H3.3 Moleculaire stoffen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 4

H3.3 Moleculaire stoffen

H3: bouw van de materie

Atoom-nummer/massa

Proton: 

• Kern, positief, 1 massa

Neutron: 

• Kern, neutraal, 1 massa

Elektron: 

• beweegt om kern, negatief, geen massa

atoomnummer = aantal protonen

atoommassa = aantal protonen + neutronen

Vraag 25 (p.61)

Een atoom heeft 13 protonen en 14 neutronen. Hoeveel elektronen heeft het dan?

• 13
• 14
• 27
• 1

Antwoord:

• 13 = aantal protonen = aantal elektronen (samen neutraal)
• 14 = fout = aantal neutronen
• 27 = fout = atoommassa = aantal protonen + neutronen
• 1 = fout

Belangrijk! 

Stoffen kunnen bestaan uit:

• Alleen maar metalen --> Metalen
• Alleen maar niet-metalen --> Moleculaire stoffen
• Metalen en niet-metalen --> Zouten

Formule dichtheid

       De dichtheid is de hoeveel                          massa van dat materiaal                             in een bepaald  volume.  

      Dichtheid = Massa : Volume

• ρ = dichtheid    [ g/cm3 ] 
• m = massa             [ g ]

• V = volume          [ cm3 ]
  

Opgave 30 (p. 63)

Je hebt een blokje goud van 

5 cm x 5 cm x 2 cm.

Bereken de massa van dit blokje.

Gegevens:

• V = 5 x 5 x 2 = 50 cm³
• Dichtheid (ρ) = 19,30 g/cm³ (binas 15)

Gevraagd:

•  massa = m = ? g

Formule:

• ρ = m:V  => m = ρ x V

Uitwerking:

• m =19,30 x 50  = 965 g (= 0,965 kg)

Antwoord:

• De massa is 965 g

Opgave 34 (p. 65)

Je vindt een stuk van een metaal. Je weegt het, en het blijkt 28,1 gram te wegen. Je bepaalt het volume. Dat blijkt 3,6 cm³ te zijn. Reken uit welk metaal dit moet zijn

Gegevens:

• V = 3,6 cm³
• m = 28,1 g

Gevraagd:

• ρ = ? g/cm³  

Formule:

• ρ = m:V  =

Uitwerking:

• ρ = 28 ,1 : 3,6 = 7,8055 g/cm³

Antwoord:

• De dichtheid is 7,81 g/cm³
• Dit is waarschijnlijk staal (7,80 g/cm³)
• Binas 15

Leerdoelen H3.3 Moleculaire stoffen

Aan het eind van deze paragraaf kan ik:

• Uitleggen hoe moleculaire stoffen zijn opgebouwd
• wat de eigenschappen zijn van moleculaire stoffen
• wat het verschil is tussen ontleedbare en niet-ontleedbare stoffen
• beschrijven wat ionen zijn

Eerst nog een stukje herhaling van H3.2

Moleculaire stoffen

Zijn stoffen die opgebouwd zijn uit atomen van NIET-metalen

Eigenschappen Moleculaire stoffen

• Laag smelt- en kookpunt
• Geleiden warmte en elektriciteit SLECHT/NIET
• Glanzen niet
• vaak brandbaar
• Vaak vloeibaar/gas bij kamertemperatuur
• Lossen vaak NIET op in water
• Kleine dichtheid
• voorbeelden: plastic-hout-olie-vet-brandstoffen

Zouten, (zuren en basen)

Zijn stoffen die opgebouwd zijn uit atomen van Metalen én NIET-metalen

Eigenschappen Zouten

• Bestaat uit een Metaal en een Niet-metaal atomen
• Atomen hebben een lading => worden IONEN genoemd
• Bij Scheikunde gaan ze hier dieper op in 

Ander voorbeeld

Alcohol bestaat uit 

2 koolstof atomen (C)

6 waterstof atomen (H)

1 zuurstof atoom (O)

Ontleden

Moleculen "kapotmaken" zodat er nieuwe moleculen ontstaan

Je start met 1 soort moleculen vóór de pijl!

Stoffen ontleden

Een molecuul kun je kapot maken. Bij het ontleden van water, worden watermoleculen kapot gemaakt.

Het ontleden van een stof is een chemische reactie.

Als je water ontleedt, krijg je waterstof en zuurstof

Extra

Bij het ontleden van een stof ontstaan er nieuw stoffen. De losse bouwstenen vormen nieuwe combinaties. Voor de pijl heb je namelijk 6 watermoleculen en na de pijl heb je 3 zuurstofmoleculen en 6 waterstofmoleculen. 

Wat is ontleden?

1. Kapot maken van atomen
2. Scheiden van moleculen
3. Opsplitsen van moleculen
4. Verbranden van atomen

Atoom-nummer/massa

Proton: 

• Kern, positief, 1 massa

Neutron: 

• Kern, neutraal, 1 massa

Elektron: 

• beweegt om kern, negatief, geen massa

atoomnummer = aantal protonen

atoommassa = aantal protonen + neutronen

phet.colorado.edu

Onthouden:

• Het atoomnummer = aantal protonen

• Het massagetal = aantal protonen + neutronen

• Het aantal protonen is gelijk aan het aantal neutronen

• Als er niks bij staat => aantal protonen = aantal elektronen

Nu aan de slag!

Lees H3.3 goed door (leerboek), p. 70-75

Maak H3.3 
Volgende les: Test Jezelf