Les 1 FPZ - Hypertensie

• Farmacotherapie
• MBO
• Studiejaar 1

Hypertensie

Lesinhoud

• Hypertensie (hoge bloeddruk) 
• CVRM
• Bloeddruk meten
• Bloeddruk waarden
• Geneesmiddelen opdracht
• Volgende les: geneesmiddelen bespreken

Wat weet je al
over hypertensie?

Inleiding

• Leeftijd tussen 35-70 jaar? 50% van de bevolking verhoogde bloeddruk & 25% een verhoogd cholesterol
• Te hoge bloeddruk? Te hoog cholesterol? Roken? Overgewicht? -> Risico hart- en vaatziekten 

In 2019 was 30% van de sterftegevallen door hart- en vaatziekten

Bloedsomloop

• Functie: aanvoeren voedingsstoffen en zuurstof + afvoeren afvalstoffen
• Bloedstroom moet snelheid hebben zodat alle cellen worden voorzien van voedsel en zuurstof
• Daarom = bloeddruk nodig 
  
• Hart trekt samen om bloed te pompen
• Hart samentrekt = bloeddruk hoger
• Hart ontspant = bloeddruk lager

Bloeddruk

Systolische bloeddruk

• Tijdens samentrekken
•  Bovendruk (120 is normaal)

Diastolische bloeddruk

• Bloeddruk tijdens ontspannen / hart in rust
• Onderdruk (80 is normaal)

Bloeddrukwaarden 

• Normale bloeddruk
• 120 systolisch
• 80 diastolisch

• Te hoge bloeddruk
• 160 systolisch
• 95 diastolisch 

Bloeddruk meten

• Zittend
• In rust
• (Linker) bovenarm
• Aangegeven als millimeters kwikdruk (mm Hg)

Ontstaan hoge bloeddruk

• Weerstand in de bloedvaten (slagaders, aders en haarvaten)
• Aderverkalking (atherosclerose) - cholesterol
• Veroudering bloedvaten (minder soepel)

Als het hart harder moet pompen wordt de bloeddruk hoger - er is meer weerstand

Belang van behandelen

Verhoogde kans op

• Hersenbloeding (CVA)
• Hartinfarct (AP)
• Aantasting hersenen, ogen en nieren 

Let op: meestal geen voelbare klachten

Risicofactoren HV ziekten

• Roken
• Geslacht + leeftijd; mannen ouder dan 40 jaar & vrouwen na de menopauze (> 50 jaar)
• Leefstijl (overgewicht, voeding, middelomtrek)
• HV ziekten in de familie
• Te hoog cholesterol
• Hoge bloeddruk 
• Diabetes type 2

Zie ook figuur 16.2 in FPZ boek

Leefstijladviezen

• Stoppen met roken
• Alcoholgebruik beperken
• Inname van drop beperken
• Overgewicht voorkomen / bestrijden
• Minder zout, meer fruit en groente (kalium)
• Voldoende bewegen

Voorkomen is beter dan genezen 

Antihypertensiva

• Paraplubegrip 
• Diuretica - plastabletten
• Bètablokkers
• RAS remmers
• Calciumantagonisten
• Overige antihypertensiva

Opdracht

Maak 4 groepen

Iedere groep werkt een gnm.groep uit

• Groep 1: Diuretica
• Groep 2: Bètablokkers
• Groep 3: RAS-remmers
• Groep 4: Calciumantagonisten

Opdracht

Maak een deelbare poster, woordweb, vlog of filmpje

Inhoud:

• Wat is dit voor geneesmiddelengroep?
• Welke werking heeft het? Hoe werkt het?
• Welke medicijnen vallen hieronder?
• Patiënten info: moment van inname, effect, bijwerkingen, adviezen

De mooiste uitwerking wint een prijsje!

Volgende les FPZ

• Start met nabespreken opdracht
• Groep 1 - diuretica
• Groep 2 - bètablokkers
• Groep 3 - RAS-remmers
• Groep 4 - Calciumantagonisten

• Verder met de les over de geneesmiddelgroepen

Vandaag

• Producten laten zien
• Welke wint? Prijsje + in lokaal?
• Geneesmiddelgroepen 

Diuretica

• Plastabletten
• Vermindert de weerstand bij pompen hart
• Bevordering uitscheiding van water en zout = meer urine
• Bloeddruk daalt door minder vocht in de bloedsomloop
• Bijwerking: kalium te kort (tenzij kaliumsparend diureticum)  

Diuretica middelen

• Thiazidediuretica: Hydrochloorthiazide (HCT) & Chloortalidon

Eerste keus ; werkt ca. 12 uur

• Lisdiuretica: Furosemide & Bumetanide

Bij vochtophoping in benen of longen (hartfalen) soms HB ; werkt korter & krachtiger (4-6) uur

• Kaliumsparenddiuretica: Triamtereen & Amiloride

Zwakwerkend dus in combinatie met ander diureticum 

Voorkomt kaliumtekort 

Combipreparaten 

Aandachtspunten Diuretica

• In de ochtend innemen (M 1T)
• Waarom in de ochtend?
• Genoeg blijven drinken ondanks veel plassen
•  Furosemide 2dd1 -> om 8 uur en uiterlijk om 16 uur

Medicatiebewaking Diuretica

• CI Jicht (natriumuraatkristallen, kan jicht uitlokken)
• CI Suikerziekte = vervallen
• IA RAS-remmers (zie verderop)
• IA Hartglycosiden - hypokaliemie - toxiciteit Lanoxin neemt toe. Let op: wazig zicht, misselijkheid, verminderde eetlust en braken.

