Leesvaardigheid

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo k, g, t, mavo
• Leerjaar 1,3

Herhalingles begrippen leesvaardigheid

Je weet wat er bedoeld wordt met:

  opbouw tekst 

lees strategieën -onderwerp- deelonderwerp- tekstsoort- tekstdoel

- kernzin -  hoofdgedachte -tekstverband- signaalwoord-  feit- mening- argument-conclusie

objectief- subjectief- betrouwbaarheid- bron

Vandaag

Lesdoelen:

Herhaling belangrijkste begrippen/theorie leesvaardigheid

Aan de slag met & 4. Tekstdoelen en publiek

Maken : opdracht 1-6 

Lesdoelen 

Aan het einde van de les zijn de de begrippen bij Lezen herhaald.

Aan het einde van de les kan je vragen beantwoorden bij teksten die te maken hebben met de herhaalde begrippen.

Noem 1 manier hoe de schrijver een tekst kan inleiden

Slot

- een samenvatting geven;

- een conclusie trekken;

- antwoord geven op een belangrijke vraag;

- de oplossing voor een probleem geven;

- een advies geven of een oproep doen.

Noem 1 manier hoe de schrijver een tekst kan afsluiten

Hoofd- en bijzaken

Om een tekst samen te vatten, ga je op zoek naar de belangrijkste informatie, oftewel de hoofdzaken van de tekst. Deze vind je in de kernzinnen.

De rest van de alinea’s bestaat uit uitleg of voorbeelden bij de kernzin. Dat zijn de bijzaken van de tekst. Deze neem je niet op in een samenvatting. Uitzondering hierop zijn schoolboekteksten, want daarin heb je de uitleg en de voorbeelden vaak nodig om de stof goed te kunnen begrijpen.

Tekstverbanden!!!

Tekstverband	Uitleg	Signaalwoorden
Opsomming	Na elkaar opnoemen van een aantal punten of onderdelen	ten eerste, ten tweede, vervolgens, ook, bovendien, ten slotte, tot slot
Tegenstelling	Twee dingen opnoemen die tegenover elkaar staan, die verschillend zijn	maar, echter, daar staat tegenover, enerzijds/anderzijds, toch
Reden	Waarom iemadn iets doet, waarom iets gebeurt	omdat, want, daarom, immers
Voorbeeld	Een uitspraak wordt gevolgd door een of meer voorbeelden	bijvoorbeeld, als, zo, voorbeeld

Noem de tekstverbanden die je kent

Youri ging naar school, maar was eigenlijk verkouden.

1. Tegenstelling
2. Opsomming
3. Reden
4. Voorbeeld

Welke 2 signaalwoorden horen bij een 'opsommend' verband?

1. Dus, echter
2. Vervolgens, ook
3. Als, voordat
4. Verder, samengevat

Noem twee signaalwoorden bij een tegenstelling

Aan de slag met Nieuw Nederlands boek of online

Meer dan Lezen :

& 4. Tekstdoelen en publiek

Maken : opdracht 1-6

FEIT (objectief)

- Uitspraak over iets wat waar of niet waar is

- Een feit kan je controleren

Voorbeeld van een feit:

De helft van de veertienjarigen in Nederland krijgt €50,00 kleedgeld per maand.

Noteer een feit over 4 of 5 mei

Mening (subjectief) en argument

Als je iets vindt, is dat je mening.

Te herkennen aan woorden als:

Ik vind

Mijn mening is....

Mijns inziens...

Om je mening te ondersteunen, gebruik je argumenten. (redenen waarom je iets vindt)

Controlerende vragen voor het beoordelen van de betrouwbaarheid van bronnen:

• Wanneer is de bron gemaakt?  Hoe minder tijd tussen de gebeurtenis en het maken van de bron, hoe betrouwbaarder.

• Hoe is de maker aan zijn informatie gekomen? Hoe minder tussenschakels, hoe betrouwbaarder.

• Welke bedoeling heeft de maker van de bron? Hoe minder persoonlijk en partijdig, hoe betrouwbaarder.

Conclusie:

Als een schrijver in een tekst zijn mening en argumenten weergeeft (of meningen en argumenten van anderen), dan sluit hij vaak af met een conclusie. 

Hij herhaalt dan vaak in het kort zijn mening en argumenten. 

Een conclusie herken je aan signaalwoorden zoals: dus, concluderend, dat betekent, kortom, al met al ...

	Handbal is een vermoeiende sport.
	Bij handbal is het rechthoekige speelveld 40 meter lang en 20 meter breed.
	... , want je moet minstens drie sets lang springen en heen en weer rennen.

Mening

Feit

Argument

Staat hier een feit, mening of argument?

Omdat hij vreemde ideeën heeft.

1. Feit
2. Mening
3. Argument

Wat is een betrouwbare bron?

1. Een persoonlijke mening
2. Een ongeverifieerde blog
3. Een boek van een expert
4. Een wetenschappelijk artikel

Waarom is bronvermelding belangrijk?

1. Het kost tijd
2. Is alleen voor academisch werk
3. Geeft inzicht in de oorsprong
4. Verhoogt de geloofwaardigheid

Wat maakt een bron onbetrouwbaar?

1. Peer-reviewed artikelen
2. Geen referenties
3. Verouderde informatie
4. Recente gegevens

Hoe goed beheers je
de behandelde lesdoelen bij leesvaardigheid?

😒🙁😐🙂😃