Les 1 - Fictie

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Fictie - non-fictie

Wat gaan we vandaag doen?

Het eerste uur:

- 15 min. lezen uit je boek

- Begrippen uitleggen

- Zelf aan de slag met een schrijfopdracht

- Opdracht bespreken 

- 5 min. pauze

Doel van vandaag is...

• ... je leert wat het verschil tussen fictie en non-fictie. 
• ... je leert het verschil tussen realistische fictie en niet-realistische fictie.
• ... je leert welke verhaalgenres er zijn. 
• ... je leert wat een perspectief is.

Fictie 

Fictie is een verzonnen verhaal. 

Doel -> je amuseren (vermaken)

Er zijn één of meerdere hoofdpersonen van wie je weet hij of zij denkt en voelt.

Non-fictie

Non-fictie is een niet verzonnen verhaal. 

Doel -> je informeren of overtuigen.

Is het 'Leven van een loser' fictie of non-fictie? 

Fictie en non-fictie

Fictie: verzonnen verhalen	leesboek, gedicht, stripverhaal
Non-fictie: echt gebeurde verhalen	krantenbericht, artikel, schoolboek

Realistische of niet-realistische fictie

Realistisch wil zeggen dat de personen in het verhaal dingen meemaken die in het echt ook kunnen gebeuren.

De persoon over wie het hele boek gaat is de hoofdpersoon. Je kunt lezen wat hij/zij denkt en voelt. Soms heeft een boek ook meerdere hoofdpersonen.

Realistische of niet-realistische fictie

Een niet-realistisch verhaal is een verzonnen verhaal dat niet echt kan gebeuren. 

Genre

• Het 'soort' verhaal:
  Avontuur, griezel, psychologisch, sciencefiction, romantisch, detectice.

• Boeken van hetzelfde genre hebben dezelfde kenmerken. 

• Soms is er overlap tussen genres, genres hebben dan een aantal dezelfde kenmerken.

Genres

Soorten verhalen noemen we genres.

• historische boeken;
• detectives;
• oorlogsverhalen;
• sprookjes;
• griezelverhalen;
• avonturenverhalen;
• liefdesverhalen.

Perspectief 

Perspectief: vanuit welke ogen (gezichtspunt) het verhaal beleefd wordt. Hiermee wordt bedoeld dat de lezer als het ware 'over de schouder' meekijkt met een van de personages.

Perspectief en verteller

Ik-perspectief: het verhaal is in de ik-vorm geschreven. Je weet wat de ik-persoon (meestal hoofdpersoon) denkt en voelt;

Hij/zij-perspectief: het verhaal is in de hij- of zij-vorm geschreven;

Wisselend perspectief: het verhaal is vanuit meerdere perspectieven geschreven. In het ene hoofdstuk ligt het perspectief bijvoorbeeld bij het ene personage en in het andere hoofdstuk bij een ander.

Voorbeeld ik-perspectief

Voorbeeld hij/zij-perspectief

Denk na over je eigen boek en beantwoord de volgende vragen in je schrift. 

• Wat is/was het vertelperspectief?
• Gebeurt er nog iets bijzonders met het perspectief?
• Wat is het gevolg van de keuze van het perspectief voor jou als lezer?
• Wat zou er gebeuren als er een ander perspectief zou zijn gekozen?

Je weet nu...

• ... wat het verschil is tussen fictie en non-fictie. 
• ... wat het verschil tussen realistische fictie en niet-realistische fictie.
• ... welke verhaalgenres er zijn. 
• ... je wat een perspectief is en je kunt dit herkennen en benoemen in je eigen boek.