7.3 ecosystemen

 7.3 ecosystemen
1 / 51
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

In deze les zitten 51 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 4 videos.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

 7.3 ecosystemen

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

TO DO 
les 1          * filmpje mentale gezondheid 
                   * aantekening 7.2 populaties 9 - 13

       2         * werken aan 7.3 ecosystemen - 20 min
       3         * bespreken opgaven 7.3 - 20 min
       
les 4         * 7.4 veranderende ecosystemen - 30 min
       5         * 7.5 kringlopen - 30 min

        



Volgende week nog 1 les!
> 7.5 afmaken
> examenopgaven

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

lesdoelen
* je kent de verschillende rollen die organismen in een ecosysteem kunnen hebben (producent, consument, reducent
* je kent de verschillende trofische niveaus
* je kan een voedselketen en voedselweb maken en hierbij de energiestroom juist aangeven
* je weet wat assimilatie en dissimilatie is

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

symbiose
symbiose

mutualisme

commensalisme

parasitisme

organismen leven samen 

soort 1   +     soort 2    +

soort 1   +     soort 2   0

soort 1   +     soort 2    - 

Slide 4 - Tekstslide

voorbeelden:
mutualisme: bacteriën, bijen en planten
commensalisme: muizen en de mens, koereiger en buffels
samenleven
symbiose

mutualisme

commensalisme

parasitisme

organismen leven samen 

soort 1           soort 2    ?

soort 1   ?     soort 2   ?

soort 1   ?     soort 2    ? 

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

samenleven
symbiose

mutualisme

commensalisme

parasitisme

organismen leven samen 

soort 1   +     soort 2    +

soort 1   +     soort 2   0

soort 1   +     soort 2    - 

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Een walvis heeft vaak zeepokken op zich.
A
We noemen dit commensalisme.
B
We noemen dit concurrentie.
C
We noemen dit mutualisme.
D
We noemen dit parasitisme.

Slide 7 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Een wulk heeft soms een zeeanemoon op zijn schelp.
De wulk wordt beschermd door de netels van de anemoon.
De anemoon snoept mee van het eten van de wulk.
A
We noemen dit commensalisme.
B
We noemen dit concurrentie.
C
We noemen dit mutualisme.
D
We noemen dit parasitisme.

Slide 8 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 9 - Video

Deze slide heeft geen instructies

TO DO - komende lessen
vandaag          * bespreken 7.3 
                                voedselketen / voedselweb / trofische niveaus 
                
vrijdag              * bespreken 7.3 
                                assimilatie / dissimilatie / piramides

Maak de opdrachten online. (niet maken = minder scoren op werkhouding!)
Hou een begrippenlijst bij. 

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Concurrentie
Commensalisme
Mutualisme
Parasitisme

Slide 11 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

BEGRIPPENLIJST
voedselketen
voedselweb
de trofische niveaus
assimilatie
dissimilatie
piramide van aantallen
piramide van biomassa
productie
LET OP
Dit zijn de begrippen die in de uitleg voor zullen komen. 

Dit zijn niet alle blauwe woorden uit de tekst. 

Je moet ze wel allemaal kennen en kunnen toelichten. 

Maak opdracht (6, 8, 10, 12) 14 t/m 19.

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

producent
consument
afvaleter
reducent
trofisch niveau
vraat
predatie
voedselweb
voedselketen
autotroof
heterotroof
assimilatie
dissimilatie
energiestroom
p. van aantallen
p. van massa
biomassa
Wat vond je het lastigste
begrip tijdens het bestuderen?

Slide 13 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Wat is het verschil tussen een producent en consument?
(in ecologische zin!)

Slide 14 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

trofische niveaus
producent
* maakt van anorganische stoffen organische stoffen
consument (van de 1e/2e/Xe orde)
* eet levende producenten/consumenten van een lagere orde
afvaleter
* eet dood materiaal 
* dieren of schimmels als paddestoelen
reducent
* maakt van uitgescheiden organische stoffen anorganische stoffen 
* bacteriën of schimmels (netwerken van draden)

Slide 15 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Waar horen maden bij?
A
producenten
B
consumenten 2e orde
C
afvaleters
D
reducenten

Slide 16 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 17 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Waar horen venus vliegenvallen bij?
A
producenten
B
consumenten 2e orde
C
afvaleters
D
reducenten

Slide 18 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welke voedselketen is op de juiste manier genoteerd?
A
1
B
2
C
3
D
4

Slide 19 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

voedselweb

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Hoeveel herbivoren zijn er in dit voedselweb?
A
2
B
3
C
5
D
6

Slide 21 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

SCHRIJF OP - BLZ 136
voedselketen  
* geeft voedselrelaties weer
* pijltje staat voor de energiestroom: energie uit plant komt in dier, etc
- alg    krill    bultrug    orca

voedselweb
* geheel van voedselrelaties/voedselketens in een ecosysteem 

Slide 22 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

producent
consument
afvaleter
reducent
trofisch niveau
voedselweb
voedselketen
autotroof
heterotroof

Wat vond je het lastigste
begrip van vandaag?

