1.2 Rechtstaat & Democratie - Ontdekkers en hervormers-Hexagon

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

In de tijd van ontdekkers en hervormers

Planning

• Terugblik vorige week
• Uitleg
• Werkvorm
• Huiswerk (maken ?) 

Vorige week

• Samenwerking nodig bij watergebieden in?
• Waterschappen
• Gesteund door graven, waarom? 
• Voorbeelden van centralisatie?
• Link stadsrechten en centralisatie?
• Belastinggelden die binnenkomen.

Wat weet jij van het
Plakkaat van Verlatinge?

Leerdoelen

• Om welke rechten het ging bij het plakkaat van Verlatinge
  
• Hoe vrijheidsrechten en politieke rechten zich ontwikkelden in de 16e eeuw
  

Den ellendighen staet der Nederlanden

De Nederlandse Opstand (1568-1648)

• Begonnen door Willem van Oranje (1568)
• Tegen Spaanse Hertog Alva, waarom?
• Aangesteld na beeldenstorm en hagenpreken
  
• Hardhandig optreden (IJzeren hertog)
  
• In 1581.........

Welk verband is er tussen de opstand en 'Rechten, steden en staten'?

1581

• Staten-Generaal: Filips II niet meer erkend als soeverein.
• Staten als hoogste macht
• Waarom plakkaat?
• Veel beschuldigingen
• Kern: Filips II gedroeg zich niet als vorst.

Voorbeelden

• Zonder instemming oorlog voeren
• Zonder instemming belasting heffen
• Geloofsvervolgingen

De aanloop

• Vanaf 1550: protestantse geschriften → Calvijn: recht op verzet
• Na Beeldenstorm en Alva → meer publicaties

Werkvorm Hexagon

• Wat: factoren die bijdroegen aan Akte van Verlatinge indelen in categorieën
• Hoe: In drietallen categoriseren van factoren. Vervolgens de keuze verdedigen of die van een andere groep aanvallen
• Waarom: Geeft inzicht in factoren, het ontstaan van geschiedenis en verschillende visies op geschiedenis

Werkvorm Hexagon

• Groepjes van 3
• Poster, A3 vel, gekleurd papier, stiften
• Hexagon: factoren die rol hebben gespeeld in ontstaansgeschiedenis van Akte van Verlatinge
• 20 minuten: factoren in hexagon categoriseren
  
  
• Je mag je boek (online) gebruiken, probeer eerst zelf

Tussenbespreking

• Aanpak?
• Welke indelingen?
• Bijzonderheden?

Taakverdeling

• 1) Verdediger: gemaakte indeling verdedigen
• 2) Aanvaller: indeling ander groepje ter discussie stellen
• 3) Scheidsrechter: neemt het besluit

• Nummer 1 blijft zitten, nummer 2 en 3 naar andere tafel
• 5 minuten: aanvaller verplaatst hexagon met beargumentatie. Scheidsrechter beslist of het mag en houdt bij hoeveel er verplaatst worden
• Minste verplaatsingen wint!

Nabespreking

• Hoeveel verplaatsingen?
• Hoe was deze opdracht?
  
• Welke argumentaties hielden stand? Welke niet?
  
  
• Wat leer je van deze opdracht?
• Construct
• Gebeurtenissen die leidden tot Plakkaat van Verlatinghe
• Verbanden tussen gebeurtenissen
• Categoriseren.

Leg eens in eigen woorden (!) uit..

• Om welke rechten het ging bij het plakkaat van Verlatinge?
  
• Hoe ontwikkelden vrijheidsrechten en politieke rechten zich in de 16e eeuw?
  

Nog iets onduidelijk?

Verwerking 1.2

Maken 2 3 4 6 9 Herhaling: 1 7 8 Verdieping: 10 12