Bètablokkers

• Bètasympaticolytica (lytica = remmen)
• Remt de sympaticus (onderdeel zenuwstelsel)
• Sympaticus (vecht of vlucht)

Sympaticus in actie

• Pupillen verwijden
• Hartslag gaat omhoog
• Longen verwijden - meer lucht
• Sneller ademen
•  Bloeddruk gaat omhoog
• Vaten vernauwen

Bètasympaticolytica

• Remmen de werking van de sympaticus 
  
• Verlagen de bloeddruk
• Verbeteren de ademhaling (diepen inademen)
• Rustige en regelmatige hartslag
• Hartspier trekt minder krachtig samen​
  
• Hartspier wordt ontlast

Bètablokkers

Verlaging hartfrequentie & lichte verwijding bloedvaten = bloeddrukdaling. ​

​

• Angina pectoris ​
• Hartritmestoornissen ​
  
• Hartfalen
• Voorkoming migraine-aanvallen​
  
• Hypertensie 
• Examenvreed

Bètablokker middelen

• Metoprolol -MGA / Retard - 'Gewoon'
• Atenolol
• 'Lolletjes'

Aandachtspunten

• Bijwerkingen: vermoeidheid (begin duizeligheid)
• Nooit zomaar stoppen; afbouwen

Medicatiebewaking

Contra-indicaties

• Astma / COPD -> kans op benauwdheid
• Diabetes -> gevoeligheid voor insuline verminderen
• Schildklier -> bètablokkers verlichten symptomen van een te snel werkende schildklier
• Hartfalen -> hart wordt te zwak / hartfrequentie te laag

RAS-remmers

Door remming van het Renine-Angiotensine-Systeem (RAS-systeem) : ​

• Verwijding bloedvaten = daling bloeddruk​
• Bescherming nieren en hart tegen verdere achteruitgang​

​

RAS-systeem is een hormoonsysteem dat via de nieren werkt

RAS-remmers

2 groepen​

ACE-remmers: eindigen op - pril​

• Bv. Enalapril, Lisinopril, Captopril
• Bijwerking: prikkelhoest (pril/prikkelhoest)

 ​
AT-2-antagonisten: eindigen op -artan​

• Losartan, Irbesartan 

ACE-remmers

• Tweede keus bij hypertensie
• Eerste keus bij diabetespatiënten met hypertensie & hartfalen
• Worden vaak gecombineerd met Diuretica & Bètablokkers 

ACE-remmers

Zwangerschap:

• Kunnen afwijkingen veroorzaken aan longen, schedel, ledematen en aangezicht
• Niet in het eerste trimester en zeker niet in het tweede en derde trimester van de zwangerschap

Medicatiebewaking RAS-remmers

Interacties

• ACE-remmers samen met kaliumsparend diureticum: risico >kalium -> risico hartkramp
• RAS remmer toevoegen aan plastablet: sterke daling BD - duizelig / flauwvallen - RAS remmer 3 dagen lage dosis op bedrand innemen (melden + op etiket)

Calciumantagonisten

• Verwijding bloedvaten = daling bloeddruk​
  
• Voorgeschreven bij hoge BD + AP of astma ​
  
• Vaak in combinatie met andere antihypertensiva

• Werking op bloedvaten: Amlodipine, Nifedipine.

• Bijwerking: oedeem, blozen

Overige middelen

• Methyldopa 
• Alleen bij verhoogde bloeddruk bij zwangerschap
• BW: sufheid

Afleverinformatie

• Behandeling is vaak langdurig
• Therapietrouw benoemen (vaak geen klachten)
• Werking medicijn niet merkbaar - wel belangrijk!
• 60% stopt onterecht binnen een jaar 
• Motiveren - medicatie belangrijk - voorkomen HV ziekten
• EU? Vraag indicatie & voer CI in
• TU? therapietrouw & bijwerkingen bespreken (prikkelhoest, duizeligheid)

Hypertensie

Hypotensie

Hoge bloeddruk

Lage bloeddruk

We spreken van hypertensie bij:

1. Diastolische druk >70 mmHg is
2. Systolische druk >140 mmHg is

Wat is hypertensie?

1. te lage bloeddruk
2. te hoge bloeddruk
3. een normale bloeddruk
4. te druk in de klas

Hypertensie is bij enalapril een

1. Contra Indicatie
2. Intolerantie
3. Bijwerking
4. Indicatie

Welke medicijngroep wordt als eerste ingezet bij hypertensie?

1. ACE-remmers
2. Diuretica
3. Beta-blokkers
4. Calciumantagonisten

Hoe verlaat je deze les?

Exit ticket

Exit ticket

Exit ticket

😒🙁😐🙂😃

Zijn er vragen?

• Volgende les: Nearpod Hypertensie!

• Meer weten?

https://www.gezondheidsplein.nl/aandoeningen/hoge-bloeddruk/item32640