9.3 Ziekten bestrijden

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

H9 Afweer en bescherming

9.3 Ziekten bestrijden

Hoe vermeerderen bacteriën en virussen zich?

Een witte bloedcel kan lichaamsvreemde cellen herkennen aan eiwitten op het celmembraan. Hoe heten deze eiwitten?

Welke twee typen witte bloedcellen zijn er?

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen op welke manieren je lichaam immuun wordt.
• Je kunt beschrijven hoe medicijnen helpen tegen ziekteverwekkers.

• Je kunt uitleggen hoe een allergische reactie ontstaat.
• Je kunt uitleggen wat een auto-immuunziekte is.

Immuniteit

Actief: je maakt zelf antistoffen (en geheugen)

• Besmetting = natuurlijk
• Vaccinatie = kunstmatig

Passief: je krijgt antistoffen binnen

• Moeder op kind = natuurlijk (placenta en borstvoeding)
• Serum = kunstmatig -> snel, maar geen geheugen

Aan het werk

Maak opdracht 1 t/m 10 van par. 9.3

Leerdoelen

• Je kunt uitleggen op welke manieren je lichaam immuun wordt.
• Je kunt beschrijven hoe medicijnen helpen tegen ziekteverwekkers.

• Je kunt uitleggen hoe een allergische reactie ontstaat.
• Je kunt uitleggen wat een auto-immuunziekte is.

Onderdelen van de huid

Kiemlaag

Lederhuid

Talgklier

Spiertje

Zweetklier

Drukzintuig

Rode bloedcellen

Witte bloedcellen

Bloedplasma

Bloedplaatjes

warm

koud

rode huid

bleke huid

nauwe bloedvaatjes

wijde bloedvaatjes

zweet

rillen

haartjes staan rechtop

haartjes staan normaal

Sleep de wijze van antistoffen krijgen naar de juiste vormen van immuun worden

Actieve kunstmatige immunisatie

actieve natuurlijke immunisatie

passieve kunstmatige immunisatie

passieve natuurlijke immunisatie

antistoffen binnen krijgen via borstvoeding

antistoffen krijgen via een serum

antistoffen maken na een HPV vaccinatie

antistoffen maken door dat je het griepvirus binnen krijgt.

Ziekteverwekkerdringt het lichaam binnen

De antistof hecht zich aan de antigenen

De ziekteverwekker is met antistof bedekt en onschadelijk gemaakt

Bepaalde witte bloedcellen produceren antistof

Antibiotica: tegen bacteriën -> maken celwand kapot

Virus remmers -> verhinderen binnenkomen gastheercel, of vermeerdering in gastheercel of verspreiding naar andere gastheercellen

Allergische reactie

Het lichaam reageert extreem gevoelig op antigenen van stoffen waar de meeste mensen normaal op reageren

• Hooikoorts: stuifmeel -> stukgaan van slijmcellen

Auto-immuunziekte

De witte bloedcellen maken antistoffen tegen je eigen lichaamscellen (= ONTSTEKING)

• Suikerziekte -> alvleesklier
• Reuma -> gewrichten
• M.S.-> zenuwen

Aan het werk

Maak opdracht 10 t/m 24 van par. 9.3