Les 6: leestekens

• Nederlands
• Voortgezet speciaal onderwijs
• Leerroute 7

         Leestekens

Leestekens

In deze les leer je:

- wanneer je een punt . gebruikt

- wanneer je een komma , gebruikt

- wanneer je een dubbele punt : gebruikt

- hoe je omgaat met leestekens bij citaten met ‘

Welke zin is goed?
Let op de leestekens!

1. Ik heb een hond.
2. Ik heb een hond

Welke zin is goed?
Let op de leestekens!

1. Wat zeg je.
2. Wat zeg je?

Welke zin is goed?
Let op de leestekens!

1. Download de app nu!
2. Download de app nu,

Zinnen

Elke zin in het Nederlands begint met een hoofdletter.

De meeste zinnen eindigen met een punt.

- Gisteren liep ik naar huis. 

Een zin kan ook eindigen met een uitroepteken of vraagteken.

- Daar heb ik zin in!

- Wat bedoel je?

Welke zin is goed?
Let op de leestekens!

1. TikTok is populair.
2. TikTok is populair?

Welke zin is goed?
Let op de leestekens!

1. Waar ga jij heen?
2. Waar ga jij heen,

Welke zin is goed?
Let op de leestekens!

1. De zin eindigt hier.
2. De zin eindigt hier

Komma

De komma gebruik je:

- in opsommingen

- voor voegwoorden

- tussen twee persoonsvormen

Welke zin is goed?
Let op de leestekens!

1. Wij hebben katten honden en een cavia.
2. Wij hebben katten, honden, en een cavia
3. Wij hebben katten, honden en een cavia.

Komma

Een komma gebruik je in opsommingen:

- Geef mij maar friet, pizza of pannenkoeken.

- Ik heb toetsen voor biologie, geschiedenis en aardrijkskunde.

Let op: voor ‘en’ of ‘of’ komt geen komma.

Welke zin is goed gespeld?
Let op de leestekens!

1. Ik koop appels, peren, meloenen en druiven.
2. Ik koop appels peren meloenen en druiven.
3. Ik koop appels, peren, meloenen, en druiven.

Komma

Een komma gebruik je voor voegwoorden (omdat, daarom, tenzij, want):

- Ik koop friet, omdat we dat thuis nooit eten.

- Ik koop pannenkoeken, tenzij de pizza’s in de aanbieding zijn.

Welke zin is goed gespeld?
Let op de leestekens!

1. Ik koop appels, omdat ik daarvan houd.
2. Ik koop appels omdat ik daarvan houd.

Komma

Een komma gebruik je tussen twee persoonsvormen:

- Omdat ik nog geen zestien ben, mag ik nog geen brommer.

- Voordat je uit huis gaat, moet je eerst leren koken.

Welke zin is goed gespeld?
Let op de leestekens!

1. Wat ik doe gaat jou niets aan!
2. Wat ik doe, gaat jou niets aan!

Dubbele punt

Een dubbele punt gebruik je om een volgend stukje tekst aan te kondigen:

- een opsomming

- een verklaring of reden

- een gedachte

- een citaat

Dubbele punt

Je gebruikt een dubbele punt bij het  aankondigen van een gedachte.

- Toen dacht ik: houdt het dan nooit op?

Dubbele punt

Je gebruikt een dubbele punt bij het aankondigen van een opsomming.

- Ik heb voor mijn verjaardag veel nieuwe gadgets gekregen: een draadloze koptelefoon, een smartwatch en een nieuwe telefoon.

Dubbele punt

Je gebruikte een dubbele punt bij het aankondigen van een citaat.

- Mama zei: ‘Ruim je je kamer vandaag op?’

Dubbele punt

Je gebruikt een dubbele punt bij het aankondigen van een verklaring of reden.

- Ik durf dat steegje echt niet in: het is veel te donker.

Welke zin is goed gespeld?
Let op de leestekens!

1. Mijn wensen: geld, geluk en gezondheid.
2. Mijn wensen geld, geluk en gezondheid.

Welke zin is goed gespeld?
Let op de leestekens!

1. Mijn wens is dat iedereen gelukkig is.
2. Mijn wens is: dat iedereen gelukkig is.

Welke zin is goed gespeld?
Let op de leestekens!

1. Toen dacht ik houdt het dan nooit op?
2. Toen dacht ik: houdt het dan nooit op?

Welke zin is goed gespeld?
Let op de leestekens!

1. Ik dacht dat het nooit zou ophouden.
2. Ik dacht dat: het nooit zou ophouden.

Welke zin is goed gespeld?
Let op de leestekens!

1. Ik wil niet naar de Mac: ik spaar voor een laptop.
2. Ik wil niet naar de Mac ik spaar voor een laptop.

Welke zin is goed gespeld?
Let op de leestekens!

1. Ik wil niet naar de Mac, omdat ik voor een laptop spaar.
2. Ik wil niet naar de Mac: omdat ik voor een laptop spaar.

Welke zin is goed gespeld?
Let op de leestekens!

1. Ik wil niet naar de Mac: ik spaar voor een laptop.
2. Ik wil niet naar de Mac: ik spaar voor een laptop.

Welke zin is goed gespeld?
Let op de leestekens!

1. Vandaag heb ik drie vakken: Engels, wiskunde en Frans.
2. Vandaag heb ik drie vakken Engels, wiskunde en Frans.

Welke zin is goed gespeld?
Let op de leestekens!

1. Ik heb vandaag Engels, wiskunde en Frans.
2. Ik heb vandaag: Engels, wiskunde en Frans.

Welke zin is goed gespeld?
Let op de leestekens!

1. De docent zei: dat we vandaag een toets hebben.
2. De docent zei dat we vandaag een toets hebben.

Welke zin is goed gespeld?
Let op de leestekens!

1. De docent zei: 'vandaag hebben jullie een toets'.
2. De docent zei vandaag hebben jullie een toets.

Aanhalingstekens

Als je letterlijk opschrijft wat iemand gezegd heeft, dan zet je die tekst tussen aanhalingstekens.

Sinterklaas zei: ‘Wat denk je dat er in mijn grote boek over jou geschreven staat'.

Is deze zin goed gespeld?
Anna zei: ‘Als ik wifi heb, regel ik dat!'

1. ja
2. nee

Is deze zin goed gespeld?
Je vriendin zei 'dat ze bang is.'

1. ja
2. nee

Is deze zin goed gespeld?
'Nou, dat is opgelost', zei Samir.

1. ja
2. nee

Is deze zin goed gespeld?
Samir zei: 'dat het opgelost is.'

1. ja
2. nee

Citaat onderbreken

- Als je een citaat onderbreekt, gebruik je twee komma’s. |
Let op: alle leestekens vallen nu buiten de aanhalingstekens!

‘Ik’, zei Joost, ‘houd van appeltaart'.

‘Ik houd van appeltaart’, zei Joost, ‘maar niet van carrotcake'.

Is deze zin goed gespeld?
'Hij,' zei Luuk ',is mijn vriend.'

1. ja
2. nee

Is deze zin goed gespeld?
'Hij', zei Luuk, 'is mijn vriend'.

1. ja
2. nee

Is deze zin goed gespeld?
‘Ik houd van gamen,’ zei Bart ',maar niet van lezen.'

1. ja
2. nee

Is deze zin goed gespeld?
‘Ik houd gamen', zei Bart, ‘maar niet van lezen'.

1. ja
2. nee