4.1 - Opbloei en de macht van de stad- Deel II

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Hst 4 -Tijd van de steden en staten - 1000-1500

Wat gaan we doen vandaag:

- Herhalingsopdracht vorige les: van overschotten naar steden

- Filmpje&uitleg: Ontstaan van steden in Nederland en de rest van Europa

- Opdracht: Vragen maken of leerdoelen beantwoorden

- Quizje: Middeleeuwse steden

- Afsluiting; Terugblik op de les

4.1 Opbloei en de macht van de stad

Kenmerkende aspecten:

- De opkomst van handel en ambacht die de basis legde voor het herleven van een agrarisch-urbane samenleving

- De opkomst van de stedelijke burgerij en de toenemende zelfsatndigheid van steden

Leerdoelen 4.1 - Opbloei en macht van de stad:

Oud:

- Je kunt met enkele voorbeelden uitleggen waardoor de landbouwopbrengsten in de elfde eeuw toenamen.

Nieuw:

- Je kunt uitleggen hoe bevolkingsgroei, specialisatie in beroepen en de opkomst van steden gevolgen waren van de toenemende voedselproductie.

- Je kunt benoemen in welke gebieden in Europa de overgang van een landbouwsamenleving naar een landbouw-stedelijke samenleving begon.

- Je kunt met voorbeelden beschrijven hoe de opkomst van handel en nijverheid leidde tot interregionale economische verwevenheid in Europa.

- Je kunt uitleggen hoe door de economische macht van de steden hun zelfstandigheid toenam.

Herhaling vorige les

Wat was Willem de Veroveraar?

1. Een Normandische graaf
2. Een Ierse monnik
3. Een Engelse kruisvaarder
4. Een Noorse koning

Wat is een van de oorzaken van de ontstaan van overschotten in de landbouw?

1. Kleiner deel oogst hoefde als pacht betaald te worden
2. Einde invallen van de Gothen
3. In gebruik name van het drieslagstelsel
4. De handel kwam weer op

Steeds meer handel

Einde invallen 

Vikingen en Maygaren

Wat kwam er, naast het ontstaan van steden, door de terugkeer van de handel nog meer terug?
(zonder lidwoord)

Herhalingsopdracht:

Waarom leidden overschotten in de landbouw tot de terugkeer van de steden?

Vul het schema in en beantwoord deze vraag.

Klaar? ga verder met de verdiepingsvraag; gebruik hier eventueel 4.2 voor

Lees blz 76 t/m 79

Maak een keuze:

- Beantwoord de leerdoelen van 4.1 ( blz. 91)

of

- Maak vragen 4.1: 1 t/m 6 (blz. 80)

Hoe kon deze ontwikkeling leiden tot het machtiger worden van koningen?

Steden kregen stadsrechten in ruil voor het betalen van belasting

Stadsrechten Alkmaar - 1254

Op welke twee manieren ontstonden  steden in de Nederlanden?

https:

Op welke twee manieren ontstonden volgens dit filmpje steden in de Nederlanden?

Handelssteden in West Europa ontstonden op goed bereikbare plekken:

- Londen

- Brugge

- Gent

Oprichting van de Hanze, samenwerkingsverband tussen handelssteden aan de Noordzee en Oostzee.

Handel in:

- graan

- vis

- hout

- bont

Noord- Frankrijk:

- jaarmarkten

(handel van verre)

Noord- Italië:

- handel met de Hanze

- handel met het Midden-Oosten

'In de veertiende eeuw namen de jaarmarkten in betekenis af'
Wat zou hier een reden voor kunnen zijn?

Middeleeuwse steden (1000-1500)

Welke begrip hoort bij de volgende omschrijving:
Het armere gedeelte van de bevolking in een middeleeuwse stad' (met lidwoord)?

Hoe werd de elite van een middeleeuwse stad genoemd?

1. het patriciaat
2. de bourgeoisie
3. de adel
4. de regenten

Welk begrip hoort bij de volgende omschrijving:
Aangewezen of gekozen bestuurder en rechter in de stad ( zonder lidwoord)?

Waarin organiseerden handwerkslieden zich om voor hun rechten op te komen?

1. Het stadsbestuur
2. Gilden
3. Vakbonden
4. Hanzen

Welke stad was in de 14e eeuw de grootste?

1. Londen
2. Milaan
3. Constantinopel
4. Gent

Wat is nog niet helemaal duidelijk over de het ontstaan van de interregionale handel en de stichting van de steden?

Bespreek met buurman/buurvrouw

Leerdoelen van deze les:

- Je kunt benoemen in welke gebieden in Europa de overgang van een landbouwsamenleving naar een landbouw-stedelijke samenleving begon.

- Je kunt met voorbeelden beschrijven hoe de opkomst van handel en nijverheid leidde tot interregionale economische verwevenheid in Europa.

- Je kunt uitleggen hoe door de economische macht van de steden hun zelfstandigheid toenam.