren?

1. gebeurt
2. gebeurd

Wat is het voltooid deelwoord van:

VREZEN

1. Gevreest
2. Gevreesd
3. Gevrozen
4. Vrezend

Wat is het voltooid deelwoord van:

JAGEN

1. gejaagt
2. gejaagd

Wat is het voltooid deelwoord van:

KRABBEN

1. Gekrabt
2. Gekrabd
3. Gekrabben
4. Krabbend

Wat is het voltooid deelwoord van:

verven

1. geverft
2. geverfd
3. gevervt
4. gevervd

Wat is het voltooid deelwoord van:

BELONEN

1. beloond
2. beloont
3. belonen
4. belonend

Wat is het voltooid deelwoord van:

bereiken

1. bereikt
2. bereikd

Wat is het voltooid deelwoord?

verhuizen

1. verhuist
2. verhuisd
3. verhuizen
4. geverhuist

Wat is het voltooid deelwoord?

glimlachen

1. glimgelachen
2. geglimlacht
3. glimgelacht
4. geglimlachen

Wat is het voltooid deelwoord?

INSCHRIJVEN

1. geinschrijft
2. geingeschreven
3. geinschreven
4. ingeschreven

voltooid deelwoord van losbarsten

1. barstte los
2. losgebarsten
3. losgebarst
4. gelosbarst

Is dit een voltooid deelwoord?

passen

1. Ja
2. Nee

Wat is géén voltooid deelwoord?

1. geslapen
2. geweest
3. blijven
4. gegeten

Leren voor de toets

- Je kan het voltooid deelwoord goed spellen.

- Je weet hoe je de verlengproef moet toepassen om het voltooid deelwoord goed te spellen.

- Je kan woorden met g en ch goed spellen.

(Je kan 't kofschip X toepassen om het voltooid deelwoord goed te spellen.