Slide 23 - Woordweb

Deze slide heeft geen instructies

Hoe zou je dit begrip aan je broertje/zusje/neefje/nichtje uitleggen?

Slide 24 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

BEGRIPPENLIJST
voedselketen
voedselweb
de trofische niveaus
assimilatie
dissimilatie
piramide van aantallen
piramide van biomassa
productie
LET OP
Dit zijn de begrippen die in de uitleg voor zullen komen. 

Dit zijn niet alle blauwe woorden uit de tekst. 

Je moet ze wel allemaal kennen en kunnen toelichten. 

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 26 - Video

Deze slide heeft geen instructies

- glucose, eiwit, vet
- O2, CO2, H2O
* opbouw
* fotosynthese
(en bijv. aanmaak eiwitten)
* kost ATP
* afbraak
* verbranding
* komt ATP bij vrij

Slide 27 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

SCHRIJF OP 
assimilatie - bouwen
* kost energie/ATP
* anorganische moleculen                   organische moleculen
- fotosynthese \ vorming van eiwitten (voortgezette assimilatie)

dissimilatie - afbreken
* komt energie/ATP bij vrij
* organische moleculen                  anorganische moleculen 
- verbranding 

Slide 28 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Welke processen vinden plaats in producenten?
A
alleen dissimilatie
B
alleen assimilatie
C
dissimilatie en assimilatie
D
geen van allen

Slide 29 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Welke processen vinden plaats in consumenten?
A
alleen dissimilatie
B
alleen assimilatie
C
dissimilatie en assimilatie
D
geen van allen

Slide 30 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 31 - Video

Deze slide heeft geen instructies

piramide van aantallen
piramide van aantallen

Slide 32 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

piramide van biomassa

Slide 33 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Dit is een piramide van ...
A
aantallen
B
biomassa

Slide 34 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Heeft een piramide van aantallen altijd een piramidevorm? Waarom?
A
Ja, want het geeft altijd de schakels in de juiste volgorde weer
B
Ja, want het aantal individuen in elke schakel wordt altijd kleiner
C
Nee, want het aantal individuen kan groter zijn in de volgende schakel
D
Nee, want de schakels van een voedselketen kunnen soms in een andere volgorde staan

Slide 35 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 36 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 37 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

voedselweb

Slide 38 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 39 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Op welke drie manieren raakt er tussen de schakels uit de voedselketen energie verloren?

Slide 40 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 41 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

SCHRIJF OP - BLZ 141
piramide van aantallen
* het aantal organismen per trofisch niveau
* kan verschillende vormen hebben

piramide van biomassa
* het totale gewicht van alle organische stofffen per trofisch niveau
* vrijwel altijd piramidevorm 

Slide 42 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

* de breedte van de pijl geeft de hoeveelheid energie weer
* de breedte van I = de breedte van R + P + F

Slide 43 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 44 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 45 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

blz 143
BINAS 93A.2
hierboven herken je het vorige plaatje!

Slide 46 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

In een voedselketen bevatten de consumenten van de eerste orde meer vastgelegde energie dan de consumenten van de tweede orde.
De afbeelding is een weergave van het patroon van energiestromen in een ecosysteem.


Welke groep of groepen organismen kunnen deel uitmaken van trofisch niveau n?
A
producenten
B
consumenten
C
afvaleters
D
reducenten

Slide 47 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

blz 144
Wat voor informatie kan je uit de bronnen halen?

Slide 48 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

In de afbeelding zie je een vereenvoudigd schema van de koolstofstromen op jaarbasis in het Grevelingenmeer. In het schema geven de pijlen koolstofstromen weer in gram koolstof per vierkante meter op jaarbasis (g ∙ m–2 ∙ j–1). In de vakken is de productie uitgedrukt (ook in g ∙ m–2 ∙ j–1).
De gemiddelde biomassa is uitgedrukt in gram koolstof per vierkante meter van het ecosysteem.

Welke drie groepen producenten zijn in de afbeelding weergegeven?

Slide 49 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Wat staat er in de BINAS over deze paragraaf?

Slide 50 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

TO DO - komende lessen


di            * bespreken repetitie H5

wo          * bespreken 7.3 (/ 7.4 / 7.5)
                * 7.4 en 7.5 vooral zelf bestuderen!
do           * bespreken 7.6
                * doornemen belangrijke punten eind-PO 

DI 18 JUNI - SO begrippen deel III
DO 20 JUNI uur 5&6 - EIND-PO (microscopie, tekening, onderzoek, verslag)

Slide 51 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies