chromosomen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Erfelijkheid

Uit welke stof bestaan chromosomen?

1. DNA
2. Genen
3. Mutaties
4. Draden

Een chromosoom bevat:

1. Één gen
2. Meerdere genen
3. Één of meerdere genen, afhankelijk van het chromosoom

gewone celdeling

Bas 3 Geslachtelijke voortplanting

Leerdoelen:

• kunnen uitleggen welke informatie doorgegeven wordt via geslachtscellen
• kunnen uitleggen wat voordelen van geslachtelijke voortplanting en ongeslachtelijke voortplanting zijn

in de celkern zitten chromosomen. 

Een chromosoom is een streng DNA.

Een klein stukje DNA voor een bepaalde erfelijke eigenschap heet een gen.

gen haarvorm

Ongeslachtelijke
voortplanting

Geen geslachtscellen nodig

Bijvoorbeeld: stekken

Geslachtelijk

- veel variatie

- kost veel tijd 

- voordeel als omstandigheden wisselen

Ongeslachtelijk

- vrijwel geen variatie

- kost weinig tijd

- voordeel als omstandigheden gelijk blijven

Bas 4 Dominant of recessief

Leerdoelen:

• weten wat 'dominant' en 'recessief' betekent en de begrippen kunnen toepassen
• de schrijfwijze mbv letters kunnen gebruiken en toepassen

Allelenpaar haarvorm

homozygoot = allelenpaar dat bestaat uit 2 gelijke allelen

bovenste en middelste plaatje

heterozygoot = allelenpaar dat bestaat uit 2 ongelijke allelen

onderste plaatje

Dominant en recessief

• Dominant allel = een allel dat altijd tot uiting komt in het fenotype
  

-aangegeven met een hoofdletter (bijv A)

• Recessief allel = een allel dat alleen tot uiting komt als er geen dominant allel aanwezig is
  

-aangegeven met een kleine letter (a) 

Eigenschap 2 keer in lichaamscel, dus 2 letters per eigenschap!

Homozygoot of heterozygoot?

Wat is dominant, wat is recessief

Legenda geeft informatie

HET GENOTYPE word bepaald door erfelijkheid en invloeden uit het milieu

1. juist
2. onjuist

stelling: van je vader krijg je minder genen dan van je moeder, klopt dat en leg uit waarom eens/oneens

hoe wordt tijdens de bevruchting bepaald of het een jongen wordt?

1. door een XY zaadcel
2. door een Y eicel
3. door een XY eicel
4. door een Y zaadcel

Welk van onderstaande eigenschap heeft te maken met het fenotype?

1. Blond geverfd haar
2. Kort geknipt haar
3. Rossig haar
4. Zowel A, B als C

Welke stelling is juist?

1. Fenotype = genotype + milieu
2. Milieu = genotype + fenotype
3. Genotype = fenotype + milieu

Een tweeling.
Wat is waar?

1. één-eiïge tweeling hetzelfde genotype
2. een eiïge tweeling verschillend genotype
3. twee-eiïge tweeling hetzelfde genotype
4. twee-eiïge tweeling verschillend genotype

Ezelsbruggetje:

GENotype

Fenotype = verF

DNA bevat informatie voor erfelijke eigenschappen.

1. ja
2. nee

Waaruit bestaan chromosomen?

1. DNA
2. Weefsel
3. Cellen
4. Celkern

Dit is een foto van ..

1. chromosoom
2. gen
3. DNA
4. cel

Wat is juist?

1. 1 celkern 2 genen
2. 1 cel 2 chromosomen
3. 3 DNA 4 gen
4. 3 Chromosomen 4 DNA

De kans op Roodbont = 25%

De kans op Zwartbont = 75%

Verhouding genotype = 

AA:Aa:aa = 1:2:1

Verhouding fenotype =

Zwartbont : roodbont = 3:1

Een recessieve eigenschap is een:

1. Eigenschap die snel tot uiting komt
2. Eigenschap die tot uiting komt als hij homozygoot voorkomt
3. Eigenschap die tot uiting komt als hij heterozygoot voorkomt

Bij konijnen is de vachtkleur zwart dominant over wit. Een homozygoot zwart konijn wordt enkele malen gekruist met een wit konijn.
Hoe groot is de kans op witte konijntjes?

1. 100%
2. 75%
3. 50%
4. 0%

2 gelijke allelen (genen) voor een eigenschap noemen we:

1. Homozygoot
2. Heterozygoot
3. Dominant
4. Recessief

Twee verschillende allelen (Genen)voor een eigenschap is

1. homozygoot
2. heterozygoot
3. co-dominant
4. onvolledig dominant

Als uit een rode en een witte plant, roze planten ontstaan, dan is de overerving?

1. intermediair
2. recessief
3. homozygoot
4. heterozygoot

Aa is

1. Homozygoot recessief
2. Homozygoot Dominant
3. Heterozygoot
4. Heterozygoot Dominant

Aa is

1. Homozygoot recessief
2. Homozygoot Dominant
3. Heterozygoot
4. Heterozygoot Dominant

AA is

1. homozygoot recessief
2. homozygoot dominant
3. heterozygoot

aa is:

1. Homozygoot
2. Homozygoot recessief
3. Homozygoot dominant
4. Heterozygoot

Hoe noemen we de variant van een gen dat altijd tot uiting komt in het uiterlijk als het aanwezig is?

1. Homozygoot
2. Heterozygoot
3. Recessief
4. Dominant

Een recessieve eigenschap is een:

1. Eigenschap die snel tot uiting komt
2. Eigenschap die tot uiting komt als hij homozygoot voorkomt
3. Eigenschap die tot uiting komt als hij heterozygoot voorkomt

Vragen?

google: cellcraft spelen

zorg dat je deze week leerdoel 3 en 4 kent